Μια νέα καναδική μελέτη αποκαλύπτει, ότι φάρμακα απώλειας βάρους όπως το Ozempic και το Wegovy μπορεί να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα, πέρα από την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, προσφέροντας νέες προοπτικές για παθήσεις, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η νόσος του Πάρκινσον, ακόμη και ο εθισμός.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό eClinicalMedicine, πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο McGill και το Εβραϊκό Γενικό Νοσοκομείο του Μόντρεαλ. Οι ερευνητές ανασκόπησαν δεκάδες μελέτες για να αξιολογήσουν αν τα φάρμακα που βασίζονται στον αγωνιστή του υποδοχέα GLP-1 μπορούν να προσφέρουν οφέλη και σε άλλες παθήσεις.
Η Αρίσα Μουΐζ, ερευνήτρια στο Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας του Ινστιτούτου Lady Davis, τόνισε ότι κάποια από τα ευρήματα ήταν απροσδόκητα. «Είναι πραγματικά ενδιαφέρον να βλέπουμε τις πλειοτροπικές ιδιότητες αυτού του φαρμάκου, πέρα από τον αρχικό του σκοπό», ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή της.
Σύμφωνα με τη Μουΐζ, τα οφέλη των φαρμάκων GLP-1, όπως το Ozempic, είναι πλέον καλά τεκμηριωμένα για ασθενείς με παχυσαρκία που σχετίζεται με καρδιαγγειακές και νεφρικές παθήσεις. Παράλληλα, κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη, για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους σε παθήσεις που συνδέονται συχνά με την παχυσαρκία, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η υπνική άπνοια, οι ηπατικές νόσοι και η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.
Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο, όπως επισήμανε, είναι η πιθανή εφαρμογή τους σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον, αλλά και στον εθισμό, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών χρήσης ουσιών. «Μερικές από αυτές τις περιπτώσεις συνδέονται έμμεσα με την απώλεια βάρους, αλλά φαίνεται πως υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί, ανεξάρτητοι από αυτήν, που προσφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα σε ορισμένους πληθυσμούς», σημείωσε.
Η εξήγηση βρίσκεται στην παρουσία των υποδοχέων GLP-1 σε όλο το σώμα, γεγονός που επιτρέπει την επίδραση σε πολλά οργανικά συστήματα. Για παράδειγμα, στο διαβήτη τύπου 2, τα φάρμακα αυτά δρουν σε υποδοχείς στο πάγκρεας, τον εγκέφαλο και το πεπτικό σύστημα, επιβραδύνοντας την πέψη και καταστέλλοντας την όρεξη, οδηγώντας σε απώλεια βάρους.
«Υπάρχει ένας συγκεκριμένος μηχανισμός που επηρεάζει το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, μειώνοντας την ευχαρίστηση που λαμβάνει κάποιος από την κατανάλωση τροφής. Αυτό συνδέεται και με τον εθισμό, όπως στην κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα ή τη χρήση οπιοειδών», εξήγησε η Μουΐζ. «Γι’ αυτό, λόγω των υποδοχέων και των μηχανισμών αυτών, τα φάρμακα ερευνώνται και για άλλες παθήσεις που μπορεί να σχετίζονται με αυτές τις βιολογικές βάσεις».
Καθώς αποκαλύπτονται περισσότερα πιθανά οφέλη, οι σοβαροί κίνδυνοι που στο παρελθόν προκαλούσαν ανησυχία, φαίνεται να αποκλείονται από τις πιο πρόσφατες μελέτες. Ωστόσο, έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες, κυρίως γαστρεντερικές.
«Υπάρχουν κάποιες παρενέργειες που σχετίζονται με τη χοληδόχο κύστη, λόγω της επιβράδυνσης της πέψης και της ταχείας απώλειας βάρους, αλλά δεν είναι τόσο συχνές όσο ίσως φαντάζεται κανείς», είπε. «Πρόσφατα υπήρξαν σποραδικά ευρήματα για οπτική νευροπάθεια και κίνδυνο εισρόφησης, αλλά πρόκειται για πολύ σπάνιες περιπτώσεις και δεν υπάρχουν μεγάλες κλινικές δοκιμές που να έχουν σχεδιαστεί για να το επιβεβαιώσουν, επομένως δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι τα φάρμακα τα προκαλούν».
Ένα σημαντικό εμπόδιο στη χρήση αυτών των φαρμάκων είναι το υψηλό κόστος τους. Στο Κεμπέκ, δεν καλύπτονται από το δημόσιο φαρμακευτικό πρόγραμμα, εκτός αν συνταγογραφηθούν για το διαβήτη. Η Μουΐζ υπογράμμισε ότι για να γίνουν πιο προσιτά, το πρώτο βήμα είναι η αναγνώριση της παχυσαρκίας ως χρόνιας πάθησης από την Επαρχία, όπως έκανε φέτος η Αλμπέρτα.
Η προοπτική αυτών των φαρμάκων ανοίγει μια νέα σελίδα στην ιατρική έρευνα: από την απώλεια βάρους, σε πιθανές θεραπείες για σοβαρές, ανίατες μέχρι σήμερα, ασθένειες. Εάν οι τρέχουσες και μελλοντικές κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν τα ευρήματα, τα φάρμακα GLP-1 ίσως βρεθούν στην πρώτη γραμμή μιας νέας πολυδιάστατης στρατηγικής για την πρόληψη και τη θεραπεία, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την υγεία.
