Από το λαμπρό παρελθόν στο θολό μέλλον
Έστω και καθυστερημένα, ο Κάρολος Φίλιππος Αρθούρος Γεώργιος, στέφθηκε ο νέος βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου και αρχηγός κράτους για 14 βασίλεια, από τα συνολικά 56 κράτη που απαρτίζουν τη Βρετανική Κοινοπολιτεία.
Για την ιστορία, η Κοινοπολιτεία των Εθνών είναι μία ελεύθερη ένωση ανεξάρτητων κρατών, πρώην αποικίες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και της Γαλλίας. Από αυτά, τα 15 έχουν ως αρχηγό κράτους το βρετανό μονάρχη.
Η Κοινοπολιτεία ιδρύθηκε μετά τη διάλυση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας με πρώτα μέλη τον Καναδά, την Κένυα και την Αυστραλία. Άλλες χώρες προτίμησαν να αποστασιοποιηθούν από το βρετανικό στέμμα, κάνοντας στροφή προς τη Δημοκρατία.
Ο Καναδάς εισήλθε στην Κοινοπολιτεία το 1931, μετά την αναγνώριση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης της χώρας από τη Βρετανία. Ο Γενικός Κυβερνήτης του Καναδά είναι ο βασιλικός εκπρόσωπος του μονάρχη. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας το 2021 τη θέση ανέλαβε ιθαγενής.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι εικοσιένα αφρικανικές χώρες ανήκουν στην Κοινοπολιτεία των Εθνών, καμία ωστόσο δεν έχει ως αρχηγό του κράτους της βρετανό μονάρχη.
Τα νησιά της Καραϊβικής βρίσκονται σε ρήξη με το βρετανικό στέμμα, ενώ τα νησιά Μπαρμπάντος έχουν ήδη ανεξαρτητοποιηθεί με ενδεχόμενο να καταστούν πλήρως ανεξάρτητα. Πολλοί εκτιμούν ότι ο νέος βασιλιάς Κάρολος Γ’ θα έχει να αντιμετωπίσει μία μοναρχία με μειωμένη παγκόσμια εμβέλεια.
Ένα σημαντικό τμήμα του καναδικού πληθυσμού έχει την ίδια αρνητική άποψη για τη μοναρχία. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Research Co. σχεδόν οι μισοί Καναδοί θα προτιμούσαν να έχουν εκλεγμένο αρχηγό κράτους, ενώ μόνο ένας στους πέντε τάσσεται υπέρ της μοναρχίας.
Στη διαδικτυακή πανκαναδική έρευνα ενός αντιπροσωπευτικού εθνικού δείγματος, μόνο το 21% των Καναδών λέει, πως λαμβάνοντας υπόψη το Σύνταγμα του Καναδά, θα προτιμούσε η χώρα να παραμείνει μοναρχία. Ποσοστό 49% των Καναδών προτιμούν ένα κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος με έναν εκλεγμένο ηγέτη. Το ποσοστό στο Κεμπέκ ανέρχεται στο 59%.
Σύμφωνα με έρευνα της Μοναρχικής Ένωσης για το κόστος της μοναρχίας, το στέμμα στοιχίζει στον Καναδά πάνω από 58,7 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνεται το γραφείο του γενικού κυβερνήτη, τα έξοδα των υποδιοικητών, οι μετακινήσεις και η ασφάλειά τους.
Περίπου το 89% της έκτασης του Καναδά, θεωρητικά τουλάχιστον, είναι γη του στέμματος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η γη αυτή μπορεί να διεκδικηθεί. Μόλις το 11% είναι ιδιόκτητη.
Μετά το θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ, η κυβέρνηση Τρουντό δέχεται πιέσεις, το θέμα της μοναρχίας να τεθεί σε δημοψήφισμα.
Ωστόσο, η διακοπή των δεσμών με τη μοναρχία θα απαιτούσε την τροποποίηση του Συντάγματος, που θα χρειαζόταν την υποστήριξη τουλάχιστον επτά επαρχιακών νομοθετικών συνελεύσεων που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% του πληθυσμού, εκτός από το κοινοβούλιο.
Γεγονός πάντως είναι, ότι το επίμαχο θέμα του μέλλοντος της μοναρχίας έχει αποκτήσει αυξημένη προσοχή, όχι μόνο στον Καναδά αλλά σε ολόκληρη την πρώην Βρετανική Αυτοκρατορία…