«Το να δείχνεις σε κάποιον το μεσαίο δάχτυλο, αποτελεί ένα «θεόσταλτο» κατοχυρωμένο από το χάρτη δικαίωμα που έχει κάθε Καναδός», απεφάνθη δικαστής του Κεμπέκ, απορρίπτοντας μία περίεργη και πρωτοφανή κατηγορία. Η υπόθεση ξεκίνησε, όταν o Neall Epstein συνελήφθη από την αστυνομία στις 18 Μαΐου 2021, ύστερα από μήνυση του γείτονά του Michael Naccache για άσεμνη χειρονομία.
Το περιστατικό ήταν το αποκορύφωμα μιας σειράς διενέξεων μεταξύ των δύο ανδρών και μελών των οικογενειών τους. Μετά την εκδίκαση της υπόθεσης, o δικαστής κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι όχι μόνο δεν ήταν ένοχος ο Neall Epstein, αλλά το γεγονός ότι συνελήφθη και του ασκήθηκε δίωξη ήταν μία συγκλονιστική αδικία.
«Για να είμαι απολύτως σαφής, δεν είναι έγκλημα να δείχνεις σε κάποιον το δάχτυλό σου», έγραψε ο δικαστής Διονύσιος Γαλιατσάτος στην πολυσέλιδη απόφασή του στις 24 Φεβρουαρίου 2023. Μάλιστα, εξαπέλυσε μια καυστική επίθεση κατά του γείτονα και καταγγέλλοντα, του οποίου τα παράπονα χαρακτήρισε ανούσια και κοινότοπα.
«Το μεσαίο δάχτυλο μπορεί να μην είναι μία πολιτισμένη κίνηση, μπορεί να μην είναι ευγενική, παρόλα αυτά δεν επισύρει ποινική ευθύνη», τόνισε στο δικαστήριο ο Γαλιατσάτος.
Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, η συγκεκριμένη χειρονομία χρονολογείται από την αρχαία Ελλάδα και αντιπροσώπευε το φαλλό. Η χειρονομία με το μεσαίο δάχτυλο αποτελούσε σύμβολο της σεξουαλικής επαφής, με τρόπο που προορίζεται να υποβαθμίσει, να εκφοβίσει και να απειλήσει το άτομο προς το οποίο απευθύνεται η χειρονομία.
Στην αρχαία ελληνική κωμωδία, το πρωκτοδάχτυλο ήταν μία χειρονομία προσβολής προς άλλο πρόσωπο. Στην κωμωδία του Αριστοφάνη, όταν ο χαρακτήρας Σωκράτης εξετάζει το μαθητή του στα ποιητικά μέτρα, ο Στρεψιάδης δηλώνει ότι ξέρει πολύ καλά τι είναι δάχτυλος και προβαίνει στη χειρονομία. Ο Σωκράτης αντιδρά στην πράξη ως αγροίκια και παιδαριώδη.
Στο μεσογειακό κόσμο του 1ου αιώνα, η ύψωση του δαχτύλου ήταν μία από τις πολλές μεθόδους που χρησιμοποιούσαν για να εκτρέψουν την πανταχού παρούσα απειλή του κακού ματιού…
Σε ορισμένες σύγχρονες κουλτούρες, έχει αποκτήσει αυξανόμενη αναγνώριση ως ένα σημάδι της ασέβειας και έχει χρησιμοποιηθεί από τους καλλιτέχνες της μουσικής, αθλητές και πολιτικούς. Οι περισσότεροι εξακολουθούν να εκλαμβάνουν τη χειρονομία ως άσεμνη.
Στο δυτικό πολιτισμό, το μεσαίο δάχτυλο είναι μία άσεμνη χειρονομία που υπονοεί μέτρια έως ακραία περιφρόνηση. Γίνεται δείχνοντας το πίσω μέρος μια κλειστής γροθιάς που έχει το μεσαίο δάχτυλο σύμβολο της απαξίωσης και της απέχθειας. Πολλοί πολιτισμοί χρησιμοποιούν παρόμοιες χειρονομίες για να εμφανίσουν την ασέβειά τους, αν και άλλοι το χρησιμοποιούν για να δείξουν σκόπιμη ασέβεια απέναντι σε άλλες κουλτούρες.
Τελικά, πόσο προσβλητικά μπορεί να είναι, ένα δάχτυλο υψωμένο, ένας αντίχειρας ανασηκωμένος ή μια ανοιχτή παλάμη; Γεγονός είναι ότι τα δάχτυλα και γενικά τα άνω άκρα, από πάντα είχαν τη δύναμη να εκφράζουν συναισθήματα που συχνά δεν μπορούσαν να εκφραστούν λεκτικά. Ήταν, τρόπον τινά, μια σιωπηρή διαμαρτυρία, μία «παραστατική» έκφραση…
