Τον τελευταίο χρόνο, οι τιμές της βενζίνης έχουν εκτιναχθεί κατά περισσότερο από 50 τοις εκατό, ωθώντας το κόστος ενός λίτρου σε περισσότερα από 2 δολάρια σε πολλές περιοχές της χώρας. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός — ο οποίος βρίσκεται στο 6,8 τοις εκατό σε εθνικό επίπεδο — συνεχίζει να υπερβαίνει την αύξηση των μισθών.
Ποιος είναι ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στις υψηλές τιμές της βενζίνης; Η τιμή της βενζίνης μπορεί να αναλυθεί σε τέσσερις συνιστώσες: την τιμή του αργού πετρελαίου, το κόστος διύλισης σε βενζίνη, τη σήμανση από τον πρατηριούχο και, φυσικά, τους φόρους.
Ο κύριος παράγοντας των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου και του ντίζελ είναι η τιμή του αργού πετρελαίου, ένα βαρέλι του οποίου κοστίζει τώρα 75 τοις εκατό περισσότερο από ό,τι το Μάιο του 2021. Η προμήθεια αργού πετρελαίου έγινε πιο περιορισμένη, αφού η Ρωσία τέθηκε υπό κυρώσεις για την εισβολή της στην Ουκρανία. Μεγάλος παραγωγός αργού πετρελαίου, η απομάκρυνση της Ρωσίας από την παγκόσμια αγορά έχει ωθήσει τις τιμές σε άνοδο κατά 20 δολάρια ΗΠΑ το βαρέλι από την έναρξη της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου. Με τη ζήτηση για βενζίνη να αυξάνεται, όπως συνήθως συμβαίνει το καλοκαίρι, οι τιμές ανεβαίνουν παραπάνω.
ΟΙ ΦΟΡΟΙ
Υπάρχουν αρκετοί φόροι που επιβάλλονται στη βενζίνη, τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και σε επαρχιακό επίπεδο. Ο ομοσπονδιακός φόρος άνθρακα προσθέτει 11 σεντς στο κόστος κάθε λίτρου βενζίνης.
Αλλά η ιδέα ότι ο φόρος άνθρακα είναι αυτό που κρύβεται πίσω από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου, είναι μια εσφαλμένη αντίληψη, λένε οι ειδικοί. Τα 11 σεντς το λίτρο είναι ένα σημαντικό επίπεδο συνολικά, δεν οδηγούν όμως τις πρόσφατες αυξήσεις που βλέπουμε, καθώς πρόκειται πραγματικά για τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου, και αυτό οφείλεται σε πράγματα πολύ πέρα από τον έλεγχο της κυβέρνησης του Καναδά. Ο ομοσπονδιακός φόρος άνθρακα, ωστόσο, πρόκειται να αυξηθεί: αυξήθηκε κατά 2,2 σεντς ανά λίτρο φέτος και θα συνεχίσει να αυξάνεται, έως ότου φτάσει τα 170 δολάρια ανά τόνο έως το 2030.
ΤΑ ΒΕΝΖΙΝΑΔΙΚΑ
Όταν γεμίζετε το όχημά σας, μπορεί να έχετε την ψευδαίσθηση ότι τα βενζινάδικα βγάζουν πολλά χρήματα. Αλλά οι λιανοπωλητές κρατούν πολύ λίγα από αυτά που πληρώνετε στην αντλία. Στην πραγματικότητα, έχουν λιγότερα κέρδη σε κάθε γέμισμα σήμερα από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Οι έμποροι λιανικής προσθέτουν επί του παρόντος, κατά μέσο όρο, 6,9 σεντς στην τιμή ενός λίτρου φυσικού αερίου, από 8,6 σεντς κατά μέσο όρο πριν από ένα χρόνο — επομένως, τα περιθώρια κέρδους τους μειώνονται κατά 20 τοις εκατό.
ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ
ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ
Οι αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου αύξησαν τη δραστηριότητά τους γεωτρήσεων κατά σχεδόν 60 τοις εκατό τον περασμένο χρόνο, σύμφωνα με μια προσεκτικά παρακολουθούμενη εβδομαδιαία καταμέτρηση των πλατφορμών σε λειτουργία, που διεξάγεται από την εταιρεία υπηρεσιών πετρελαίου Baker Hughes. Στον Καναδά, η δραστηριότητα γεώτρησης τον Απρίλιο αυξήθηκε κατά 134 τοις εκατό, σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών της Αλμπέρτα.
Ωστόσο, ο Οργανισμός των Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, είναι υπεύθυνος για το 30 τοις εκατό της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Μετά τη μείωση της παραγωγής κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το καρτέλ των 13 χωρών που εξάγουν πετρέλαιο άργησε να αντιδράσει – παρά την παρότρυνση από τη Δύση, καθώς προσπαθεί να βρει μια εναλλακτική λύση στο ρωσικό πετρέλαιο.
Οι εταιρείες πετρελαίου βλέπουν τα κέρδη τους να αυξάνονται, παράλληλα με τις τιμές του φυσικού αερίου. Τα κέρδη της Shell το τελευταίο τρίμηνο τριπλασιάστηκαν, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, φτάνοντας τα 9,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Saudi Aramco, η κύρια κρατική εταιρεία πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, έχει δει τα κέρδη της να αυξάνονται κατά 82%, φτάνοντας σχεδόν τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια.
ΘΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΟΙ ΤΙΜΕΣ
ΤΗΣ ΒΕΝΖΙΝΗΣ ΣΥΝΤΟΜΑ;
Οι τιμές της βενζίνης είναι ιστορικά ασταθείς και δύσκολο να προβλεφθούν, λένε οι οικονομολόγοι. Τείνουν επίσης να είναι κυκλικής φύσης, που σημαίνει ότι αυξάνονται κατά τη διάρκεια της οικονομικής έκρηξης και πέφτουν κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Στην αρχή της πανδημίας, για παράδειγμα, οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν δραματικά στα 78 σεντς το λίτρο, οδηγώντας τους παραγωγούς πετρελαίου σε επιβράδυνση της παραγωγής. Βραχυπρόθεσμα, οι τιμές μπορούν επίσης να αλλάξουν δραματικά από τη μια μέρα στην άλλη. Την Παρασκευή 20 Μαΐου, οι τιμές της βενζίνης μειώθηκαν δραματικά σε ορισμένες περιοχές της χώρας. Αυτές οι διακυμάνσεις μπορεί να συμβούν λόγω αλλαγών στον ανταγωνισμό και, δεδομένου ότι οι τιμές του αργού πετρελαίου δεν έχουν πέσει, τα περιθώρια πιθανότατα έχουν αλλάξει για τους παραγωγούς.
Οι Καναδοί ωστόσο, αγαπούν τα αυτοκίνητά τους τόσο πολύ, που οι υψηλές τιμές των καυσίμων δε θα κάνουν τους περισσότερους από εμάς να αλλάξουμε τρόπους.
Οι αγορές αναμένουν ότι η τιμή του πετρελαίου θα μειωθεί λίγο μακροπρόθεσμα. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, τα οποία παρακολουθούν την τιμή του πετρελαίου σε ένα συγκεκριμένο σημείο στο μέλλον, αναμένουν ότι ένα βαρέλι πετρελαίου θα κοστίζει 89 δολάρια ΗΠΑ το Μάιο του 2023. Από την Παρασκευή 20 Μαΐου, η τιμή του βαρελιού έκλεισε γύρω στα 113 δολάρια ΗΠΑ.
Ένας βασικός παράγοντας, που θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά τις τιμές του φυσικού αερίου, είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Εάν η κατάσταση σταθεροποιηθεί, οι τιμές του πετρελαίου πιθανότατα θα πέσουν.
© CBC NEWS