Η Ευρωζώνη είναι ένα αντιδημοκρατικό και καταπιεστικό κατασκεύασμα. Οι λαοί της Ευρωζώνης διαβιούν υπό καθεστώς «γκεμπελικής προπαγάνδας», ότι δήθεν αν καταστραφεί το ευρώ θα έρθει ο κόσμος ανάποδα, λες και αυτό δεν έχει συμβεί. Αυτός ο φόβος, αργά ή γρήγορα, θα καταστρέψει την Ευρώπη. Ποιά όμως είναι τα κατασκευαστικά λάθη της Ευρωζώνης;
Του Σπύρου Στάλια*
Με την αποδοχή του κοινού νομίσματος, ενός ξένου νομίσματος, οι χώρες της Ευρωζώνης απώλεσαν οικειοθελώς το δικαίωμα να ασκούν ανεξάρτητη νομισματική πολιτική, δημοσιονομική πολιτική, εμπορική πολιτική, εισοδηματική πολιτική (μισθοί) και συναλλαγματική πολιτική, όπως τις ασκούν οι κυβερνήσεις σε κάθε άλλη χώρα στον κόσμο. Τι σημαίνουν τα παραπάνω;
1] Η άσκηση ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής σημαίνει, ότι η κάθε κυβέρνηση μπορεί να θέτει τα επιτόκια στο ύψος που αυτή επιθυμεί, χωρίς να γίνεται έρμαιο των αγορών. Αν η χώρα είναι σε ύφεση έχει ανάγκη από χαμηλά επιτόκια και αν είναι σε φάση μεγάλης ανάπτυξης (σε μπουμ) τότε έχει ανάγκη από υψηλά επιτόκια. Η κυβέρνηση ανάλογα του οικονομικού κύκλου, θέτει τα επιτόκια εκεί που αυτή νομίζει. Στην Ευρωζώνη αυτό αποκλείεται. Το κράτος δεν μπορεί να ορίσει τα επιτόκια στα δάνεια του, που λόγω ευρώ είναι σε ξένο νόμισμα, και ούτε γνωρίζει αν θα έχει την προσφορά χρήματος που έχει ανάγκη από την ΕΚΤ.
2] Η άσκηση ανεξάρτητης δημοσιονομικής πολιτικής σημαίνει, ότι η κυβέρνηση ανεξαρτήτως των αγορών ορίζει αυτή, στο επίπεδο που επιθυμεί, τις δαπάνες της και πόσο χρήμα θα αφαιρέσει από την οικονομία με τη φορολογία που θα επιβάλλει. Όταν η οικονομία είναι σε ύφεση και υπάρχει ανεργία, κάθε χώρα, εκτός από τα χαμηλά επιτόκια, έχει ανάγκη από μεγάλες δημόσιες δαπάνες. Εφόσον η κυβέρνηση ασκεί ανεξάρτητη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, με άλλα λόγια εκδίδει το νόμισμα της, μπορεί να δαπανήσει όσο απαιτείται για να οδηγήσει τη χώρα στην ανάπτυξη. Όταν φτάσει σε φάση πλήρους απασχόλησης μπορεί να φορολογήσει και να αφαιρέσει χρήμα, για να καταπολεμήσει τον τυχόν πληθωρισμό και να προστατεύσει την αξία του νομίσματος. Αυτό στην Ευρωζώνη απαγορεύεται ή επιτρέπεται, με τη σύμφωνη γνώμη των αγορών, που σημαίνει ότι κάθε χώρα θα είναι εσαεί χρεωμένη και σε διαρκή λιτότητα.
3] Η παράδοση της συναλλαγματικής πολιτικής σημαίνει, ότι οι χώρες της Ευρωζώνης εκχώρησαν το πιο ισχυρό όπλο που διαθέτει κάθε κυβέρνηση στον κόσμο, δηλαδή, να μπορεί να μεταβάλλει την ονομαστική συναλλαγματική ισοτιμία του νομίσματός της, με στόχο την καταπολέμηση των ελλειμμάτων του εξωτερικού τομέα. Λόγω ευρώ, αυτό δεν μπορεί να το κάνει και έτσι η λύση είναι η προσφυγή στη λιτότητα (εσωτερική υποτίμηση).
4] Η δασμολογική πολιτική ασκείται από κάθε κυβέρνηση στον κόσμο, για να προστατεύσει την εγχώρια παραγωγή. Αυτό το όπλο δεν είναι διαθέσιμο πια στην Ευρωζώνη, αλλά και συνολικά στην ΕΕ, αφού υπάρχει κοινή δασμολογική πολιτική, η οποία δεν αντιστοιχεί στις ανάγκες κάθε ευρωπαϊκής οικονομίας ξεχωριστά.
5] Η εισοδηματική πολιτική ασκείται αναλόγως της ανταγωνιστικότητας τής κάθε μιας οικονομίας. Οίκοθεν νοείται ότι όταν έχεις να αντιμετωπίσεις τη Γερμανία, διότι περί αυτού πρόκειται, θα πρέπει οι μισθοί να ισοδυναμούν με «μία κούπα ρύζι» για να μπορούμε να βρίσκουμε ευρώ από τις εξαγωγές.
6] Τέλος, η ΕΚΤ που ανέλαβε την έκδοση του ευρώ και την προστασία της αξίας του από τον πληθωρισμό (σήμερα τι κάνει;) απεδείχθη όχι μόνο ανεπαρκής, αλλά μετέτρεψε το τραπεζικό σύστημα σε καζίνο. Η χωρίς κριτήρια παροχή πιστώσεων το έκανε κέντρο κερδοσκοπίας και διαφθοράς, που οδήγησε κράτη και πολίτες σε χρέη δυσβάσταχτα και όταν κατέρρευσε απαίτησε οι λαοί της Ευρώπης να το σώσουν.
Ο Κέϋνς τόνιζε: «Οι κερδοσκόποι δε δύνανται να βλάψουν ως φυσαλίδες επί σταθερού ρεύματος επιχειρηματικότητας. Η κατάσταση καθίσταται όμως σοβαρά, όταν η επιχειρηματικότητα καθίσταται μια φυσαλίδα εις τον κυκεώνα της κερδοσκοπίας. Όταν η κεφαλαιουχική ανάπτυξη μιας χώρας καθίσταται υποπροϊόν της δραστηριότητας μιας χαρτοπαικτικής λέσχης (εννοεί το τραπεζικό σύστημα), τότε η δουλειά δε γίνεται καλά. Με αλλά λόγια, αν οι κερδοσκόποι απωλέσουν την εμπιστοσύνη τους για ένα κερδοφόρο μέλλον ή η πίστη των τραπεζών που δανείζουν εξασθενήσει, τότε η καταστροφή της οριακής αποδοτικότητας του κεφαλαίου είναι αναπόδραστη και ενώ η εξασθένηση τής μιας είναι αρκετή για να προκαλέσει κατάρρευση, η ανάρρωση απαιτεί την αναγέννηση αμφοτέρων. Πράγματι, η εξασθένηση της πίστεως αρκεί να προκαλέσει κατάρρευση, αλλά η ενίσχυση της, αν και αποτελεί αναγκαίον όρον αναρρώσεως, δεν αρκεί».
Τι αρκεί; Μετά από είκοσι χρόνια ευρώ και δώδεκα χρόνια μνημονίων, με όλους τους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες χειρότερους παρά ποτέ, σε περίοδο ειρήνης από ιδρύσεως του νέου Ελληνικού Κράτους, η επάνοδος στο εθνικό νόμισμα αποτελεί αδήριτο γεγονός. Χωρίς αυτό, κανένας στόχος του Έθνους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Όλα τ’ άλλα έπονται με δημοκρατικές αποφάσεις του λαού. Οι εθνικές και πατριωτικές δυνάμεις που προβάλλουν άλλα αιτήματα ως προτεραιότητες, ας καταλάβουν μια και καλή, ότι χωρίς εθνικό νόμισμα δεν μπορούν να υλοποιήσουν κανέναν από τους στόχους που έχουν κατά νου, και όταν λέω κανέναν, το εννοώ.
Η επανασύνδεση των κρατικών δαπανών και των τραπεζικών πιστώσεων με την πραγματική οικονομία, οι επενδύσεις, η κατανάλωση, η ρευστότητα και η Κεντρική Τράπεζα υπό κοινωνικό έλεγχο, αποτελούν την αναγκαία συνθήκη για την απελευθέρωση της χώρας από την οικονομική εξάρτηση. Δεν υπάρχει χειρότερη εξάρτηση. Από την οικονομική ιστορία αυτό μάθαμε. Οι τραπεζίτες και οι κεφαλαιούχοι σιχαίνονται την ανεξάρτητη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική που επιδιώκει επενδυτικές δαπάνες και χαμηλά επιτόκια. Αμφότερες τους αποστερούν την ανεξέλεγκτη εξουσία τους. Αλλά αυτό είναι το δικό τους συμφέρον και όχι δικό μας, των λαών της Ευρώπης. Κάτι επειγόντως πρέπει να κάνουμε!
*Ο Σπύρος Στάλιας είναι Οικονομολόγος Ph.D
