Η συμβατική άποψη δεν προέβλεπε σύγκρουση
«Με τη Μέση Ανατολή να φλέγεται, τι θα χρειαστεί για να τερματιστεί η σύγκρουση;», διερωτάται το BBC σε ανάλυσή του. Ένα χρόνο πριν, η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, που απουσίαζε σε μεγάλο βαθμό από τις οθόνες μας για χρόνια, βρέθηκε και πάλι στο προσκήνιο.
Η εξέλιξη «φάνηκε να αιφνιδιάζει σχεδόν όλους. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, δήλωνε μόλις μια εβδομάδα πριν από τις επιθέσεις: Η περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι σήμερα πιο ήσυχη από ό,τι ήταν εδώ και δύο δεκαετίες. Ένα χρόνο μετά, η περιοχή φλέγεται», σημειώνει το BBC και συνεχίζει:
Περισσότεροι από 41.000 Παλαιστίνιοι είναι νεκροί. Δύο εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας έχουν εκτοπιστεί. Στη Δυτική Όχθη, άλλοι 600 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί. Στον Λίβανο, άλλο ένα εκατομμύριο άνθρωποι είναι εκτοπισμένοι και περισσότεροι από 2.000 νεκροί. Περισσότεροι από 1.200 Ισραηλινοί σκοτώθηκαν την πρώτη μέρα. Έκτοτε, το Ισραήλ έχει χάσει 350 ακόμη στρατιώτες στη Γάζα. Διακόσιες χιλιάδες Ισραηλινοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους κοντά στη Γάζα και κατά μήκος των ασταθών βόρειων συνόρων με τον Λίβανο. Περίπου 50 στρατιώτες και πολίτες έχουν σκοτωθεί από ρουκέτες της Χεζμπολάχ. Σε όλη τη Μέση Ανατολή, έχουν ενταχθεί κι άλλοι στον αγώνα. Οι επίμονες προσπάθειες των ΗΠΑ να αποτρέψουν την κλιμάκωση της κρίσης, που περιλαμβάνουν προεδρικές επισκέψεις, αμέτρητες διπλωματικές αποστολές και την ανάπτυξη τεράστιων στρατιωτικών πόρων, έχουν πέσει στο κενό. Ρουκέτες έχουν εκτοξευθεί από μακριά, από το Ιράκ και την Υεμένη. Και οι θανάσιμοι εχθροί Ισραήλ και Ιράν έχουν επίσης ανταλλάξει χτυπήματα, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν κι άλλα. Η Ουάσιγκτον σπάνια φαινόταν να έχει τόση λίγη επιρροή. Οι ζωές των κατοίκων της Γάζας, πριν και μετά την 7η Οκτωβρίου, έχουν σχεδόν ξεχαστεί, καθώς τα μέσα ενημέρωσης σε όλον τον κόσμο αναμένουν με κομμένη την ανάσα τον «ολοκληρωτικό πόλεμο» στη Μέση Ανατολή. Ορισμένοι Ισραηλινοί, των οποίων οι ζωές ανατράπηκαν εκείνη την μέρα, αισθάνονται ομοίως παραμελημένοι.
«Έχουμε τεθεί στο περιθώριο», επισημαίνει ο Γιεχούντα Κοέν, πατέρας του ομήρου Μινρόντ Κοέν, σε συνέντευξη στο δημόσιο κανάλι Kan News του Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα, που στη συνέχεια κατηγόρησε τον Νετανιάχου ως υπεύθυνο για έναν «άσκοπο πόλεμο που έχει φέρει εναντίον μας όλους τους πιθανούς εχθρούς».
Δε συμμερίζονται όλοι οι Ισραηλινοί αυτήν την άποψη. Πολλοί άλλοι βλέπουν τις επιθέσεις της Χαμάς πριν από ένα χρόνο ως την έναρξη μιας ευρύτερης εκστρατείας των εχθρών του Ισραήλ για την καταστροφή του εβραϊκού κράτους.
Το γεγονός ότι το Ισραήλ αντεπιτέθηκε – με βομβητές που εξερράγησαν, στοχευμένες δολοφονίες, βομβαρδισμούς μεγάλης εμβέλειας και το είδος των επιχειρήσεων υπό την καθοδήγηση των μυστικών υπηρεσιών, για τις οποίες η χώρα υπερηφανεύεται εδώ και καιρό – έχει αποκαταστήσει μέρος της αυτοπεποίθησης που έχασε η χώρα πριν από ένα χρόνο.
«Δεν υπάρχει πουθενά στη Μέση Ανατολή που να μην μπορεί να φτάσει το Ισραήλ», δήλωσε με αυτοπεποίθηση ο κ. Νετανιάχου την περασμένη εβδομάδα. Τα ποσοστά του πρωθυπουργού στις δημοσκοπήσεις ήταν στο ναδίρ για μήνες μετά την 7η Οκτωβρίου. Τώρα τα βλέπει να ανεβαίνουν και πάλι.
ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΟΜΩΣ ΟΛΑ ΑΥΤΑ;
Ο Νετανιάχου φαίνεται να τρέφει ακόμη μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Σε ομιλία του, απευθυνόμενος στον ιρανικό λαό, άφησε να εννοηθεί ότι προετοιμάζεται μια αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη. «Όταν επιτέλους το Ιράν απελευθερωθεί και αυτή η στιγμή θα έρθει πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι, όλα θα είναι διαφορετικά», είπε.
Υπάρχει μια γενικότερη παραδοχή μεταξύ των συμμάχων του Ισραήλ ότι έχει το δικαίωμα –ή ακόμη και το καθήκον– να απαντήσει στην πυραυλική επίθεση που δέχτηκε την περασμένη εβδομάδα από το Ιράν. Αν και η επίθεση φαινόταν να στοχεύει στρατιωτικούς στόχους και κανένας Ισραηλινός δε σκοτώθηκε, ο Νετανιάχου υποσχέθηκε μια σκληρή απάντηση.
Το Ισραήλ θα επιθυμούσε να απαλλαγεί από την απειλή που αντιπροσωπεύει το Ιράν, όμως γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να το κάνει μόνο του, παρά τις πρόσφατες επιτυχίες.
Λίγοι θα φαντάζονταν πριν από 12 μήνες ότι η Μέση Ανατολή οδεύει προς την πιο επικίνδυνη στιγμή της εδώ και δεκαετίες.
Καθώς οι συγκρούσεις μπαίνουν στο δεύτερο χρόνο, όλες οι συζητήσεις για την «επόμενη μέρα» – πώς θα αποκατασταθεί και θα κυβερνηθεί η Γάζα όταν τελειώσουν οι εχθροπραξίες – έχουν σταματήσει ή έχουν ατονήσει, μπροστά στις ανησυχίες για το ξέσπασμα ενός ευρύτερου περιφερειακού πολέμου.
Το ίδιο και κάθε ουσιαστική συζήτηση για μια λύση στη σύγκρουση του Ισραήλ με τους Παλαιστίνιους, στη σύγκρουση που μας έφερε εδώ εξ αρχής.
Κάποια στιγμή, όταν το Ισραήλ αισθανθεί ότι έχει κάνει αρκετή ζημιά στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, όταν το Ισραήλ και το Ιράν έχουν πει και τα δύο τα δικά τους λόγια – υποθέτοντας ότι αυτό δε θα βυθίσει την περιοχή σε μια ακόμη βαθύτερη κρίση – και όταν τελειώσουν οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, η διπλωματία μπορεί να έχει μια άλλη ευκαιρία. Αλλά αυτή η στιγμή, μοιάζει πολύ μακρινή…
