Η χρήση των γαλλικών έχει μειωθεί στις περισσότερες περιοχές του Κεμπέκ, όχι μόνο στο Μόντρεαλ, αποκαλύπτει μια ανάλυση των πιο πρόσφατων δεδομένων από την απογραφή του 2021 από τη Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά. Τουλάχιστον 81 από τους περίπου 100 περιφερειακούς δήμους στο Κεμπέκ κατέγραψαν μείωση στο μερίδιο της γαλλικής, ως η πρώτη επίσημη ομιλούμενη γλώσσα (FOLS) μεταξύ 2016 και 2021.
Ο πληθυσμός που αλλοιώνεται εξηγεί σε μεγάλο βαθμό αυτές τις μειώσεις, σύμφωνα με τον καθηγητή Jean-Pierre Corbeil από το τμήμα κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Laval. «Υπήρξε μια αύξηση της μόνιμης μετανάστευσης από χώρες όπου τα γαλλικά δεν είναι μια ευρέως ομιλούμενη γλώσσα», εξηγεί ο κ. Corbeil, πρώην αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Στατιστικής Διαφορετικότητας και Κοινωνικο-πολιτισμικής Στατιστικής του Καναδά.
Για το έτος 2019, αυτή η μετανάστευση αντιπροσωπεύει περισσότερους από 40.000 ανθρώπους, εκ των οποίων το 42,9% προέρχεται από την Ασία, το 35,7% από την Αφρική και το 10,5% από την Ευρώπη, σύμφωνα με το φύλλο περίληψης για τη μετανάστευση στο Κεμπέκ το 2019. Από αυτούς τους 40.000 μετανάστες, οι μισοί μόνο δήλωσαν ότι μιλούσαν γαλλικά το 2019.
Επιπλέον, η προσωρινή μετανάστευση είναι επίσης ένας παράγοντας για την πτώση του ποσοστού των ατόμων με τα γαλλικά ως πρώτη γλώσσα. «Η προσωρινή μετανάστευση έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και γνωρίζουμε ότι αυτοί οι μη μόνιμοι κάτοικοι είναι πιο πιθανό να μην ξέρουν γαλλικά», συνεχίζει ο κ. Corbeil. Το 2019, ο αριθμός των προσωρινών μεταναστών ήταν περίπου 120.000.
Τέλος, οι άνθρωποι που φτάνουν από άλλες επαρχίες του Καναδά ευνοούν την πρακτική των αγγλικών. «Λόγω της πανδημίας, έχουμε παρατηρήσει πολύ χαμηλότερη διαεπαρχιακή μετανάστευση τα τελευταία πέντε χρόνια», εξηγεί ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Laval και προσθέτει: «Δεδομένου ότι οι άνθρωποι που φεύγουν από το Κεμπέκ είναι γενικά μονόγλωσσοι Αγγλόφωνοι ή έχουν ως κύρια γλώσσα τα αγγλικά, αυτή η έλλειψη κινητικότητας μπορεί επίσης να εξηγήσει την αύξηση του αριθμού των Αγγλόφωνων».
Ο Bertrand Ouellet-Léveillé, αναλυτής στη Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά, μιλά για παράγοντες που δεν είναι μόνο μεταναστευτικοί. «Υπάρχει και το δημογραφικό φαινόμενο. Ο γαλλόφωνος πληθυσμός είναι συχνά γηραιότερος από το μη γαλλόφωνο πληθυσμό. Αυτή η γήρανση οδηγεί σε παρακμή», εξηγεί ο ειδικός και υπογραμμίζει: «Στη συνέχεια, υπάρχει η δυσκολία στην απαρίθμηση ορισμένων περιοχών και ορισμένων οικισμών αυτοχθόνων. Έχει αντίκτυπο στην απογραφή των FOLS, σε ορισμένες περιπτώσεις στα αγγλικά FOLS, όπως στο Gaspésie, σε άλλες στη γαλλική, όπως στη Βόρεια Ακτή».
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΕΜΠΕΚ
Η παρακμή των γαλλικών στο Κεμπέκ δεν είναι ομοιογενής. Από τα 15 τμήματα απογραφής που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη πτώση στο μερίδιο της γαλλικής ως πρώτης επίσημης γλώσσας που ομιλείτε, οκτώ βρίσκονται στη μητροπολιτική περιοχή. Υπάρχουν, για παράδειγμα, το Longueuil, το Laval και φυσικά το Μόντρεαλ. «Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών που φτάνουν εγκαθίστανται στην ευρύτερη περιοχή του Μόντρεαλ», σημειώνει ο κ. Corbeil. Ένα συμπέρασμα που τείνει να επιβεβαιώσει το ρόλο των διεθνών μεταναστευτικών ροών.
Οι συνοριακοί τομείς του Οντάριο παρουσιάζουν επίσης αύξηση στο ποσοστό χρήσης της αγγλικής γλώσσας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα τμήματα Pontiac, Vaudreuil-Soulanges και Gatineau. «Στην περιοχή του Γκατινό, Αγγλόφωνοι από το Οντάριο έρχονται στο Κεμπέκ για δουλειά ή για οικονομικούς λόγους, κάτι που ενισχύει την αγγλόφωνη μετανάστευση και συμβάλλει στην αύξηση των αγγλικών στο Κεμπέκ», σημειώνει ο Jean-Pierre Corbeil.
Η αύξηση της Γαλλοφωνίας εκτός αυτής της συνοριακής περιοχής βρίσκει άλλη εξήγηση. Αν οι Αγγλόφωνοι τείνουν να μένουν στο Μόντρεαλ ή να εγκατασταθούν στα προάστειά του, οι Γαλλόφωνοι μετακινούνται περισσότερο έξω από τη μητροπολιτική περιοχή, εξηγεί ο καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Laval.
ΙΣΩΣ ΜΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ
Ο Jean-Pierre Corbeil επιμένει το ίδιο, παραμένει απαραίτητο να συγκριθούν τα συμπεράσματά του με άλλους παράγοντες εκτός από τους FOLS. Η διγλωσσία, την οποία ο δείκτης δε λαμβάνει υπόψη, θα ήταν για παράδειγμα σε άνοδο στο Κεμπέκ και πιο συγκεκριμένα στο Μόντρεαλ, όπου οι νέοι μετανάστες μιλούν συχνά γαλλικά. «Οι περισσότεροι δείκτες δείχνουν ότι υπάρχει πτώση, αλλά πρέπει να παραμείνουμε προσεκτικοί στα νέα δημοσιευμένα αποτελέσματα, όπως αυτά της γλώσσας που ομιλείτε στην εργασία ή στο δημόσιο χώρο», σημειώνει ο καθηγητής.
«Από ποσοτικούς όρους, ο αριθμός των ανθρώπων που μιλούν γαλλικά στο Κεμπέκ δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλός. Αναλογικά, οι δείκτες των γαλλικών μειώνονται, αλλά όχι αριθμητικά», υπογραμμίζει ο Bertrand Ouellet-Léveillé.
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
Εδώ και αρκετά χρόνια, η κυβέρνηση του Κεμπέκ έχει εκφράσει ανησυχία γι’ αυτά τα αποτελέσματα εις βάρος των Γάλλων. Τον περασμένο Αύγουστο, στο τέλος μιας συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, ο François Legault δήλωσε σχετικά με αυτό το θέμα: «Από ό,τι βλέπω, είναι ανησυχητικό και είχαμε δίκιο να ενεργήσουμε με το Bill 96».
Σύμφωνα με τον Jean-Pierre Corbeil, πολιτικά, τα μέτρα σχετικά με τη μετανάστευση θα είχαν επηρεάσει από μόνα τους το ποσοστό των Γαλλόφωνων στο Κεμπέκ. «Σε ποιο βαθμό το Κεμπέκ χρησιμοποιεί τις δυνάμεις που έχει στη διάθεσή του για να ενθαρρύνει τους μετανάστες που γνωρίζουν γαλλικά κατά την άφιξή τους; Αυτές οι δυνάμεις μπορούν να επηρεάσουν με την πάροδο του χρόνου».
