Το φάντασμα της αποχής πλανάται επάνω από την πολιτική ζωή της χώρας συσκοτίζοντας τους υπολογισμούς των κομμάτων για το τελικό αποτέλεσμα στην ευρωκάλπη
Συντάκτης: Σπύρος Γκουτζάνης*
Πηγή: slpress.gr
Εάν σε κάτι συμφωνούν δημοσκόποι, αναλυτές και τα εκλογικά επιτελεία των κομμάτων σχετικά με τις ευρωεκλογές, είναι ότι η αποχή θα κινηθεί σε ύψη ρεκόρ. Αυτή τη φορά δε γίνονται μαζί αυτοδιοικητικές – οπότε τρέχουν οι τοπικοί παράγοντες για ψήφους – και οι εθνικές εκλογές είναι μακριά.
Το 2019 π.χ. οι ευρωεκλογές ήταν πρόκριμα και για τις εθνικές που ήταν μπροστά. Οι Έλληνες ψηφοφόροι παραδοσιακά δε δίνουν μεγάλη σημασία στις ευρωεκλογές, γι’ αυτό και στέλνουν τηλεπερσόνες και τους αθλητές να τους εκπροσωπήσουν. Σε κάθε περίπτωση εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις των αναλυτών, θα συνιστά συνολική αποδοκιμασία του πολιτικού συστήματος από τους ψηφοφόρους.
Σε αυτή την αναμέτρηση τα ευρωπαϊκά θέματα απουσιάζουν από το δημόσιο διάλογο, παρά τις εξελίξεις που προδιαγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνάρτηση και με τους συσχετισμούς που θα προκύψουν στο ευρωκοινοβούλιο. Εφόσον η άκρα δεξιά ενισχυθεί, όπως όλοι προβλέπουν, τότε θα βρεθεί εκείνη αντιμέτωπη με τις αδυναμίες της Ευρώπης και θα δοκιμαστεί η δική της οικονομική πρόταση.
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ
Στα καθ’ ημάς πάντως, οι ευρωεκλογές απέκτησαν χαρακτήρα εσωτερικής πολιτικής αναμέτρησης, ενός «δημοψηφίσματος» για την πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στο πλαίσιο αυτό το ερώτημα είναι πώς θα κινηθούν οι ψηφοφόροι σε σχέση και με την αποχή. Στη ΝΔ ο φόβος είναι εάν «οι παππούδες της παράταξης» που δυσφορούν από το γάμο των ομοφυλοφίλων και μετρούν τα ευρώ στα ταμεία των σούπερ μάρκετ λόγω της ακρίβειας, επιλέξουν να στείλουν μήνυμα στην κυβέρνηση. Διαγράφεται ο κίνδυνος να πάρει η ψήφος τους το χαρακτήρα προσωπικής αποδοκιμασίας του Μητσοτάκη.
Ο πρωθυπουργός από την πλευρά του εγκαίρως χαμήλωσε τον πήχη από το 41% των εθνικών εκλογών στο 33% κάτι που θα κάνει πιο εύκολη τη διαχείριση των εντυπώσεων της επόμενης ημέρας. Φυσικά και 33% να πάρει, η αποδοκιμασία θα είναι εμφανής, αλλά ο Μητσοτάκης θα διατηρήσει τον έλεγχο των εξελίξεων στο πολιτικό σκηνικό και στο εσωτερικό του κόμματός του. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το πιο πιθανό είναι να κινηθεί γύρω στο 30%. Κάνουν φιλότιμες προσπάθειες οι αναλυτές με πολύ επεξεργασία των στοιχείων, αναγωγές και εκτιμήσεις για να δίνουν το άνετο 33%, ώστε να μη δημιουργηθεί εντύπωση κατάρρευσης πριν την κάλπη. Εάν πέσει κάτω από το 30% τότε δε θα αμφισβητηθούν μόνο οι πολιτικές του επιλογές αλλά και η ηγεσία του στη ΝΔ.
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ
Συναφές είναι και το ερώτημα πόσους από τους «απολιτίκ» ψηφοφόρους στους οποίους απευθύνεται ο Στέφανος Κασσελάκης θα πεισθούν να πάνε στην κάλπη. Ίσως γι’ αυτό στον ΣΥΡΙΖΑ οι αναλύσεις δίνουν εξαιρετικά μεγάλη διακύμανση από το χαμηλότερο 15% μέχρι το υψηλότερο 20% που έχει βάλλει στόχο και ο πρόεδρος του κόμματος. Στην περίπτωση που πλησιάσει έστω το ανώτερο, τότε θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι έχει επανέλθει σε τροχιά εξουσίας, έχοντας τρία χρόνια μπροστά του να αξιοποιήσει τη φθορά της κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση, με ένα ποσοστό από 17% και πάνω ο ΣΥΡΙΖΑ μένει ζωντανός, διατηρεί την πρωτοκαθεδρία στην ευρύτερη αριστερά και κεντροαριστερά και στη συζήτηση που έχει ανοίξει για την ανασυγκρότηση. Στο εσωκομματικό πεδίο όπως έχει ήδη προαναγγείλει ο Στέφανος Κασσελάκης, θα έχει λυμένα τα χέρια του για να προχωρήσει την ανασυγκρότηση και να φτιάξει το δικό του κόμμα. Στην αντίθετη περίπτωση που κινηθεί στο κατώτερο όριο, θεωρείται βέβαιη η αμφισβήτηση του.
Η εσωκομματική συζήτηση κόπασε προσωρινά μετά το Συνέδριο του κόμματος, ωστόσο υφέρπει σε συνδυασμό με την ανασυγκρότηση της Αριστεράς και με το ρόλο του Αλέξη Τσίπρα. Είναι κοινό μυστικό στα κομματικά παρασκήνια, ότι δε συμμετέχουν όλοι, βουλευτές και προβεβλημένα στελέχη, με την ίδια ζέση στην προεκλογική προσπάθεια. Κάποιοι, λένε οι κακές γλώσσες, δε θα στεναχωριούνταν εάν με ένα κακό ποσοστό δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις αμφισβήτησης του Στέφανου Κασσελάκη.
Η ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ
Μόνο που αυτό περνά και από την επίδοση που θα πετύχει το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη. Εδώ τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, καθώς όλες οι μετρήσεις και οι εκτιμήσεις λένε ότι η δεύτερη θέση, που είχε βάλλει στόχο ο πρόεδρος του κόμματος, έχει χαθεί. Η δεύτερη θέση με ποσοστό πάνω από 15% είναι ένας φιλόδοξος στόχος που θα επανάφερε το ΠΑΣΟΚ σε τροχιά εξουσίας. Με τη χαμηλή πτήση που προδιαγράφεται και με την απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ θα βυθιστεί ξανά σε υπαρξιακή κρίση. Θεωρείται βέβαιο ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης θα αμφισβητηθεί.
Πέραν αυτού όμως θα πρέπει, ανεξάρτητα από τον αρχηγό, να επαναπροσδιορίσει τη θέση του στο πολιτικό σύστημα ως συμπλήρωμα πλέον του πρώτου κόμματος. Θα πρέπει να συμβιβαστεί με το ότι θα είναι το τρίτο κόμμα, το οποίο θα μπορεί να κάνει μελλοντικά κυβέρνηση με το νικητή των εθνικών εκλογών. Παρεμφερές είναι το ερώτημα για το εάν θα συμμετάσχει στην ευρύτερη συζήτηση για την ανασυγκρότηση της αριστεράς, η οποία όμως εκ των πραγμάτων θα έχει επίκεντρο το νέο ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ήδη έχει αποκλείσει το Νίκο Ανδρουλάκη και έχει απευθύνει έκκληση στα στελέχη και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Το εάν ένα κακό αποτέλεσμα ενεργοποιήσει φυγόκεντρες τάσεις στο κόμμα μένει να φανεί.
ΝΕΟ ΤΟΠΙΟ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ;
Δεν είναι δίχως ενδιαφέρον και οι εξελίξεις στην ευρύτερη κεντροαριστερά, όπως και στην υπέρ-δεξιά. Στο ένα άκρο η Νέα Αριστερά, το Μέρα 25, Πλεύση Ελευθερίας δίνουν μάχη επιβίωσης για μία έδρα στην ευρωβουλή. Ενδιαφέρον έχει το ποσοστό που θα πάρει ο Κόσμος του Πέτρου Κόκκαλη, ο οποίος θέλει μία βάση για την ανασύσταση των οικολογικών δυνάμεων, στην προοπτική των βουλευτικών εκλογών. Ο κ. Κόκκαλης εκτιμά ότι οι εξελίξεις περί την κλιματική κρίση θα ευνοήσουν την πολιτική εκπροσώπηση των οικολογικών δυνάμεων, όπως και στην Ευρώπη.
Στο δεξιό χώρο, η Ελληνική Λύση δείχνει να βγαίνει ενισχυμένη και η Νίκη να βγάζει ευρωβουλευτή. Εκείνο όμως που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι το ποσοστό που θα αθροίσει συνολικά η πέραν της ΝΔ δεξιά. Δημιουργείται ένας πολιτικός και κοινωνικός χώρος που αναζητά πολιτική έκφραση και παράλληλα, σε συνδυασμό και με την Ευρώπη, ασκεί πίεση συνολικά στο πολιτικό σύστημα όπως και στη ΝΔ, ως βασικό φορέα της δεξιάς να επαναπροσδιοριστεί τουλάχιστον στα ταυτοτικά και ιδεολογικά ζητήματα.
*Ο Σπύρος Γκουτζάνης είναι δημοσιογράφος. Από το 1990 έχει εργαστεί σε περισσότερα από 15 ΜΜΕ –μεταξύ των οποίων– 90,2 Αριστερά στα fm, Φλας 9,61, Καθημερινή, Επενδυτής, Πρώτο Θέμα, Επίκαιρα, Δημοκρατία, ΕΡΤ, Star Chanell. Από το 2000 είναι πολιτικός και κυβερνητικός συντάκτης. Από το 2004 εργάζεται στο ΑΠΕ και από το 2016 μέχρι το Δεκέμβριο του 2018 παρουσίαζε την καθημερινή εκπομπή «Επί του Πιεστηρίου» στο Kontra Chanell.
