Χιλιάδες διαδηλωτές ζητούν ουσιαστικό έλεγχο των ενοικίων
Παρά τη βροχή και τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, εκατοντάδες πολίτες κατέκλυσαν το κέντρο του Μόντρεαλ το Σάββατο 30 Μαΐου, ζητώντας άμεση παρέμβαση της κυβέρνησης του Κεμπέκ για τον έλεγχο των ενοικίων, ενόψει της λεγόμενης «ημέρας μετακόμισης» της 1ης Ιουλίου, όταν χιλιάδες ενοικιαστές μετακινούνται σε νέα σπίτια.
Η διαδήλωση οργανώθηκε από ομάδες υποστήριξης ενοικιαστών, συμπεριλαμβανομένου του Regroupement des comités logement et associations de locataires du Québec (RCLALQ), του μεγαλύτερου οργάνου εκπροσώπησης ενοικιαστών στην επαρχία. Το μήνυμα ήταν σαφές: το νέο σύστημα υπολογισμού αυξήσεων των ενοικίων που πρότεινε η Υπουργός Κατοικίας France-Élaine Duranceau δεν προστατεύει τους ενοικιαστές, αλλά ευνοεί ιδιοκτήτες και επενδυτές.
ΜΙΑ «ΦΟΡΜΟΥΛΑ ΚΡΙΣΗΣ»
ΕΝ ΜΕΣΩ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟΥ ΑΔΙΕΞΟΔΟΥ
Η νέα «φόρμουλα Duranceau», που βασίζεται στο μέσο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Consumer Price Index – CPI) των τελευταίων τριών ετών, προβλέπει μεγαλύτερη «προβλεψιμότητα» σύμφωνα με την κυβέρνηση. Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς στον τομέα των στεγαστικών δικαιωμάτων, ο υπολογισμός αυτός ενισχύει το φαύλο κύκλο αυξήσεων, δεδομένου ότι ο ίδιος ο CPI περιλαμβάνει ήδη το κόστος στέγασης. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η πρόβλεψη, ότι οι ιδιοκτήτες μπορούν πλέον να ενσωματώνουν ευκολότερα το κόστος ανακαινίσεων στον υπολογισμό της αύξησης, χωρίς επαρκή έλεγχο για το αν αυτές οι ανακαινίσεις είναι ουσιώδεις ή όχι. Ειδικοί επισημαίνουν, ότι αν η φόρμουλα αυτή είχε εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια, οι αυξήσεις θα ήταν σχεδόν τριπλάσιες.
ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΕΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Ο οργανισμός Comité d’action de Parc–Extension – ένας από τους πιο δραστήριους στην υπεράσπιση ευάλωτων πληθυσμών – επισημαίνει ότι η νέα ρύθμιση μπορεί να εκτοπίσει χιλιάδες πολίτες, που ήδη βρίσκονται σε οριακή οικονομική κατάσταση. Νομικοί και κοινωνικοί λειτουργοί έχουν κατακλυστεί από αιτήματα για υποστήριξη, χωρίς πλέον να έχουν πρακτικές λύσεις να προσφέρουν.
Η Amy Darwish, εκπρόσωπος του Comité d’action de Parc-Extension, χαρακτήρισε τη νέα φόρμουλα «δώρο στους ιδιοκτήτες» και «προϊόν μιας στεγαστικής κρίσης που αξιοποιείται πολιτικά». Σύμφωνα με την ίδια, η έλλειψη νομοθετικού πλαισίου για τον έλεγχο των ενοικίων αφήνει τους ενοικιαστές στο έλεος της αγοράς.
ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ
Ένα βασικό επιχείρημα των διαδηλωτών είναι η σύγκριση με το Οντάριο, όπου ισχύει νομοθετικά καθορισμένο ανώτατο όριο αύξησης των ενοικίων. Η απουσία αντίστοιχου μηχανισμού στο Κεμπέκ έχει οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες αυξήσεις, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως το Μόντρεαλ, όπου η ζήτηση για κατοικία έχει αυξηθεί δραματικά την τελευταία δεκαετία.
Οι πιέσεις αυτές έχουν οδηγήσει σε φαινόμενα όπως οι «renovictions» — εκδιώξεις ενοικιαστών με πρόσχημα την ανακαίνιση — που επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες να επαναμισθώσουν τα ακίνητα σε πολλαπλάσια τιμή. Η πρακτική αυτή, αν και νόμιμη υπό ορισμένες προϋποθέσεις, συχνά εφαρμόζεται καταχρηστικά.
ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Το RCLALQ ζητά:
► Την άμεση απόσυρση της νέας φόρμουλας
► Νομοθετική κατοχύρωση μέτρων ελέγχου ενοικίων
► Παγίωση ανώτατων ορίων στις αυξήσεις
► Πάγωμα ενοικίων σε περιόδους κρίσης
► Διεύρυνση των δυνατοτήτων παρέμβασης του στεγαστικού δικαστηρίου
► Παράλληλα, ετοιμάζεται αναφορά προς την Εθνοσυνέλευση του Κεμπέκ, η οποία αναμένεται να τεθεί σύντομα στη διάθεση του κοινού για υπογραφές.
ΗΜΕΡΑ ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗΣ ΜΕ
ΦΟΝΤΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ
Η χρονική συγκυρία της διαμαρτυρίας δεν είναι τυχαία. Η 1η Ιουλίου, γνωστή ως «Moving Day» στο Κεμπέκ, είναι η ημερομηνία κατά την οποία λήγουν τα περισσότερα ενοικιαστήρια συμβόλαια. Η φετινή ημέρα μετακόμισης αναμένεται να είναι μία από τις πιο δύσκολες των τελευταίων δεκαετιών, με χιλιάδες οικογένειες να αναζητούν στέγη εν μέσω εξαντλημένων αποθεμάτων προσιτών κατοικιών. Οι διαδηλωτές επισημαίνουν ότι δεν πρόκειται μόνο για οικονομικό ζήτημα αλλά για κρίση κοινωνικής συνοχής. Όλο και περισσότεροι πολίτες καλούνται να επιλέξουν μεταξύ βασικών αναγκών, όπως στέγαση ή φαγητό, και η απουσία κρατικής στήριξης εντείνει το πρόβλημα.
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ
Η νέα φόρμουλα πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2026, εκτός εάν υπάρξει αναθεώρηση λόγω της αυξανόμενης πίεσης. Το ερώτημα που αιωρείται είναι αν η κυβέρνηση του Κεμπέκ θα επιλέξει να προστατεύσει τους ενοικιαστές ή αν θα επιμείνει στην απελευθέρωση της αγοράς κατοικίας. Το μόνο σίγουρο είναι, πως η κοινωνική ένταση γύρω από το θέμα της στέγασης κλιμακώνεται – και όπως δείχνει η μαζική παρουσία των πολιτών στους δρόμους του Μόντρεαλ, η φωνή των ενοικιαστών δύσκολα θα σιγήσει.
