Πώς οι δασμοί του Donald Trump ανεβάζουν την τιμή της αγαπημένης μας συνήθειας
Η καθημερινή συνήθεια εκατομμυρίων Καναδών – ο καφές – αναμένεται να γίνει ακριβότερος από ποτέ, καθώς οι εμπορικές πολιτικές του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Donald Trump φέρνουν νέα κύματα ανατιμήσεων, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στην καναδική αγορά.
Η πρόσφατη απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν βασικό δασμό 10% σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα – και ειδικά σε χώρες παραγωγής καφέ όπως το Βιετνάμ, η Ινδονησία και η Ινδία – έχει ήδη αρχίσει να προκαλεί αναστάτωση στην αλυσίδα προμήθειας. Αν και οι δασμοί πληρώνονται από τους Αμερικανούς εισαγωγείς, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη: η πλειονότητα των Καναδών εισαγωγέων και καβουρδιστηρίων βασίζονται σε μεσάζοντες και αποθήκες των ΗΠΑ για την προμήθεια των πράσινων κόκκων καφέ.
Η αύξηση του κόστους μετακυλίεται πλέον στους Καναδούς καταναλωτές, με την τιμή μιας σακούλας καφέ να έχει ήδη αυξηθεί κατά 15% στη Βρετανική Κολομβία μεταξύ 2024 και 2025, σύμφωνα με τα στοιχεία της Statistics Canada.
Ο Stuart McCook, καθηγητής ιστορίας στο University of Guelph, χαρακτηρίζει την κατάσταση ως ένα «ιστορικό σημείο καμπής», εξηγώντας ότι μέχρι πρόσφατα ο καφές διακινούνταν με ελάχιστους ή καθόλου δασμούς μεταξύ Καναδά και ΗΠΑ. Η νέα πραγματικότητα ανατρέπει πλήρως αυτή τη σχέση, δημιουργώντας ένα επιβαρυμένο οικονομικό περιβάλλον για τους Καναδούς εισαγωγείς.
Παράλληλα, οι Καναδοί εξαγωγείς που επιθυμούν να στείλουν καβουρδισμένο καφέ στις ΗΠΑ έρχονται αντιμέτωποι με δασμούς ύψους 25%, εφόσον τα προϊόντα τους δε συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές της συμφωνίας CUSMA (Canada–United States–Mexico Agreement).
Η Coffee Association of Canada (CAC) εκτιμά, ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια αξίας καβουρδισμένου καφέ και συναφών προϊόντων κινδυνεύουν με σημαντική επιβάρυνση λόγω αυτών των δασμών.
Ο Robert Carter, πρόεδρος της CAC, υπογραμμίζει ότι οι δασμοί έρχονται να προστεθούν σε ήδη υπάρχουσες προκλήσεις, όπως οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις σοδειές καφέ παγκοσμίως. Όπως αναφέρει, οι τιμές του πράσινου κόκκου έχουν φτάσει σε υψηλά πολλών ετών, κάτι που σε συνδυασμό με τους δασμούς δημιουργεί ένα «εκρηκτικό μείγμα».
Τα στατιστικά μιλούν από μόνα τους: το 74% των Καναδών πίνει καφέ καθημερινά, ενώ μόνο τον Ιούνιο του 2024 εισήχθησαν στη χώρα περισσότεροι από 25 εκατομμύρια κιλά καφέ. Καθώς ο καφές δεν καλλιεργείται στον Καναδά λόγω κλίματος, η εξάρτηση από τις εισαγωγές είναι απόλυτη – και κυρίως διαμεσολαβημένη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, αυξάνεται η ανάγκη για στροφή προς καναδικά καβουρδιστήρια που προμηθεύονται απευθείας από αγρότες, παρακάμπτοντας τους αμερικανικούς μεσάζοντες. Μερικοί ιδιοκτήτες ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να επιλέγουν καφέ με γνωστή προέλευση, καθώς αυτό υποδηλώνει πιο ηθικές και σταθερές εμπορικές σχέσεις.
Τονίζουν πως οι μεγαλύτερες μάρκες θα αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες στο να προμηθεύουν μαζικά καφέ στον καναδικό πληθυσμό, χωρίς τη διαμεσολάβηση της αμερικανικής αγοράς.
Άλλοι ιδιοκτήτες καφενείων, προειδοποιούν ότι ακόμα και τα μικρότερα καναδικά καβουρδιστήρια ενδέχεται να επηρεαστούν. Αναμένουν ότι αν οι δασμοί ισχύσουν, αυτό θα αρχίσει να φαίνεται από τον Ιούνιο. Εκτός από το οικονομικό σκέλος, οι ειδικοί τονίζουν ότι η συγκυρία αυτή είναι ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό της αξίας του καφέ στον καναδικό κοινωνικό και καταναλωτικό λόγο.
Ο καφές αντιμετωπιζόταν για δεκαετίες ως ένα καθημερινό, φθηνό αγαθό – όμως οι νέες συνθήκες αποκαλύπτουν την πολυπλοκότητα της παραγωγής και των διεθνών σχέσεων πίσω από κάθε φλιτζάνι. Καθώς η παγκόσμια αλυσίδα προμήθειας του καφέ δοκιμάζεται, ο Καναδάς βρίσκεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη περίοδο για το πιο αγαπημένο του ρόφημα. Ο καφές ίσως παραμείνει στη ζωή των Καναδών – αλλά όχι χωρίς κόστος.