Πώς το Μόντρεαλ Αντιμετωπίζει την Απότομη Διακοπή της Ελαφριάς Σιδηροδρομικής Γραμμής
Το καλοκαίρι του 2025 αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολο για χιλιάδες επιβάτες που βασίζονται στο δίκτυο REM (Réseau express métropolitain), την ελαφριά υπερσύγχρονη σιδηροδρομική γραμμή, που υπόσχεται να φέρει επανάσταση στις μετακινήσεις του Μόντρεαλ.
Από τις 6 Ιουλίου έως τις 17 Αυγούστου, το δίκτυο REM θα παραμείνει πλήρως κλειστό, μεταξύ Brossard και κέντρου του Μόντρεαλ, λόγω δοκιμών που σχετίζονται με τις επερχόμενες γραμμές προς τα δυτικά και βόρεια προάστια.
ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΔΟΞΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ,
ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ
Το REM αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής μεταφορών στον Καναδά της τελευταίας δεκαετίας. Με συνολικό μήκος 67 χιλιομέτρων και 26 σταθμούς, σχεδιάστηκε για να λειτουργεί αυτόνομα και ηλεκτρικά, μειώνοντας τη ρύπανση και αποσυμφορώντας τους μεγάλους οδικούς άξονες. Το νότιο τμήμα (Brossard – Κέντρο Μόντρεαλ) άνοιξε το καλοκαίρι του 2023 και ήδη εξυπηρετεί καθημερινά χιλιάδες πολίτες. Ωστόσο, η πλήρης λειτουργία του δικτύου παραμένει πίσω από το χρονοδιάγραμμα.
Οι δύο υπόλοιπες γραμμές – η Δυτική (Anse-à-l’Orme) και η Βόρεια (Deux-Montagnes) – αναμένονται να ξεκινήσουν τον Οκτώβριο του 2025. Οι θερινές δοκιμές, σύμφωνα με την ARTM (Autorité régionale de transport métropolitain), είναι απαραίτητες για την ασφάλεια και την επιχειρησιακή ολοκλήρωση του δικτύου. Όμως, η απόφαση να διακοπεί εξ ολοκλήρου η υπηρεσία στο εν λειτουργία τμήμα, έχει προκαλέσει αντιδράσεις.
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΒΑΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ
Περίπου 30.000 επιβάτες χρησιμοποιούν καθημερινά το νότιο REM για να διασχίσουν τον ποταμό Σαιν Λωράν από το Brossard στο Μόντρεαλ. Η διακοπή, τούς αναγκάζει να στραφούν σε εναλλακτικά μέσα, σε μία περίοδο όπου η πόλη ήδη αντιμετωπίζει κυκλοφοριακή συμφόρηση και έργα συντήρησης σε πολλούς οδικούς άξονες.
Η ARTM προτείνει εργασία από το σπίτι, μετακινήσεις εκτός αιχμής και χρήση εναλλακτικών γραμμών, όπως το μετρό, οι προαστιακοί Exo και οι αστικές συγκοινωνίες της RTL (Réseau de transport de Longueuil). Επιπλέον, προσφέρονται δωρεάν λεωφορειακές γραμμές – 568, 176, 721, 722 – και το συλλογικό ταξί T72 για περιορισμένο διάστημα, ενώ από 18 έως 31 Αυγούστου η πρόσβαση στο REM θα είναι δωρεάν.
Ωστόσο, για όλες τις υπόλοιπες μεταφορές – όπως οι γραμμές 38 και 47 της RTL – απαιτείται κανονικό εισιτήριο, γεγονός που προκαλεί σύγχυση και επιβαρύνει οικονομικά όσους δεν έχουν εναλλακτική.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ
Η επιλογή να κλείσει ολοκληρωτικά μια ήδη λειτουργική γραμμή μέσα στο καλοκαίρι, χωρίς την προσφορά ισχυρών εναλλακτικών λύσεων, δημιουργεί ερωτήματα. Γιατί δε σχεδιάστηκε σταδιακή ή βραδινή διακοπή; Γιατί δεν υπήρξε ενίσχυση των μέσων μεταφοράς πριν από την έναρξη της διακοπής;
Ορισμένοι ειδικοί στις μεταφορές, όπως ο καθηγητής Jean-Philippe Meloche του Université de Montréal, έχουν ήδη εκφράσει αμφιβολίες για το κατά πόσο η ARTM υπολόγισε σωστά τον κοινωνικό αντίκτυπο. «Η τεχνολογία δεν πρέπει να υποσκελίζει την ανθρώπινη διάσταση. Οι υποδομές είναι για να εξυπηρετούν τους ανθρώπους, όχι για να τους τιμωρούν», δήλωσε πρόσφατα σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.
Η ARTM επισημαίνει πως τα μέτρα που ελήφθησαν, όπως λεωφορειολωρίδες, αστυνομική παρουσία σε κομβικές διασταυρώσεις και αυξημένα δρομολόγια, αποσκοπούν στο να διατηρήσουν τη ροή. Όμως, η πραγματικότητα στο πεδίο είναι πιο σύνθετη: αναμονές, συνωστισμός, καθυστερήσεις και αυξημένη εξάρτηση από τα ΙΧ, αντιστρέφοντας προσωρινά τον οικολογικό στόχο του REM.
ΤΙ ΜΕΛΛΕΙ ΓΕΝΕΣΘΑΙ
Το φθινόπωρο αναμένεται καθοριστικό για το REM, καθώς οι νέες γραμμές θα καθορίσουν αν το όραμα ενός διασυνδεδεμένου, αυτόνομου και πράσινου δικτύου, μπορεί να υλοποιηθεί με επιτυχία. Η καλοκαιρινή παύση, αν και απαραίτητη από τεχνικής πλευράς, αποτελεί σοβαρή υπενθύμιση ότι οι μεταφορές δεν είναι μόνο τεχνολογία και υπολογισμοί – είναι δημόσια υπηρεσία με άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο.
Η ανασφάλεια και τα πρακτικά προβλήματα που βιώνουν οι πολίτες δείχνουν την ανάγκη για καλύτερο σχεδιασμό, επικοινωνία και – κυρίως – για σεβασμό προς το χρόνο και τις ανάγκες του καθημερινού ανθρώπου. Το Μόντρεαλ χρειάζεται μοντέρνες συγκοινωνίες, αλλά πάνω απ’ όλα χρειάζεται αξιοπιστία.
