Με αφορμή το Μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Σωτηρίου «Οι εκκλησίες δεν πωλούνται», επανέρχομαι με κάποιες παλαιότερες σκέψεις μου με τις οποίες επεσήμανα το καθεστώς διοίκησης και διαχείρισης της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Σήμερα θα επιχειρήσω να θίξω την πνευματική αλλά και οικονομική διαφοροποίηση στο πέρασμα του χρόνου.
Από την ίδρυσή τους οι τοπικές κοινότητες έθεσαν ως πρωταρχικό στόχο την απόκτηση ακίνητης περιουσίας για να στεγάσουν τα κοινωφελή ιδρύματα και τις εκκλησίες , που διοικητικά τότε ανήκαν στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής.
Η πρώτη ιδιοκτησία στο Μόντρεαλ υπήρξε η αγγλικανική εκκλησία επί της Sherbrooke, γνωστή αργότερα ως Αγία Τριάδα, στο υπόγειο της οποίας στεγάστηκαν τα γραφεία της κοινότητας, το πρώτο ελληνικό σχολείο και το προξενείο.
Οι μεταναστευτικές δεκαετίες 50-70 δημιούργησαν νέες ανάγκες, με αποτέλεσμα να ανοικοδομηθούν νέοι ναοί, σχολεία και κοινοτικά κέντρα. ‘Εκτοτε, η κοινότητα είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και τον καλλωπισμό των κτηρίων, τη μισθοδοσία των υπαλλήλων, του εκπαιδευτικού προσωπικού και των ιερέων.
Με την πάροδο του χρόνου και με τη σημαντική άνοδο στις τιμές των ακινήτων, ο οργανισμός βρέθηκε με μία σεβαστή περιουσία, που όμως δεν φρόντισε να την αξιοποιήσει. Οι εκκλησίες, εν τω μεταξύ, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της κακοδιαχείρισης δεν αποφέρουν πλέον επαρκεί έσοδα ώστε να καλυφθούν οι πολλαπλές ανάγκες.
Ταυτοχρόνως, η κοινότητα αντιμετωπίζει απρόβλεπτα έξοδα άμεσης συντήρησης των κτηρίων, σε μία περίοδο δραματικής μείωσης των εσόδων, κυρίως λόγω των κυβερνητικών περικοπών και της καθολικής αποχής των μελών.
Η επίμονη προσπάθεια της διοίκησης να εκποιήσει το προνομιούχο οικόπεδο της Αγίας Τριάδος αντί πινακίου φακής για να καλύψει άμεσα χρέη, δεν βρήκε ανταπόκριση.
Εν τω μεταξύ, εξ’ αιτίας των άστοχων χειρισμών, είναι αμφίβολο εάν η Στέγη Ηλικιωμένων περιέλθει τελικά στην κοινότητα.
Η πυρκαγιά της ιστορικής «Παναγίτσας», που απέφερε τα περισσότερα έσοδα, ήταν άλλο ένα χτύπημα, ακόμη μεγαλύτερο όταν η αποκατάστασή της στοίχισε δύο επιπλέον εκατομμύρια, χωρίς να δοθούν πειστικές εξηγήσεις.
Γεγονός είναι ότι οι κοινότητες Μόντρεαλ και Τορόντο επί μακρόν είχαν επαναπαυτεί και εξαρτώντο από τα έσοδα των εκκλησιών, χωρίς να φροντίσουν να αναζητήσουν άλλες πηγές εσόδων. Οι καιροί όμως αλλάζουν… Ας μην τρέφουμε αυταπάτες.
Οι εκκλησίες των «αστικών» κοινοτήτων, όπως και όλες οι εκκλησίες, κτίστηκαν με τα χρήματα των πιστών, συνεπώς πνευματικά, διοικητικά και ιδιοκτησιακά ανήκουν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή.
Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η «εκ μέρους» των μελών επιστολή συμπαράστασης του προέδρου της ΕΚΜΜ Ανδρέα Κριλή προς την καταρρέουσα Ελληνική Κοινότητα Τορόντο, που δε δίστασε να σύρει στα δικαστήρια, με αβάσιμες κατηγορίες, την Ιερά Μητρόπολη και το Εθνικό Κογκρέσο του Καναδά. Θλίβεται κανείς όταν βλέπει πρωτοβάθμιους, υποτίθεται, οργανισμούς να βυθίζονται στο σκότος.
Εν κατακλείδι, υπό τις επικρατούσες συνθήκες, η προτεινόμενη λύση του Αρχιεπισκόπου Σωτηρίου στην Κοινότητα του Τορόντο, είναι άκρως ρεαλιστική.
Λύση που πρέπει να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν της η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα Ελληνική Κοινότητα Μείζονος Μόντρεαλ…
