Από το 1988 ξεκίνησαν οι προτάσεις δυσπιστίας κατά των κυβερνήσεων από τα εκάστοτε κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης
Δεν είναι πρώτη φορά από την εποχή της μεταπολίτευσης, που κατατέθηκε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης από την αξιωματική αντιπολίτευση. Σε όλες τις περιπτώσεις δεν υπήρξε πτώση της κυβέρνησης, καθώς όταν έρχονταν τα δύσκολα, τα κόμματα που ήταν στην κυβέρνηση συσπειρώνονταν.
Της Ευαγγελίας Τζαβάρα
© Η ΑΠΟΨΗ
Το μόνο που επιτύγχαναν οι προτάσεις δυσπιστίας ήταν να προκαλούν ρωγμές στα κυβερνητικά κόμματα, όχι τόσο στο εσωτερικό τους, όσο στην κοινωνία. Και αυτό, διότι από τις γεμάτες ένταση τριήμερες συζητήσεις αναδεικνύονταν λάθη και παραλείψεις. Βέβαια έχουν κατατεθεί και προτάσεις δυσπιστίας κατά προσώπων, οι οποίες και αυτές έπεσαν στο κενό.
Την πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση που η αντιπολίτευση κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά κυβέρνησης ήταν τον Ιούνιο του 1988. Τότε η Νέα Δημοκρατία με πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη κατέθεσε την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου, με αντικείμενο την εξωτερική πολιτική και την οικονομία. Υπέρ της πρότασης δυσπιστίας ψήφισαν 123 βουλευτές, ενώ καταψήφισαν 157. Μάλιστα υπεβλήθη κατά τη διάρκεια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, η συνεδρίαση διακόπηκε και η συζήτηση έγινε μετά από τρεις ημέρες. Να θυμίσουμε ότι ήταν η εποχή του «mea culpa» του Ανδρέα Παπανδρέου για τη συνάντηση του με τον Οζάλ στο Νταβός.
Πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος, η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε νέα πρόταση δυσπιστίας κατά του Ανδρέα Παπανδρέου (Μάρτιος 1989) για το σκάνδαλο Κοσκωτά και απορρίφθηκε, καθώς υπερψηφίστηκε από 123 βουλευτές έναντι 155 «κατά» και ένα «παρών». Και εκείνη είχε υποβληθεί κατά τη διάρκεια του κοινοβουλευτικού ελέγχου και η συνεδρίαση διακόπηκε για δύο ημέρες.
Το 1993 ήταν η σειρά του Ανδρέα Παπανδρέου να απαντήσει στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη καταθέτοντας πρόταση δυσπιστίας, έχοντας αθωωθεί στο Ειδικό Δικαστήριο. Αυτή τη φορά η πρόταση δυσπιστίας κατατέθηκε για το Σκοπιανό. Για την ακρίβεια, υπήρξε αίτημα ενημέρωσης της Βουλής από τον πρωθυπουργό για τις εξελίξεις στο θέμα (σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής), το οποίο μετατράπηκε από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ σε πρόταση δυσπιστίας και η συζήτηση ξεκίνησε αμέσως. Η πρόταση απορρίφθηκε.
ΣΤΟ ΩΝΑΣΕΙΟ
Τον Ιανουάριο του 1996 ο Ανδρέας Παπανδρέου έδινε μάχη ζωής στο Ωνάσειο και αντ’ αυτού έτρεχε την κυβέρνηση ο Άκης Τσοχατζόπουλος. Η Νέα Δημοκρατία (υπό τον αείμνηστο Μιλτιάδη Έβερτ) κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας με την επίκληση της ακυβερνησίας. Η πρόταση απορρίφθηκε από 168 βουλευτές, έναντι 118 που τη στήριξαν. Όμως η συγκεκριμένη πρόταση δυσπιστίας, ήταν η απαρχή των εξελίξεων με την παραίτηση Παπανδρέου και την ανάδειξη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη ως πρωθυπουργού.
Τον Ιανουάριο του 1999 υποβλήθηκε πρόταση δυσπιστίας κατά μέλους της κυβέρνησης Σημίτη. Αφορούσε τον τότε υπουργό Εθνικής Παιδείας, Γεράσιμο Αρσένη, σχετικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Συζητήθηκε μετά από διακοπή λίγων ωρών και απορρίφθηκε με 163 ψήφους έναντι 127.
Δύο χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2021, η Νέα Δημοκρατία υπέβαλλε πρόταση δυσπιστίας κατά του Γιάννου Παπαντωνίου, τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, για την υπόθεση του Χρηματιστηρίου. Συζητήθηκε μετά από διακοπή δύο ωρών και υπέρ της πρότασης τάχθηκαν 125 βουλευτές, κατά 154, «παρών» δήλωσαν 9 βουλευτές και 12 απουσίαζαν από την ψηφοφορία.
ΤΡΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
Άλλος ένας υπουργός Οικονομικών, ο Γιώργος Αλογοσκούφης, βρέθηκε στο επίκεντρο τον Ιούνιο του 2005, για τον οποίο το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας. Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής τη μετέτρεψε σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του, λαμβάνοντας 165 θετικές ψήφους έναντι 120 αρνητικών.
Το Φεβρουάριο του 2007 ο Γιώργος Παπανδρέου επέμεινε, καταθέτοντας ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ νέα πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, με θέμα τη δημόσια παιδεία και την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, αλλά αφορούσε και θέματα της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Ο κ. Καραμανλής τη μετέτρεψε και αυτή σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του. Υπέρ της πρότασης τάχθηκαν 122, κατά 164 και 14 απουσίαζαν.
Το Μάρτιο του 2008 ο Γιώργος Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν και 3η πρόταση δυσπιστίας, για συνολικά την πολιτική που ακολουθούσε η κυβέρνηση Καραμανλή. Απορρίφθηκε και αυτή, καθώς 152 βουλευτές την καταψήφισαν και μόνο 138 τη στήριξαν, ενώ 10 βουλευτές δήλωσαν «παρών».
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΤ
Το Νοέμβριο του 2013 ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά της συγκυβέρνησης Σαμαρά σχετικά με το «μαύρο» στην ΕΡΤ. Συζητήθηκε άμεσα και απορρίφθηκε από 153 βουλευτές, έναντι 124 που την υπερψήφισαν, ενώ 17 δήλωσαν «παρών». Να σημειωθεί ότι η απόφαση για την ΕΡΤ είχε ληφθεί τον Ιούνιο, όταν και αποχώρησε από το κυβερνητικό σχήμα η ΔΗΜ.ΑΡ.
Το Μάρτιο του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομικών της κυβέρνησης Σαμαρά, Γιάννη Στουρνάρα, με θέμα την οικονομική και ανθρωπιστική κρίση και τη χρεοκοπία. Ωστόσο δεν έγινε δεκτή από τον τότε Πρόεδρο της Βουλής, Ευάγγελο Μεϊμαράκη, καθώς δεν είχε παρέλθει εξάμηνο από την υποβολή της προηγούμενης πρότασης δυσπιστίας, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσει πρόταση μομφής εναντίον του, η οποία όμως απορρίφθηκε.
ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
Εναντίον της κυβέρνησης Τσίπρα η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε δύο προτάσεις δυσπιστίας. Η πρώτη ήταν τον Ιούνιο του 2018, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα εν όψει της επικείμενης συμφωνίας των Πρεσπών. Η πρόταση δυσπιστίας καταψηφίστηκε από 153 βουλευτές και υπερψηφίστηκε από 127.
Λίγο πριν από τις ευρωεκλογές του 2019 η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε και νέα πρόταση δυσπιστίας, αυτή τη φορά κατά του τότε αναπληρωτή υπουργού Υγείας, Παύλου Πολάκη, με αφορμή τις αναρτήσεις του κατά του υποψηφίου ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Στέλιου Κυμπουρόπουλου. Ο κ. Τσίπρας τη μετέτρεψε σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, η οποία έλαβε 153 θετικές ψήφους έναντι 136.
ΕΚΑΝΕ ΧΑΤ ΤΡΙΚ Ο ΤΣΙΠΡΑΣ
Ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Αλέξης Τσίπρας από το 2019 έχει καταθέσει τρεις προτάσεις δυσπιστίας, οι οποίες όλες απορρίφθηκαν. Η πρώτη ήταν το Νοέμβριο του 2020 κατά του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, για το νέο πτωχευτικό κώδικα, όμως επί της ουσίας ήταν κάτι που αναμέναμε, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ διαμαρτυρόταν συνολικά για τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας.
Στις 20 Ιανουαρίου 2022 κατατέθηκε η δεύτερη πρόταση δυσπιστίας για τη διαχείριση της κακοκαιρίας, όταν έκλεισε η Αττική Οδός και δημιουργήθηκαν πλείστα προβλήματα στην Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας. Και τρίτωσε το 2023, με την πρόταση δυσπιστίας για τις παρακολουθήσεις της ΕΥΠ.
