45% το κόστος των F-35 και παράνομα συμβόλαια
Του Γιώργου Στυλ. Γκιούσμα
Το κόστος του νέου στόλου μαχητικών αεροσκαφών F-35 έχει ήδη αυξηθεί 45% από τότε που η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπέγραψε νέα συμφωνία για την απόκτησή τους το 2022. Το κόστος έχει αυξηθεί από 19 δισεκατομμύρια δολάρια σε 27,7 δισεκατομμύρια δολάρια, σημείωσε η Γενική Ελεγκτής, Κάρεν Χόγκαν [φωτ.] – σε μία από τις τέσσερις εκθέσεις της που κατατέθηκαν την Τρίτη 10 Ιουνίου. «Απαιτείται καλύτερη διαχείριση και καλύτερη παρακολούθηση από την Εθνική Άμυνα», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου.
Πρώτον, η πρώτη εκτίμηση που δημοσίευσε η κυβέρνηση το 2023 βασίστηκε σε τιμές που ήταν ήδη ξεπερασμένες. Δεύτερον, ο πληθωρισμός, οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και η αυξανόμενη ζήτηση για πυρομαχικά, είχαν επίσης αντίκτυπο. Και ο λογαριασμός είναι πιθανό να είναι ακόμη πιο υψηλός, καθώς αυτή η πρόβλεψη δεν περιλαμβάνει τις απαιτούμενες αναβαθμίσεις υποδομών και τον προηγμένο οπλισμό που θα προστεθεί στο αεροσκάφος, ο οποίος θα κόστιζε τουλάχιστον 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η κατασκευή αυτών των υποδομών στο Μπαγκοτβίλ του Κεμπέκ και στο Κολντ Λέικ της Αλμπέρτα, «έχει καθυστερήσει περισσότερο από τρία χρόνια σε σχέση με το χρονοδιάγραμμα» και δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το 2031. Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να δημιουργηθούν προσωρινές εγκαταστάσεις για τα νέα αεροσκάφη, το κόστος των οποίων «δεν έχει ακόμη συμπεριληφθεί στις εκτιμήσεις», σημειώνει η Γενική Ελεγκτής.
ΜΑΚΡΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η απόκτηση των F-35 είναι μια ιστορία 15 ετών. Η διαδικασία ξεκίνησε από τους Συντηρητικούς, υπό τον Στίβεν Χάρπερ, και στη συνέχεια ακυρώθηκε από τον Φιλελεύθερο πρωθυπουργό Τζάστιν Τρουντό μετά την εκλογή του το 2015. Η κυβέρνηση Τρουντό το 2023, ανακοίνωσε την αγορά 88 αεροσκαφών stealth F-35 για την αντικατάσταση του παλαιού στόλου CF-18.
Ωστόσο, λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στα μέσα Μαρτίου, ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ ξεκίνησε μια αναθεώρηση της συμφωνίας με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τους κατασκευαστές Lockheed Martin/Pratt & Whitney λόγω εντάσεων με την κυβέρνηση Τραμπ. Έχουν ήδη καταβληθεί χρήματα για 16 αεροσκάφη, αλλά η Οτάβα θα μπορούσε στη συνέχεια να στραφεί σε Ευρωπαίους κατασκευαστές.
Επιπλέον, η έλλειψη ειδικευμένων πιλότων παραμένει κρίσιμη, έξι χρόνια μετά την τελευταία έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για την πολεμική αεροπορία του Καναδά. Σύμφωνα με την Κάρεν Χόγκαν, πρόκειται για «μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Εθνική Άμυνα».
Το υπουργείο «δε θα έχει αρκετούς εκπαιδευμένους πιλότους όταν όλα τα F-35 φτάσουν στον Καναδά», είπε χωρίς να αποκαλύψει τον αριθμό, ο οποίος είναι εμπιστευτικός.
ΑΓΝΟΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ
ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ GC STRATEGIES
Εξάλλου, σε ένα άλλο σοβαρό θέμα που έχει προκύψει, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κατέβαλε περισσότερα από 64 εκατομμύρια δολάρια στην GC Strategies, την εταιρεία συμβούλων που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου ArriveCAN, χωρίς να διασφαλίσει ότι το έργο είχε πραγματικά ολοκληρωθεί. Οι υπηρεσίες της χρησιμοποιήθηκαν από τουλάχιστον 31 ομοσπονδιακούς οργανισμούς και τμήματα για πάνω από 10 χρόνια, συχνά παραβιάζοντας τους κανόνες προμηθειών.
Η μέγιστη αξία αυτών των συμβάσεων που έχουν ανατεθεί από την ίδρυση της εταιρείας το 2015 έως το 2024 φτάνει τα 92,7 εκατομμύρια.
