Στις 22 Αυγούστου 2025, ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϊ, ανακοίνωσε μία από τις σημαντικότερες εμπορικές αποφάσεις της τρέχουσας χρονιάς: την άρση των δασμών ύψους 25% που είχαν επιβληθεί νωρίτερα μέσα στο 2025 σε αμερικανικά καταναλωτικά προϊόντα, συνολικής αξίας περίπου 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. Η κίνηση αυτή αφορά καθημερινά αγαθά που φτάνουν κατευθείαν στο καλάθι των νοικοκυριών, όπως ο χυμός πορτοκαλιού, το φιστικοβούτυρο, το κρασί, οι ηλεκτρικές και οικιακές συσκευές αλλά και οι μοτοσικλέτες.
Η απόφαση εντάσσεται σε μία ευρύτερη προσπάθεια της καναδικής κυβέρνησης να ευθυγραμμίσει την εμπορική πολιτική της με το πλαίσιο της Συμφωνίας Ηνωμένων Πολιτειών – Μεξικού – Καναδά (USMCA), που αντικατέστησε τη NAFTA και ρυθμίζει τις εμπορικές σχέσεις των τριών χωρών της Βόρειας Αμερικής. Όπως τόνισε ο Κάρνεϊ, η άρση των δασμών αποτελεί βήμα σταθερότητας και συνεργασίας, ενώ αναμένεται να μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις που δημιούργησαν οι αυξημένες τιμές εισαγόμενων προϊόντων.
ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ
Στη λίστα των προϊόντων που επωφελούνται από την άρση περιλαμβάνονται είδη με μεγάλη κατανάλωση στον Καναδά. Ο χυμός πορτοκαλιού, που σε μεγάλο βαθμό εισάγεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ιδιαίτερα από τη Φλόριντα, αποτελεί βασικό αγαθό για εκατομμύρια καναδικά νοικοκυριά. Το ίδιο ισχύει και για το φιστικοβούτυρο, προϊόν με ισχυρή παρουσία στην καναδική αγορά. Η αφαίρεση του δασμού αναμένεται να μειώσει άμεσα τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Το κρασί, οι οικιακές και ηλεκτρικές συσκευές, καθώς και οι μοτοσικλέτες, συμπληρώνουν τη λίστα, με ιδιαίτερη σημασία για τον κλάδο της λιανικής. Ειδικά οι οικιακές συσκευές είχαν δει σημαντική αύξηση τιμών, λόγω του επιπλέον 25%, γεγονός που είχε επιβαρύνει τα νοικοκυριά αλλά και τα μικρά καταστήματα.
ΟΙ ΔΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ
Παρά την εκτεταμένη άρση, δεν αίρονται όλοι οι δασμοί. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι παραμένουν σε ισχύ οι επιβαρύνσεις στο χάλυβα, το αλουμίνιο και την αυτοκινητοβιομηχανία. Οι τομείς αυτοί θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για την καναδική οικονομία και συνδέονται με χιλιάδες θέσεις εργασίας στο εσωτερικό. Η διατήρηση των δασμών εκεί αντανακλά την πρόθεση της κυβέρνησης να προστατεύσει την εγχώρια βιομηχανική παραγωγή, από ενδεχόμενες πιέσεις του αμερικανικού ανταγωνισμού.
Η ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΜΑΧΗ
ΚΑΙ Η ΑΡΣΗ ΤΗΣ
Οι συγκεκριμένοι δασμοί είχαν επιβληθεί από τον Καναδά στις αρχές του 2025 ως αντίμετρο σε μέτρα που είχαν λάβει οι Ηνωμένες Πολιτείες. Στόχος ήταν να ασκηθεί πίεση στην Ουάσιγκτον, ώστε να επανεξετάσει τη δική της εμπορική πολιτική έναντι του Καναδά. Ωστόσο, οι συνέπειες στο εσωτερικό αποδείχθηκαν βαριές: η αύξηση τιμών σε καθημερινά προϊόντα δημιούργησε εντάσεις σε καταναλωτές και εμπόρους, ενώ οι οικονομολόγοι προειδοποιούσαν ότι οι δασμοί λειτουργούσαν τελικά ως «φορολογία» που επιβάρυνε πρωτίστως τα καναδικά νοικοκυριά.
Η απόφαση του Κάρνεϊ να προχωρήσει σε αναδίπλωση, θεωρείται από πολλούς αναλυτές ως κίνηση εξομάλυνσης των σχέσεων και επιστροφής σε ένα πιο προβλέψιμο πλαίσιο συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, επιδιώκεται να σταλεί μήνυμα στις αγορές, ότι ο Καναδάς παραμένει δεσμευμένος στο ελεύθερο εμπόριο και στη σταθερότητα.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η ανακοίνωση είχε άμεση αντανάκλαση στις αγορές συναλλάγματος: το καναδικό δολάριο σημείωσε άνοδο περίπου 0,5% έναντι του αμερικανικού, υποδηλώνοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Παράλληλα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η άρση των δασμών θα λειτουργήσει αποπληθωριστικά, μειώνοντας την πίεση στο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Αυτό μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στην Τράπεζα του Καναδά, η οποία εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης επιτοκίων για να στηρίξει την ανάπτυξη.
Ορισμένοι οικονομολόγοι, όπως μεταδίδει ο διεθνής Τύπος, θεωρούν ότι η μείωση του κόστους σε βασικά αγαθά θα τονώσει την κατανάλωση και θα ενισχύσει τη λιανική αγορά. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με τα θετικά σήματα από την αμερικανική οικονομία, δημιουργεί ένα πιο αισιόδοξο περιβάλλον για τους επενδυτές.
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
Η κίνηση του Κάρνεϊ έχει και σαφές πολιτικό βάρος. Ο Καναδάς είχε βρεθεί σε δύσκολη θέση απέναντι στους εταίρους του στην USMCA, καθώς οι δασμοί αμφισβητούσαν το πνεύμα της συμφωνίας. Με την απόφαση αυτή, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται ως ηγέτης που επιλέγει το διάλογο και τη συνεργασία, ενισχύοντας τη θέση του τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές προσκήνιο.
Η αντιπολίτευση, αν και επικροτεί την ανακούφιση των καταναλωτών, ζητά εγγυήσεις ότι η άρση δε θα πλήξει τους Καναδούς παραγωγούς. Η ισορροπία μεταξύ προστασίας της βιομηχανίας και διατήρησης ανοιχτών αγορών παραμένει μια λεπτή υπόθεση.
Η άρση των δασμών ύψους 25% σε αμερικανικά καταναλωτικά προϊόντα σηματοδοτεί μια σημαντική καμπή στις εμπορικές σχέσεις Καναδά – ΗΠΑ. Ενώ παραμένουν οι επιβαρύνσεις στους στρατηγικούς τομείς του χάλυβα, του αλουμινίου και της αυτοκινητοβιομηχανίας, η κυβέρνηση Κάρνεϊ επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην προστασία της εγχώριας παραγωγής και στην ανακούφιση των καταναλωτών.
Με το καναδικό δολάριο να ενισχύεται και τις αγορές να υποδέχονται θετικά την απόφαση, το βλέμμα στρέφεται τώρα στην Τράπεζα του Καναδά και στις επόμενες κινήσεις της. Το βέβαιο είναι ότι οι καταναλωτές θα δουν άμεσα διαφορά στις τιμές προϊόντων που αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς τους, κάτι που αναμένεται να βελτιώσει το οικονομικό κλίμα σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας.
