Από τον Σάββα Καλεντερίδη*
Η ισχύς που θεωρεί ότι έχει αποκτήσει η Τουρκία έναντι όλων των χωρών της περιοχής και κυρίως έναντι της Ελλάδας, σε συνδυασμό με την εντύπωση που έχει αποκρυσταλλωθεί στα έγκατα του τουρκικού κράτους, ότι η Ελλάδα είναι μια αδύναμη και ανυπεράσπιστη χώρα, έχει οδηγήσει την Τουρκία σε μια σειρά από ενέργειες, που ναι μεν θεωρούνται παράλογες και παράνομες, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, όμως τις βλέπουμε να υλοποιούνται και να δημιουργούν εθιμικό δίκαιο.
Η επιθετικότητα της Τουρκίας βρίσκει πρόσφορο έδαφος και εκδηλώνεται με ορμή, αφενός μεν, γιατί δεν έχει καθοριστεί από τις μεγάλες δυνάμεις ο χάρτης ισορροπιών στην περιοχή, με μια συμφωνία τύπου Γιάλτας, και αφετέρου γιατί η κρίση του κορωνοϊού έχει διευρύνει το κενό που υπάρχει στην περιοχή, λόγω της μη ύπαρξης της Γιάλτας.
Και όπως έχουμε τονίσει ξανά, η διεθνής πολιτική είναι ένα δυναμικό πεδίο, που δε δικαιολογεί κενά, τα οποία, όταν εμφανίζονται, έρχονται και τα καλύπτουν εκείνοι οι διεθνείς παίκτες που θεωρούν ότι έχουν την ισχύ να πράξουν κάτι τέτοιο.
Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το κενό ισχύος, περίπου ανενόχλητα εισβάλλει πειρατικά και απολύτως παράνομα στην ΑΟΖ και, μάλιστα, σε αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια της Κυπριακής Δημοκρατίας, οριοθετεί μονομερώς την ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο, σφετεριζόμενη την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα της Κύπρου και της Ελλάδας, οριοθετεί με την κυβέρνηση του Σάρατζ τις θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη, υιοθετεί το Δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, σφετεριζόμενη το μισό Αιγαίο, παραβιάζει τον εναέριο χώρο της πατρίδας μας, κάνοντας μάλιστα και υπέρ-πτήσεις ακόμα και πάνω από κατοικημένα νησιά…
Το τελευταίο που είδαμε να εκφράζεται πλέον δημοσίως από την επικοινωνιακή ναυαρχίδα του Ερντογάν, την εφημερίδα «Γενί Σαφάκ», και από τον ίδιο το γενικό διευθυντή της, μυστικοσύμβουλο του Ερντογάν, είναι να διεκδικούν την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, τα νησιά του Αιγαίου και τη δυτική Θράκη.
Μάλιστα, ειδικά όσον αφορά τα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, θεωρούν ότι, επειδή η Ελλάδα έχει παραβιάσει τις συμφωνίες με τις οποίες της παραχωρήθηκαν αυτά τα νησιά, οι οποίες τα «θέλουν» αποστρατικοποιημένα, οι συμφωνίες αυτές δεν ισχύουν και, άρα, η Τουρκία δικαιούται να τα διεκδικήσει. Επειδή στην Ελλάδα όταν θέλουμε να ερμηνεύσουμε την τουρκική επιθετικότητα, πάντα βρίσκουμε τον εύκολο και ανώδυνο δρόμο, πετάμε ένα «η Τουρκία με την επιθετικότητά της προσπαθεί να εξάγει τα εσωτερικά της προβλήματα», κάτι που δε γίνεται από άγνοια, αλλά σκόπιμα, για να αποσείσουν οι πολιτικοί τις ευθύνες από πάνω τους, να ξεκαθαρίσουμε ότι: το τουρκικό κράτος έχει τους δικούς του τρόπους λειτουργίας και όταν σχεδιάζουν κάτι, το επεξεργάζονται στα θεσμικά τους όργανα, θέτουν τους εθνικούς και πολιτικούς τους στόχους και εξετάζουν διεξοδικά πώς θα το στηρίξουν πολιτικά, διπλωματικά, στρατιωτικά και επικοινωνιακά στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Και όταν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός και η όλη οργάνωση, το θέμα εξετάζεται στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ), λαμβάνονται αποφάσεις, γίνεται πολιτική του τουρκικού κράτους και μετά αρχίζει η υλοποίησή του.
Να σημειωθεί ότι στη φάση της υλοποίησης κάθε σχεδίου της κυβέρνησης, το θέμα εξετάζεται κάθε φορά στις συσκέψεις του ΣΕΑ, όπου οι αρμόδιες Αρχές παρουσιάζουν την εξέλιξή του και, αν χρειαστεί, λαμβάνονται αποφάσεις για διορθωτικές ενέργειες.
Έτσι έγινε με τα σχέδια της Τουρκίας για την εισβολή στην ΑΟΖ της Κύπρου, για την τουρκολυβική συμφωνία, για τη Γαλάζια Πατρίδα, για τη συμφωνία της Τουρκίας για οριοθέτηση της ΑΟΖ πρώτα με το Ισραήλ και μετά με την Αίγυπτο. Αυτά έχουν αποφασιστεί, απλά οι Τούρκοι εργάζονται υπογείως και ύπουλα για να ακυρώσουν τις συμφωνίες με την Κύπρο και να υπογράψουν Ισραήλ και Αίγυπτος με την Τουρκία.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ο Σίσι, γι’ αυτό θέλουν να τον ανατρέψουν. Όσο για το Ισραήλ, η διάψευση από την πρεσβεία στην Άγκυρα, εμένα πάντως δε με πείθει. Θα ήθελα τη διάψευση από το ισραηλινό ΥΠΕΞ.
Στο σημείο αυτό να πούμε δυο λόγια για το θέμα που επικαλείται η Τουρκία και απαιτεί την αποστρατικοποίηση των «νήσων του ανατολικού Αιγαίου»: Σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠΕΞ, το καθεστώς των ελληνικών νησιών του ανατολικού Αιγαίου διέπεται από διεθνείς συνθήκες.
Ειδικότερα:
– το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,
– το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάνης του 1923 και
– το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.
Όσον αφορά τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίστηκε από την Τουρκία, σύμφωνα και με την επιστολή που απηύθυνε στον έλληνα πρωθυπουργό στις 6 Μαΐου 1936 ο τότε Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα Roussen Esref, κατόπιν οδηγιών της κυβέρνησής του.
Όσον αφορά τις Λέσβο, Χίο, Σάμο και Ικαρία, η συνθήκη προβλέπει την παρουσία αριθμού στρατιωτών και βάσεων.
Όσον αφορά τα Δωδεκάνησα, η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος στη συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, αποτελεί «res inter alios acta» γι’ αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, «μια συνθήκη δε δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες» εκτός των συμβαλλομένων.
Τέλος, η Ελλάδα έχει κάθε νόμιμο δικαίωμα να υπερασπίζεται την επικράτειά της, ειδικά όταν αυτή καταφανώς απειλείται και όταν η γειτονική χώρα διατηρεί μια στρατιά με το όνομα του Αιγαίου, το μεγαλύτερο αποβατικό στόλο του κόσμου, σε απόσταση αναπνοής από τα νησιά μας, διεξάγει ασκήσεις απόβασης σε νησί, προφανώς κατ’ εφαρμογή υφιστάμενων επιχειρησιακών σχεδίων και έχει σε ισχύ την απειλή πολέμου (casus belli).
Η Ελλάδα και οι κυβερνώντες θα παρανομούσαν, αν δεν υπερασπίζονταν την ελληνική επικράτεια και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας μπροστά σ’ αυτήν την καταφανέστατη απειλή.
Και επειδή γράφονται διάφορα, που δε θέλουμε και δε μπορούμε να πιστέψουμε, σε περίπτωση που βρεθεί κυβέρνηση να συζητήσει θέμα αποστρατικοποίησης των νησιών, να γνωρίζει ότι αποστρατικοποιημένα νησιά, μέσα στα κατακόκκινα ύδατα της Γαλάζιας Πατρίδας, θα είναι σα να τα προσφέρουμε στο «οθωμανικό ταψί» στους πολιτικά παράφρονες της Άγκυρας. Να το έχουμε υπόψιν μας αυτό…
*Ο Σάββας Καλεντερίδης (Βέργη Σερρών, 1960) είναι Έλληνας αξιωματικός εν αποστρατεία, πρώην πράκτορας της ΕΥΠ και μετέπειτα συγγραφέας και γεωστρατηγικός αναλυτής
