Πώς το Projet Montréal απαντά στην κρίση
Σε μια κρίσιμη στιγμή για τους ενοικιαστές στο Μόντρεαλ, η δήμαρχος Valérie Plante και το κόμμα Projet Montréal ανακοίνωσαν προ ημερών μια σειρά επειγουσών παρεμβάσεων, με στόχο την ανακούφιση περίπου 2.000 νοικοκυριών που πλήττονται από την εκρηκτική άνοδο των ενοικίων και την έλλειψη ευκαιριών για πρόσβαση σε προσιτή κατοικία.
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Κάθε χρόνο, οι Μοντρεαλέζοι αντιμετωπίζουν τη «Moving Day» (ή αλλιώς «ημέρα της μετακόμισης»), στις 1 Ιουλίου, όπου χιλιάδες ενοικιαστές αναγκάζονται να αλλάξουν κατοικία. Φέτος, τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί κατά περίπου 71% από το 2019, ενώ το ποσοστό διαθεσιμότητας κατοικιών παραμένει εξαιρετικά χαμηλό. Δημιουργείται έτσι ένας ασφυκτικός κλοιός, όπου ακόμη και καλά εισοδήματα δεν εξασφαλίζουν σταθερή στέγη, αφού οι προσφορές ακυρώνονται ή οι τιμές ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο.
ΤΟ ΠΛΑΝΟ ΔΡΑΣΗΣ
ΤΟΥ PROJET MONTREAL
1. Ταμείο εγγυήσεων $100 εκατ.: Το κόμμα παρουσίασε την ίδρυση ενός Ταμείου Εγγυήσεων ύψους $100 εκατομμυρίων, με σκοπό να ενισχύσει τη χρηματοδότηση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων για την κατασκευή ή ανακαίνιση προσιτής κατοικίας. Το ταμείο αυτό θα καλύπτει εγγυητικά έως 10–15% του συνολικού δανείου των οργανώσεων, διευκολύνοντας έτσι την άντληση πόρων από τις τράπεζες. Η πρόβλεψη είναι ότι θα δημιουργηθούν 4.000–5.000 επιπλέον μονάδες προσιτής κατοικίας.
2. Στήριξη ενοικιαστών με δικαστικές αποφάσεις έξωσης: Το δεύτερο μέτρο αφορά την ενεργή παρέμβαση της Δημοτικής Στέγης (OMHM) στους ενοικιαστές που δέχονται αποφάσεις έξωσης από το TAL (Tribunal administratif du logement). Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι γι’ αυτούς τους ανθρώπους θα καταστεί δυνατή η μετάβαση σε κατάλληλη κατοικία, προτού βρεθούν αποκλεισμένοι και άστεγοι.
3. Υποστήριξη με $3,5 εκατ. για οργανώσεις: Φέτος, το δημοτικό συμβούλιο έχει δεσμεύσει $3,5 εκατομμύρια για οργανώσεις που στηρίζουν κατοίκους σε ευάλωτη θέση – είτε με προσωρινή στέγαση, είτε με συμβουλευτικές υπηρεσίες, είτε με πρακτική βοήθεια (π.χ. εύρεση φορτηγού μετακόμισης).
ΤΑ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Άμεση ανακούφιση: Το ταμείο δίνει ώθηση στη δημιουργία νέων μονάδων κατοικίας όπου υπάρχει έντονη ζήτηση.
Πρόληψη έλλειψης στέγης: Η παρέμβαση στους ενοικιαστές με δικαστική απόφαση μπορεί να αποτρέψει φαινόμενα απότομης απώλειας στέγης.
Ενίσχυση οργανώσεων: Οι υπάρχοντες φορείς θα έχουν τους πόρους να διαχειριστούν καλύτερα τις δύσκολες περιπτώσεις μετακόμισης και απώλειας στέγης.
Μήνυμα σταθερότητας: Αντιμετωπίζεται η αίσθηση «χαμένης ασφάλειας» μεταξύ των ενοικιαστών, ειδικά σε μια ήδη επισφαλή αγορά κατοικίας.
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Τα μέτρα αυτά δε λαμβάνονται σε κενούς χρόνους. Αντιθέτως, συνδέονται με την πίεση που ασκείται από την οξύτατη στεγαστική κρίση αυτών των ημερών. Η δήμαρχος Plante συχνά αναφέρεται σε στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτό της στέγης, και στο πλαίσιο αυτό θεωρεί ότι η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να λειτουργήσει ως άμεσος μηχανισμός προστασίας των πιο ευάλωτων.
Μάλιστα, η δήλωση του Luc Rabouin –ηγέτη του Projet Montréal– φέρει το μήνυμα: «Θα σας βοηθήσουμε… Αν δεν έχετε σπίτι έως τώρα, καλέστε το 311. Θα σας βοηθήσουμε να βρείτε σπίτι ή μέρος για να φυλάξετε τα πράγματά σας».
ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Ορισμένες φωνές φοβούνται ότι το ταμείο εγγυήσεων δε θα αρκεί ή ότι η εφαρμογή του θα συναντήσει γραφειοκρατικά εμπόδια. Επιπλέον, η πραγματική αποτελεσματικότητα των μέτρων θα κριθεί, από το πόσο γρήγορα θα λειτουργήσουν στην πράξη οι μηχανισμοί εφαρμογής και πόσο καλά θα συντονιστούν οι μη κερδοσκοπικοί φορείς.
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΤΙ ΜΕΝΕΙ ΝΑ ΔΟΥΜΕ
Χρόνοι υλοποίησης: Πότε θα ξεκινήσει η πρόσβαση στο ταμείο; Πόσο σύντομα θα δούμε τα πρώτα έργα κατοικίας;
Ποσοτικά αποτελέσματα: Πόσες από τις στοχευόμενες 4.000–5.000 μονάδες θα ολοκληρωθούν μέσα στο 2026;
Μέτρηση επιπτώσεων: Πόσα νοικοκυριά θα γλιτώσουν από την έξωση ή θα βρουν προσιτή κατοικία λόγω των παρεμβάσεων;
Συνέχεια πολιτικής: Θα παραμείνουν αυτά τα μέτρα στη μελλοντική πολιτική ατζέντα, πέρα από την τρέχουσα ανάγκη;
Με τα σημερινά μέτρα του Projet Montréal, η δήμαρχος Plante επιχειρεί να απαντήσει με στοχευμένη δράση στην έκρηξη ενοικίων και την έλλειψη στέγης. Το σχέδιο συνδυάζει οικονομική και θεσμική στήριξη, με πρακτικές παρεμβάσεις που τείνουν να αποτρέψουν την απώλεια στέγης. Πρόκειται για μια προσπάθεια να αποδείξει ότι η δημοτική πολιτική μπορεί να έχει άμεσο και μετρήσιμο αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών.
Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο για την εις βάθος αξιολόγηση του σχεδίου. Εάν αποδώσει, θα αποτελέσει υπόδειγμα παρέμβασης στην κρίση κατοικίας – διαφορετικά, οι φωνές που αντιτίθενται ή καλούν για ενίσχυση των μέτρων μπορεί να ενταθούν.
