Μια διαφημιστική εκστρατεία που εγείρει ερωτήματα
Με την έναρξη μιας μεγάλης διαφημιστικής εκστρατείας που θα κοστίσει 2,5 εκατομμύρια δολάρια, η κυβέρνηση του Κεμπέκ, υπό τον Φρανσουά Λεγκό, καλεί τους πολίτες να απαιτούν τη χρήση της γαλλικής γλώσσας στην καθημερινότητά τους, είτε βρίσκονται στο χώρο εργασίας, στα καταστήματα ή ακόμη και στις πολιτιστικές επιλογές τους, όπως ο κινηματογράφος. Η εκστρατεία, η οποία ξεκινά με το μήνυμα «εδώ μιλιούνται τα γαλλικά», θα προβληθεί παντού, ακόμη και σε περιοχές με έντονο αγγλόφωνο και πολυεθνικό στοιχείο.
Παρά την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προστατεύσει τη γαλλική γλώσσα, η προσέγγιση αυτή έχει ήδη προκαλέσει συζητήσεις και εγείρει σοβαρά ερωτήματα, για το κατά πόσο αυτή η τακτική είναι ρεαλιστική και εάν μπορεί πραγματικά να επιτύχει το στόχο της. Η ενίσχυση της γαλλικής γλώσσας είναι, σαφώς, κρίσιμη για την ταυτότητα του Κεμπέκ, ωστόσο η στρατηγική της κυβέρνησης φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η εκστρατεία αυτή, η οποία περιλαμβάνει μηνύματα σε τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σποτ, αφίσες σε κεντρικούς δρόμους, ακόμη και στο γήπεδο του Centre Bell κατά τη διάρκεια των αγώνων των Montreal Canadiens, επικεντρώνεται στην προτροπή προς τους πολίτες να απαιτούν να εξυπηρετούνται στα γαλλικά. Ο υπουργός Γαλλικής Γλώσσας, Ζαν-Φρανσουά Ρομπέρζ, δήλωσε ότι «κάθε πολίτης μπορεί και πρέπει να επιλέγει τη γαλλική γλώσσα πολλές φορές την ημέρα», τονίζοντας ότι η προστασία της γλώσσας δεν είναι μόνο ευθύνη του κράτους, αλλά και των ίδιων των πολιτών.
Ωστόσο, η εκστρατεία αυτή εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αποδοτικότητά της, ειδικά στις περιοχές όπου η αγγλική γλώσσα είναι κυρίαρχη. Σε περιοχές όπως το Μόντρεαλ, όπου υπάρχει έντονο πολυγλωσσικό στοιχείο, η επιμονή στην αποκλειστική χρήση των γαλλικών μπορεί να δημιουργήσει αντιδράσεις και να εντείνει τις γλωσσικές εντάσεις, αντί να προωθήσει την αρμονική συνύπαρξη.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ «BONJOUR/HI»
Ένα από τα κεντρικά θέματα της εκστρατείας είναι η προτροπή προς τους καταστηματάρχες να χρησιμοποιούν μόνο τη λέξη «Bonjour» όταν υποδέχονται τους πελάτες τους, αντί για τη γνωστή δίγλωσση προσφώνηση «Bonjour/Hi», η οποία έχει γίνει συνηθισμένη σε πολλές περιοχές του Μόντρεαλ. Το μήνυμα της εκστρατείας είναι ξεκάθαρο: «Απλώς Bonjour».
Η φράση «Bonjour/Hi» είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο παρελθόν, ειδικά το 2017, όταν η Εθνοσυνέλευση του Κεμπέκ είχε περάσει ψήφισμα ζητώντας την κατάργησή της. Παρά τις προσπάθειες αυτές, η φράση παραμένει δημοφιλής, ειδικά σε περιοχές με μεγάλη αγγλόφωνη κοινότητα. Η νέα εκστρατεία φαίνεται να επαναφέρει το ζήτημα, προσπαθώντας να προωθήσει μια πιο μονογλωσσική προσέγγιση, κάτι που μπορεί να αποξενώσει μέρος του πληθυσμού που έχει συνηθίσει στη χρήση και των δύο γλωσσών.
Ο Ζαν-Φρανσουά Ρομπέρζ δήλωσε ότι η εκστρατεία αυτή, παρά το διακριτικό της τόνο, είναι σαφής: «Στην πραγματικότητα, ζητάμε από τους Κεμπεκουά να απαιτούν να εξυπηρετούνται στα γαλλικά». Παρότι το μήνυμα αυτό μπορεί να φαίνεται λογικό από τη σκοπιά της διαφύλαξης της γαλλικής ταυτότητας, η επιβολή μιας τέτοιας πολιτικής θα μπορούσε να φέρει στο προσκήνιο βαθύτερες πολιτισμικές εντάσεις, αντί να ενισχύσει τη γλωσσική κοινότητα.
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΕΡΙΠΛΟΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;
Παρά τις δηλώσεις της κυβέρνησης ότι η εκστρατεία αυτή είναι απαραίτητη για την προστασία της γαλλικής γλώσσας, οι επικριτές της αμφισβητούν την αποτελεσματικότητά της. Το Parti Québécois, για παράδειγμα, έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση Λεγκό ότι δεν έχει λάβει πιο αυστηρά και δομικά μέτρα, όπως η επιβολή του νόμου 101 στα αγγλόφωνα κολέγια.
Η κυβέρνηση έχει εισαγάγει άλλες πρωτοβουλίες, όπως τον περιορισμό των θέσεων στα αγγλόφωνα κολέγια και την ενίσχυση τής διδασκαλίας της γαλλικής γλώσσας στους μετανάστες. Ωστόσο, οι πολιτικές αυτές δε φαίνεται να είναι αρκετές για να αντιστρέψουν τη σταδιακή μείωση της χρήσης της γαλλικής γλώσσας στο Κεμπέκ, ειδικά στις νεότερες γενιές και στις πολυεθνικές κοινότητες.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η δαπάνη 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων για τη διαφημιστική αυτή εκστρατεία εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με την αξία της, ειδικά σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση προσπαθεί να αποκαταστήσει την οικονομική ισορροπία. Με τις περικοπές να είναι απαραίτητες σε πολλούς τομείς, όπως η υγεία και η παιδεία, η επιλογή της κυβέρνησης να επενδύσει σε μια τέτοια εκστρατεία φαντάζει παράδοξη.
Ο υπουργός Ρομπέρζ υπερασπίζεται την εκστρατεία, δηλώνοντας ότι η προστασία της γλώσσας είναι κρίσιμη για την επιβίωση της κουλτούρας του Κεμπέκ: «Ποιο είναι το νόημα μιας χώρας με υγιή οικονομικά, αν η ίδια η γλώσσα της δεν επιβιώσει;». Παρότι η δήλωση αυτή έχει μια ισχυρή συμβολική αξία, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Πολλοί θεωρούν ότι η προστασία της γλώσσας απαιτεί πιο δομικές λύσεις και όχι απλώς μια διαφημιστική εκστρατεία.
Παρά την επιμονή της κυβέρνησης ότι η εκστρατεία αυτή είναι απαραίτητη, παραμένουν πολλά ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητά της και την πραγματική της συμβολή στην προστασία της γαλλικής γλώσσας. Μπορεί η διαφημιστική καμπάνια να φέρει την αλλαγή που επιδιώκει η κυβέρνηση ή απλώς θα δημιουργήσει περισσότερες εντάσεις ανάμεσα στους γαλλόφωνους και αγγλόφωνους πληθυσμούς του Κεμπέκ;
Η διατήρηση και η ενίσχυση της γαλλικής γλώσσας είναι αναμφίβολα κρίσιμη για την πολιτιστική ταυτότητα του Κεμπέκ. Ωστόσο, η επιτυχία αυτής της προσπάθειας απαιτεί μια πιο ολιστική προσέγγιση, που θα λαμβάνει υπόψη τις γλωσσικές και πολιτιστικές πολυπλοκότητες της σύγχρονης κοινωνίας.