Αφορμή για το παρόν άρθρο μού έδωσε η αναγγελθείσα καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων του Ελληνικού Κογκρέσου του Κεμπέκ, με σκοπό τη δημιουργία λόμπι. Το άρθρο είναι βασισμένο σε εκτεταμένη μελέτη του καθηγητή του Κέντρου Νεοελληνικών σπουδών του πανεπιστημίου Μόντρεαλ, Στέφανου Κωνσταντινίδη.
«Το ελληνικό λόμπι στον Καναδά θα κάνει αισθητή την παρουσία του το 1967 με την απριλιανή δικτατορία στην Ελλάδα. Οι Έλληνες ομογενείς θα επιδείξουν την περίοδο αυτή ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πατρίδα τους, δημιουργώντας αντιδικτατορικές οργανώσεις, προσπαθώντας έτσι να πετύχουν την καταδίκη της δικτατορίας μέσα από την κυβέρνηση του Καναδά.
Παρά το γεγονός ότι η Καναδική κυβέρνηση βρισκόταν υπό την αμερικανική σφαίρα επιρροής και διαμόρφωνε την εξωτερική πολιτική ως μέλος του ΝΑΤΟ, η ενεργοποίηση για αντιδικτατορικές ενέργειες βρήκε σημαντική απήχηση, μόνο ως προς τον επηρεασμό της καναδικής κοινής γνώμης για τη δυσάρεστη κατάσταση που είχε περιέλθει η Ελλάδα, και όχι σε θεσμικό πολιτικό επίπεδο.
Το ελληνοκαναδικό λόμπι ήταν ένα εθνικό λόμπι που γεννήθηκε με αυθόρμητο τρόπο μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου και υποστήριξε τα εθνικά ζητήματα και τις εθνικές θέσεις της Ελλάδας. Οι ενοριακές κοινότητες που επικρατούσαν έδωσαν τη θέση τους σε ένα νέο μοντέλο ελληνικών αστικών κοινοτήτων, που μέσα σε αυτό έκαναν την εμφάνισή τους ποικίλες οργανώσεις, όπως πολιτιστικές, ακαδημαϊκές, εκπαιδευτικές κ.ά. Οι οργανώσεις αυτές θα καταλήξουν από την ομπρέλα του «Ελληνοκαναδικού Κογκρέσου», της τριτοβάθμιας οργάνωσης που δημιουργήθηκε για να αντιπροσωπεύσει σε πανκαναδικό επίπεδο όλες τις οργανώσεις.
Εκτός από τις αντιδικτατορικές θέσεις, οι ελληνικές ομάδες πίεσης στον Καναδά υπερασπίστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματα του Κυπριακού λαού διαμαρτυρόμενοι έντονα για την τουρκική κατοχή στη Μεγαλόνησο. Και σε αυτή την περίπτωση οι καναδικές κυβερνήσεις ακολουθώντας την ίδια εξωτερική πολιτική με τις υπόλοιπες χώρες του δυτικού κόσμου, απέφυγαν επίσημα να καταδικάσουν την παράνομη ενέργεια των Τούρκων.
Το ελληνοκαναδικό λόμπι παρέμεινε ενεργοποιημένο και στα ζητήματα που προέκυψαν με την ονομασία της Fyrom, με την κρίση στο Αιγαίο εξαιτίας των τουρκικών απαιτήσεων και των δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία.
Το κλίμα της παροικιακής οργάνωσης και της δημιουργίας ελληνοκαναδικών ενώσεων άρχισε να επηρεάζει τους έλληνες ομογενείς του Καναδά, όπου μετά το 1970 άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον για την πολιτική ζωή.
Η εκλογή, εν τω μεταξύ, Ελληνοκαναδών βουλευτών στην ομοσπονδιακή βουλή, προσμετράτε ως μία ακόμη θετική εξέλιξη στο χώρο του λόμπι.
Το ελληνοκαναδικό λόμπι έδρασε ως μία αυτοδιαχειριζόμενη προσπάθεια που όμως δεν υποστηρίχτηκε από την Ελλάδα με μία επίσημη εθνική στρατηγική».
Ατυχώς, η τακτική «διαίρει και βασίλευσε» οδήγησε στη δημιουργία τοπικών κογκρέσων, άνευ ουσιαστικής προσφοράς, ορισμένα εκ των οποίων, αμφισβητώντας τη νομιμότητα του εθνικού, το έσυραν εντελώς απερίσκεπτα στα δικαστήρια σε μία πολύχρονη δικαστική και δαπανηρή διαμάχη.
