Η κοινοπραξία της ExxonMobil – Qatar Petroleum, που έχει αναλάβει τα «Οικόπεδα 5 και 10» της κυπριακής ΑΟΖ, δυσκολεύει τα σχέδια της Αγκυρας
Το «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» έχει αγκυροβολήσει για έρευνες ανοιχτά της Αττάλειας. Σε περιοχή που να υπενθυμίζει την παρουσία του ως «απειλή» μεν, αλλά να μη δίνει αφορμή για διεθνείς επιπλήξεις εναντίον της Τουρκίας δε. Αυτά μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, που είναι σε ισχύ η υφιστάμενη NAVTEX. Από εκεί και μετά βλέπουμε.
© in.gr
Με τα σενάρια για την κλιμάκωση να αναφέρονται σε στάδια που θα φτάσουν σε κορύφωση, όσο πλησιάζουμε προς τις τουρκικές εκλογές το Μάιο. Η συγκυρία άλλωστε των τριπλών εκλογών σε Ελλάδα – Κύπρο και Τουρκία έχει σημειωθεί από διπλωμάτες σε Αθήνα και Αγκυρα ως εξαιρετικά αρνητική, όσον αφορά τις δυνατότητες εκτόνωσης της έντασης.
Η Λευκωσία επισπεύδει το ενεργειακό ερευνητικό της πρόγραμμα με στόχο να αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό το μομέντουμ που έχει διαμορφωθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και που αναβαθμίζει τον ενεργειακό ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου, στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει η ΕΕ για εξεύρεση νέων πηγών φυσικού αερίου, με στόχο την απεξάρτηση από τη Μόσχα.
Στο ίδιο πλαίσιο, όπως έχει δηλώσει και η κύπρια υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου, η Λευκωσία αξιολογεί τα σενάρια για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στο πλαίσιο και των περιφερειακών συνεργασιών που έχει συνάψει με χώρες όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Με τις Βρυξέλλες να είναι ενήμερες για τις διεργασίες που έχουν στόχο την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Κυπριακή Δημοκρατία από την πλευρά της προχωρά σε συγκεκριμένες κινήσεις θωράκισης της ΑΟΖ της, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα της γεώτρησης στο οικόπεδο «6», στο στόχο «Κρόνος 1», ενώ ξεκινά και νέα ερευνητική γεώτρηση στο στόχο «Ζευς 1», με την ανακάλυψη και στο «Καλυψώ» να είναι επίσης ένα δεδομένο. Εχει επίσης προχωρήσει ήδη, στο τέλος του 2021, στην αδειοδότηση του «Οικοπέδου 5» στην κοινοπραξία της ExxonMobil – Qatar Petroleum, που έχει και τα δικαιώματα στο «10».
Με δεδομένο και ότι οι σχέσεις Τουρκίας – Κατάρ είναι εξαιρετικά στενές, γεγονός που κάνει πιο δύσκολη μια ενδεχόμενη πρόκληση απέναντι στην εν λόγω κοινοπραξία. Οι σεισμικές έρευνες στο «Οικόπεδο 5» βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ενώ σεισμογραφικές πραγματοποιούνται και στο «10», καθώς η Exxon θεώρησε ότι απαιτούνται πρόσθετα στοιχεία μετά τα αποτελέσματα στη γεώτρηση αξιολόγησης στο «Γλαύκος 1».
Το μομέντουμ του πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ευνοϊκό για την Κυπριακή Δημοκρατία, εφόσον οι ενεργειακές ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί τής εξασφαλίζουν σε ένα βαθμό την ασφάλεια να προχωρήσει ανενόχλητη – προς το παρόν – στις απαιτούμενες έρευνες και αυξάνουν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον για ενδεχόμενα κοιτάσματα στην περιοχή. Την ίδια στιγμή ωστόσο, εντείνουν και τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, που θέλει σαφώς μερίδιο στους ενεργειακούς σχεδιασμούς και απαιτεί να συμπεριλφθεί στους ενεργειακούς δρόμους που επαναχαράσσονται, χρησιμοποιώντας και το ρόλο που αναπτύσσει στο Ουκρανικό.
ΤΟ ΑΦΗΓΗΜΑ ΤΗΣ «ΓΑΛΑΖΙΑΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ»
Και αν το «Οικόπεδο 10» είναι εκτός των τουρκικών διεκδικήσεων, το «5» όπως και το «6» βρίσκονται κατά το ήμισυ εντός των περιοχών που η Αγκυρα αναπτύσσει το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Και βρίσκεται στα σενάρια πιθανής κλιμάκωσης, ανάλογα με τους σχεδιασμούς που θα επιχειρήσει να υλοποιήσει ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τους επόμενους μήνες, δοκιμάζοντας και την ελαστικότητα του ΝΑΤΟ και της Δύσης απέναντί του.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών και διπλωματών, η επιθετικότητα της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας αναμένεται να εξελιχθεί σταδιακά, ξεκινώντας πιθανότατα από μη αδειοδοτημένες περιοχές δυτικά της Κύπρου. Εάν αυτές επιβεβαιωθούν, ο επόμενος στόχος του «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» αναμένεται να είναι δυτικά της Κύπρου, εκτός ορίων χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και στα όρια με της κυπριακής ΑΟΖ, όπου έχουν πραγματοποιηθεί σεισμικές έρευνες και στο παρελθόν. Ενώ, καθώς η Αγκυρα βαδίζει προς τις εκλογές, το γεωτρύπανο αναμένεται να επιχειρήσει να αγκυροβολήσει ενδεχομένως στο βόρειο τμήμα του «Οικοπέδου 6».
Στα σενάρια μπαίνει και η πιθανότητα αποστολής του τουρκικού γεωτρύπανου στο «Οικόπεδο 3» που δεν περιλαμβάνεται μεν στη «Γαλάζια Πατρίδα», αλλά εντάσσεται στα δικαιώματα που έχει «παραχωρήσει» το κατοχικό καθεστώς στην Αγκυρα ως «τουρκοκυπριακή ΑΟΖ».
*ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»