Το πετρέλαιο εξακολουθεί να κινεί τον κόσμο

Λίγα εμπορεύματα ασκούν τόση επιρροή στον περίπλοκο ιστό της παγκόσμιας οικονομίας όσο το πετρέλαιο

Το πετρέλαιο κινεί τον κόσμο. Παρά τις επιθέσεις που δέχεται από τους (χορηγούμενους) ακτιβιστές του κλίματος, λίγα εμπορεύματα ασκούν τόση επιρροή στον περίπλοκο ιστό της παγκόσμιας οικονομίας όσο το πετρέλαιο.

Το πετρέλαιο είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και ανάπτυξης ως κύρια πηγή ενέργειας για τις μεταφορές, τη μεταποίηση και αμέτρητους άλλους τομείς. Οι τιμές του πετρελαίου, για παράδειγμα, έχουν βαθύ αντίκτυπο σχεδόν σε κάθε πτυχή της οικονομίας:

1. Κόστος Παραγωγής: Για βιομηχανίες που εξαρτώνται από το πετρέλαιο ως κύρια εισροή, όπως οι μεταφορές, η μεταποίηση και η γεωργία, οι διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου επηρεάζουν άμεσα το κόστος παραγωγής. Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου μεταφράζονται σε αυξημένα επιχειρηματικά έξοδα, συμπίεση των περιθωρίων κέρδους και δυνητικά οδηγώντας σε υψηλότερες τιμές για αγαθά και υπηρεσίες.

2. Καταναλωτικές δαπάνες: Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου μπορεί να έχει κυματιστές επιπτώσεις στα πρότυπα καταναλωτικών δαπανών. Καθώς το κόστος της βενζίνης και άλλων προϊόντων που σχετίζονται με την ενέργεια αυξάνεται, οι καταναλωτές ενδέχεται να περιορίσουν τις διακριτικές αγορές ή να ανακατανείμουν τους προϋπολογισμούς τους για να καλύψουν υψηλότερα έξοδα καυσίμων, μειώνοντας τη συνολική κατανάλωση και την οικονομική ανάπτυξη.

3. Πληθωριστικές πιέσεις: Οι τιμές του πετρελαίου επηρεάζουν σημαντικά τις πληθωριστικές πιέσεις σε μια οικονομία. Καθώς το κόστος παραγωγής αυξάνεται, οι επιχειρήσεις μπορεί να μετακυλήσουν αυτό το υψηλότερο κόστος στους καταναλωτές μέσω υψηλότερων τιμών, συμβάλλοντας στις πληθωριστικές πιέσεις και στη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης.

4. Μακρο-οικονομική σταθερότητα: Οι διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου μπορεί να διαταράξουν τη μακρο-οικονομική σταθερότητα, οδηγώντας σε αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τα επιτόκια. Οι χώρες εξαγωγής πετρελαίου μπορεί να βιώσουν απροσδόκητα κέρδη σε περιόδους υψηλών τιμών του πετρελαίου, ενώ οι χώρες εισαγωγής πετρελαίου αντιμετωπίζουν εμπορικές ανισορροπίες, δημοσιονομικά ελλείμματα και υποτίμηση του νομίσματος.

Η δυναμική του πετρελαίου έχει αλλάξει με τα χρόνια, κάτι που ήταν ενδιαφέρον να σημειωθεί. Η πιο σημαντική αλλαγή ήταν η επανάσταση του σχιστόλιθου στις ΗΠΑ. Η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ σημείωσε άνθηση από το 2005 λόγω του fracking, με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να γίνουν καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου και, ως εκ τούτου, ενεργειακά ανεξάρτητες.

Αυτή η μεταβαλλόμενη δυναμική έχει σημαντικές επιπτώσεις, όσον αφορά την εξωτερική πολιτική και την ενεργειακή ασφάλεια. Η εξάρτηση των ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή δεν είναι πλέον αυτή που ήταν κάποτε. Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να είναι πιο ανοιχτές στο μέλλον και ενδεχομένως να αφήσουν την «αστυνόμευση» στην Ευρώπη.

Πέρα από τη γεωπολιτική, αυτή η νέα παγκόσμια προσφορά θα πρέπει να οδηγήσει σε πλεονάζουσα προσφορά. Αυτό, θεωρητικά, θα πρέπει να σημαίνει χαμηλότερες τιμές. Δυστυχώς, αυτή είναι μια πολύ απλή άποψη. Οι τιμές του πετρελαίου επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό, τόσο από τους παράγοντες της προσφοράς (κυρίως του ΟΠΕΚ) όσο και από τους παράγοντες της ζήτησης (οικονομική ανάπτυξη). Μια άλλη σκέψη είναι η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οποία θα αναγκάσει την τιμή του πετρελαίου να πέσει, υποθέτοντας ότι η προσφορά παραμένει σταθερή, κάτι που δε θα συμβεί. Αυτή η μετατόπιση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι αργή. Το πετρέλαιο πιθανότατα θα παραμείνει η κυρίαρχη πηγή ενέργειας για τα επόμενα χρόνια.

Είναι το πετρέλαιο ακριβό ή φθηνό; Η απάντηση: εξαρτάται. Εξετάζοντας τις προσαρμοσμένες με τον πληθωρισμό τιμές του πετρελαίου στις ΗΠΑ, βλέπουμε ότι οι τιμές στην πραγματικότητα βρίσκονται στο μακροπρόθεσμο μέσο όρο:

1] Οι τιμές θα μπορούσαν να διπλασιαστούν από εδώ προτού επηρεάσουν σημαντικά τις ΗΠΑ. Η μέτρια τιμή του πετρελαίου αναμφίβολα συμβάλλει σε κάποια από τη δύναμη που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ. Αυτό, ωστόσο, αναδεικνύει μια ενδιαφέρουσα δυναμική. Όπως γνωρίζουμε, το πετρέλαιο τιμολογείται σε δολάρια ΗΠΑ και χώρες εκτός των ΗΠΑ είναι όμηροι της τιμής του πετρελαίου σε δολάρια.

2] Οι τιμές του πετρελαίου που διαπραγματεύονται στα υψηλά ή κοντά στα υψηλά θα γίνουν προβληματικές για την ιαπωνική οικονομία καθώς είναι ένας βαρύς καθαρός εισαγωγέας. Οι παράγοντες που συζητήθηκαν παραπάνω θα παίζουν ρόλο. Ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς το γεν εξασθενεί, αναγκάζοντας ενδεχομένως το χέρι της BoJ να αυξήσει τα επιτόκια πιο ουσιαστικά, κάτι που αποτελεί πρόκληση δεδομένου του επιπέδου χρέους.

Επιστρέφοντας στην τιμή του πετρελαίου σε δολάρια ΗΠΑ, στην πραγματικότητα, ήταν σχετικά σταθερή παρά την αστάθεια στη Μέση Ανατολή. Ένα πολιτικό λάθος θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου να κλιμακώνονται υψηλότερα, θέτοντας τους εισαγωγείς ενέργειας με πολύ αδύναμα νομίσματα σε πολύ δύσκολη θέση πράγματι.

Το 1985 υπογράφηκε η συμφωνία Plaza, μια συμφωνία μεταξύ των μεγάλων οικονομιών για υποτίμηση του δολαρίου με παρέμβαση στις αγορές συναλλάγματος. Ως αποτέλεσμα, το δολάριο υποτιμήθηκε σημαντικά. Υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ του τότε και του τώρα. Τότε, η νομισματική πολιτική ήταν αυστηρή, εφαρμόστηκε από τον Paul Volker και στράφηκε ενάντια στην επεκτατική δημοσιονομική πολιτική από την κυβέρνηση εκείνη την εποχή. Αυτό το ισχυρό κοκτέιλ ρουφούσε κεφάλαιο, με αποτέλεσμα ένα εξαιρετικά ισχυρό δολάριο.

Ακούγεται οικείο;

Στην πραγματικότητα, μόλις πρόσφατα, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα συναντήθηκαν για να «συνεννοηθούν στενά» στις αγορές συναλλάγματος. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό είναι ασαφές, αλλά είναι πολύ ενδιαφέρον. Οι εικασίες είναι έντονες για το εάν η Ιαπωνία παρενέβη πρόσφατα στις αγορές συναλλάγματος καθώς το γεν έφτασε στα 160 για το δολάριο.

Βαδίζουμε προς ένα νέο Plaza Accord; Οι πιέσεις και οι καταπονήσεις δε φαίνονται ιδιαίτερα τεντωμένες όταν συγκρίνετε το DXY (ένας σταθμισμένος δείκτης δολαρίων έναντι των διεθνών νομισμάτων) από το 1985 έως σήμερα, επομένως ένα νέο Plaza Accord μπορεί να είναι αρκετά μακριά.

Τούτου λεχθέντος, η σύνθεση του κόσμου στον οποίο βρισκόμαστε σήμερα είναι πολύ διαφορετική. Οι χώρες γίνονται ολοένα και πιο ασταθείς, καθώς τα επίπεδα χρέους συνεχίζουν να αυξάνονται και το μερίδιο του ΑΕΠ μεταξύ ανεπτυγμένων και αναδυόμενων αγορών έχει πλήρως ανατραπεί. Οι ΗΠΑ έχουν διπλή εντολή σταθερών τιμών και πλήρους απασχόλησης. Ίσως πρέπει να ληφθεί υπόψη και η διεθνής σταθερότητα.

Οι αναδυόμενες αγορές και οι υπερχρεωμένοι εισαγωγείς πετρελαίου με αδύναμα νομίσματα θα δυσκολευτούν να συνεχίσουν να πολεμούν το ισχυρό δολάριο, λόγω του γεγονότος ότι είναι το νόμισμα του διεθνούς εμπορίου και του διακανονισμού.

Κάτι είναι πιθανό να σπάσει, εκτός εάν η Fed αλλάξει πορεία. Είναι δύσκολο να δούμε τη Fed να μειώνει τα επιτόκια σύντομα, αφήνοντάς μας να περιμένουμε κάτι να σπάσει. Το πετρέλαιο θα είναι ο καταλύτης;