Σε «πόλεμο εμβολίων» εξελίσσονται οι προσπάθειες των φαρμακευτικών εταιριών, για να μπορέσουν να παράγουν περισσότερες δόσεις εμβολίων κατά του κορωνοϊού και οι αντιπαραθέσεις κρατών για άμεση διασφάλιση παραγγελίας εμβολίων. Η διπλωματία του κορωνοϊού, αποτελεί και μια ακόμα διάσταση που περιπλέκει την κατάσταση.
Γιώργος Πρωτόπαπας*
Η γερμανική εταιρεία BioNTech που συνεργάζεται με την αμερικανική Pfizer, αποφάσισε να συνεργαστεί με το γαλλικό φαρμακευτικό κολοσσό Sanofi, με στόχο των παραγωγή εμβολίων που θα προμηθευτεί η ΕΕ. H αγγλοσουηδική AstraZeneca παράγει ήδη εμβόλια κορωνοϊού σε συνεργασία με την ινδική εταιρεία Serum Institute of India. H AstraZeneca δέχτηκε τις επικρίσεις της ΕΕ ότι δεν έχει τηρήσει τα συμφωνηθέντα για τις παραδόσεις των εμβολίων.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ επιδιώκουν να προμηθευτούν επαρκείς ποσότητες εμβολίων, ώστε να καταφέρουν να επανεκκινήσουν την οικονομία τους, που έχει πληγεί σε σημαντικό βαθμό από τα περιοριστικά μέτρα κατά του κορωνοϊού και τα αλλεπάλληλα lockdown. H EE που αντιμετωπίζει έλλειμμα εμβολίων, βρέθηκε σε δύσκολη θέση, όταν η AstraZeneca έκανε λόγο για αλλαγή του χρονοδιαγράμματος στις παραδόσεις εμβολίων στην ΕΕ. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα περικόψει τις παραγγελίες εμβολίου στην ΕΕ κατά 60%, εκ των 31 εκατομμυρίων δόσεων που είχε συμφωνήσει να στείλει.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντέδρασε και κάλεσε την εταιρεία να τηρήσει τα συμφωνηθέντα, δηλώνοντας ότι «η Ευρώπη έχει επενδύσει δισεκατομμύρια για την ανάπτυξη των πρώτων εμβολίων και για τη δημιουργία ενός πραγματικού παγκόσμιου, κοινού αγαθού. Τώρα οι επιχειρήσεις πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους». Η AstraZeneca αρνήθηκε να συμμετάσχει, σύμφωνα με πηγές της ΕΕ, στη συνάντηση κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ σχετικά με τις ελλείψεις στα εμβόλια. Ωστόσο, η AstraZeneca δήλωσε, σύμφωνα με το Associated Press, ότι δεν έχει αποσυρθεί από τις συνομιλίες.
H ΕΕ έχει δώσει στην AstraZeneca 336 εκατ. ευρώ, για να διασφαλίσει ότι η εταιρεία θα αυξήσει τις διαδικασίες παραγωγής και διάθεσης του εμβολίου της. Η Κομισιόν, που έχει επικριθεί από τα κράτη-μέλη για το πως χειρίστηκε τις παραγγελίες, βρέθηκε αντιμέτωπη με σοβαρό έλλειμμα εμβολίων, από τη στιγμή που και η Pfizer είχε ανακοινώσει καθυστέρηση στις παραδόσεις εμβολίων προς την ΕΕ. Η Κομισιόν φέρεται να κατηγόρησε τη Βρετανία ότι είχε ειδική μεταχείριση στην παράδοση των δόσεων από την αγγλοσουηδική AstraZeneca.
«ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ»
ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Οι φαρμακευτικές εταιρείες δημιουργούν και τις δικές τους συμμαχίες, όπως η AstaZenecα που έχει κοινή παραγωγή με την Ινδία. Όμως, η κυβέρνηση του Νέου Δελχί, σύμφωνα με την αμερικανική VOAnews, προχώρησε σε μια ασυνήθιστη διπλωματική πρωτοβουλία, αποφασίζοντας να δωρίσει εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου AstraZeneca που παράγεται και στην Ινδία, σε γειτονικά έθνη της Νότιας Ασίας.
Η κίνηση εντάσσεται στη «διπλωματία εμβολίων» που στοχεύει στην ανάδειξη του παγκόσμιου προφίλ της Ινδίας με στόχο την αντιμετώπιση της Κίνας, η οποία επεκτείνει την επιρροή της στη Νότια Ασία. Το εμβόλιο της AstraZeneca έχει ήδη διανεμηθεί σε Μπουτάν, Νεπάλ, Μπαγκλαντές, Μαλδίβες, Μιανμάρ, Μαυρίκιο και Σεϋχέλλες, λίγες μόνο ημέρες μετά την έναρξη της ινδικής εθνικής στρατηγικής εμβολιασμού. Επίσης, εικάζεται ότι η Ινδία θα κρατήσει και δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca για αποκλειστική της χρήση, για τον πληθυσμό της.
Όμως, η συνεργασία της BioNTech με το γαλλικό φαρμακευτικό κολοσσό Sanofi, επικεντρώνεται αποκλειστικά στον εφοδιασμό της ΕΕ με εμβόλια κατά του κορωνοϊού. H γαλλική εταιρεία αναμένεται να παράγει περισσότερες από 125 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου. Ο επικεφαλής της Sanofi, Ολιβιέ Μποζιγιό, δήλωσε στο ραδιόφωνο RTL ότι η παραγωγή εμβολίου ανταγωνιστών γίνεται για πρώτη φορά στη φαρμακευτική βιομηχανία. Η γαλλική φαρμακευτική εταιρεία θα παραδώσει πάνω από 125 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου στην Ευρώπη.
ΑΝΟΙΚΤΑ ΜΕΤΩΠΑ
Η Sanofi συνεργάζεται με τη βρετανική GlaxoSmithKline για την ανάπτυξη δύο εμβολίων, όμως το σχέδιό της καθυστερεί και δεν αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά πριν από τα τέλη του 2021. Οι προμήθειες εμβολίων παραπέμπουν σε έναν «πόλεμο» εταιριών και κρατών, που αναδεικνύουν τις οικονομικές ανισότητες των κρατών-μελών αλλά και συνέργειες εταιρειών και εκτός της ΕΕ.
Η Γερμανία, ως γνωστόν, έχει προχωρήσει για την παραγγελία εμβολίων και σε ιδιωτικές συμφωνίες για να καλύψει τις ανάγκες της. Μάλιστα, είχε αναφερθεί ότι Γερμανία και Ρωσία ενδέχεται να συνεργαστούν για την παραγωγή εμβολίων. Επίσης, και η Γαλλία που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στον εμβολιασμό, ενθαρρύνει το φαρμακευτικό κολοσσό Serafin, να προχωρήσει σε νέες συνεργασίες. Η απόκτηση εμβολίων που να επαρκούν για τον εμβολιασμό όλων των πολιτών, αποτελεί προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις των κρατών που αντιμετωπίζουν εσωτερικά προβλήματα.
*Ο Γιώργος Πρωτόπαπας είναι δημοσιογράφος, διεθνολόγος και στρατηγικός Αναλυτής. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Σπουδών από το πανεπιστήμιο Kent και πτυχίου από το Hertfordshire.
