Η ιστορία των ημερήσιων ελληνικών σχολείων στον Καναδά άρχισε στις αρχές του 20ου αιώνα με τη δημιουργία στο Μόντρεαλ του σχολείου «Σωκράτης». Αργότερα, ιδρύθηκε ο «Δημοσθένης», για να καλύψει τις ανάγκες των «μεταναστευόντων» Ελλήνων στο Λαβάλ. Με την ένωση των αστικών κοινοτήτων, ο αριθμός των μαθητών και στα πέντε παραρτήματα υπερβαίνει σήμερα τους 1.200.
Στο Τορόντο λειτουργεί το ημερήσιο σχολείο «Μεταμόρφωση», της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, το οποίο περιλαμβάνει και δύο τάξεις Γυμνασίου, με 350 σήμερα μαθητές. Παράλληλα, λειτουργούν και τα σχολεία συμπληρωματικής εκπαίδευσης της ΕΚΜΜ και των περιφερειακών ενοριών.
Τα ημερήσια σχολεία μας περιλαμβάνουν τάξεις Προ-νηπιαγωγείου, Νηπιαγωγείου, Δημοτικού και Γυμνασίου. Σε αυτά προστίθεται και το Λύκειο «Αριστοτέλης».
Εξάλλου, Σαββατιανά, απογευματινά και κατηχητικά σχολεία, λειτουργούν στις περισσότερες Καναδικές επαρχίες, όπου υπάρχουν ομογενείς.
Χαρακτηριστικό όλων των ελληνικών σχολείων είναι, ότι ενώ ακολουθούν το αναλυτικό πρόγραμμα των επαρχιών, ακολουθούν επίσης και αυτό των σχολείων της Ελλάδας, όσον αφορά τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας.
Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα ελληνικά μας σχολεία, είναι ότι οι γλωσσικές ικανότητες και ανάγκες των παιδιών μέσα σε μία τάξη διαφέρουν πολύ, εφόσον έχουμε παιδιά δεύτερης ή ακόμα και τρίτης γενιάς και παιδιά που προέρχονται από μεικτούς γάμους, όπου οι ευκαιρίες που έχουν για ακούσματα ή ομιλία της γλώσσας, είναι σχεδόν ανύπαρκτες.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι, ότι οι εκπαιδευτικοί μας αποσύρονται λόγω ηλικίας ο ένας μετά τον άλλο και είναι δύσκολο να αντικατασταθούν, ενώ οι αποσπασμένοι δάσκαλοι περιορίζονται αποκλειστικά και μόνο στα στοιχειώδη καθήκοντά τους, αποφεύγοντας να συμμετέχουν σε οποιεσδήποτε επιπρόσθετες σχολικές δραστηριότητες, απέχοντας ουσιαστικά από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Το μεγαλύτερο βέβαια πρόβλημα εδώ στο Κεμπέκ, όπως και άλλοτε έχουμε επισημάνει, είναι οι περικοπές στις επιχορηγήσεις προς τα σχολεία μας, με αποτέλεσμα το έλλειμμα που έχει δημιουργηθεί μόνο για το «Σωκράτη – Δημοσθένη», να έχει υπερδιογκωθεί.
Ακόμη, το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό εκπαιδευτικό πλαίσιο στο ευρύτερο Μόντρεαλ, δε βοηθά στη διατήρηση ελληνικών ιδιωτικών ημερήσιων αλλά και Σαββατιανών σχολείων. Υπάρχει μια πληθώρα καλών δημόσιων σχολείων, τα οποία παρέχουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας, με αποτέλεσμα αρκετοί γονείς να βλέπουν τα υπόλοιπα ελληνικά εκπαιδευτικά προγράμματα ως χώρους πολιτισμικής επιρροής περισσότερο, παρά ως σχολεία αυτά καθ’ αυτά.
Αυτή τη χρονική (σχολική) στιγμή, η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στον Καναδά και ειδικότερα στο Κεμπέκ, βρίσκεται σε δύσκολη καμπή. Δεν υπάρχει σημαντική μεταναστευτική κίνηση από Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα γίνονται πολλοί μεικτοί γάμοι (το ποσοστό, σύμφωνα με την Εκκλησία, ανέρχεται στο 70%) μεταξύ ελλήνων και άλλων μειονοτικών ομάδων.
Για να διατηρηθούν συνεπώς τα ελληνικά μας σχολεία, με τις σημερινές αντίξοες συνθήκες που επικρατούν, εκτός από την αναγκαία οικονομική υποστήριξη, απαιτούνται: Σωστός προγραμματισμός, δραστικές και άμεσες αποφάσεις και πάνω απ’ όλα ισχυρή βούληση εκ μέρους της κοινοτικής ηγεσίας.
Κατευθύνσεις, τις οποίες – όπως διαπιστώνουμε – δεν είναι διατεθειμένες να ακολουθήσουν οι σημερινές διοικήσεις…
