Την Κυριακή 6 Απριλίου, εκατοντάδες κάτοικοι του Μόντρεαλ συγκεντρώθηκαν μαζικά στο κέντρο της πόλης, στους πρόποδες του Mount Royal, για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στους νέους δασμούς που επέβαλε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Donald Trump. Οι διαδηλωτές, ενωμένοι και αποφασισμένοι, έστειλαν σαφές μήνυμα: ο Καναδάς δεν πρόκειται ποτέ να γίνει η 51η πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η συγκέντρωση του Μόντρεαλ δεν ήταν μεμονωμένο περιστατικό. Αντιθέτως, εντάχθηκε σε ένα ευρύτερο κύμα κινητοποιήσεων που σαρώνει τη Βόρεια Αμερική, με πολίτες και ομάδες από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτικά στρώματα να αντιδρούν στις εμπορικές και ιδεολογικές πρακτικές του Trump. Στην ουσία, πρόκειται για ένα πολυδιάστατο κίνημα που απορρίπτει όχι μόνο την οικονομική πολιτική των ΗΠΑ, αλλά και την πολιτισμική και πολιτική ιδεολογία που φέρει μαζί της το λεγόμενο “Trumpism”.
Οικονομικές επιπτώσεις στον Καναδά
Οι δασμοί του Donald Trump σε βασικά εξαγώγιμα προϊόντα του Καναδά – όπως ο χάλυβας, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα – έχουν δημιουργήσει σημαντικές αναταράξεις στην καναδική οικονομία. Ο αυξανόμενος εμπορικός προστατευτισμός των ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών, μείωση της επενδυτικής εμπιστοσύνης και φόβους για επικείμενη ύφεση.
Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά: σημαντική πτώση στην αγορά εργασίας, καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και μαζικές ακυρώσεις εμπορικών συμφωνιών. Επιχειρήσεις που βασίζονται σε εξαγωγές στις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, ενώ η μεσαία τάξη βλέπει τα εισοδήματά της να συρρικνώνονται λόγω του αυξημένου κόστους ζωής.
Από την Τράπεζα του Καναδά έως τις ενώσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αυξάνονται οι φωνές που προειδοποιούν για μακροχρόνια ύφεση, εάν οι πολιτικές Trump συνεχιστούν χωρίς ισχυρή καναδική αντίδραση. Αναλυτές εκτιμούν ότι η χώρα χρειάζεται άμεσα διαφοροποίηση των εξαγωγών της και επαναπροσδιορισμό των εμπορικών της προτεραιοτήτων.
Αντίσταση πέρα από την οικονομία
Η διαμαρτυρία στο Μόντρεαλ και οι αντίστοιχες κινητοποιήσεις σε άλλες πόλεις του Καναδά, όπως το Toronto, η Ottawa και το Vancouver, δεν περιορίζονται μόνο στην αντίθεση στους δασμούς. Υπάρχει και μία έντονη κοινωνικοπολιτική διάσταση, καθώς πολλές ομάδες πολιτών θεωρούν ότι οι πρακτικές και η ρητορική του Trump απειλούν θεμελιώδεις δημοκρατικές αξίες και ανθρώπινα δικαιώματα.
Το φαινόμενο του “Trumpism” – που περιλαμβάνει επιθέσεις στην ελευθερία του λόγου, την ανεξαρτησία των θεσμών, την ελευθερία της ακαδημαϊκής έκφρασης και την περιθωριοποίηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων – θεωρείται πλέον απειλή και για την καναδική κοινωνία, ειδικά αν δεν υπάρξει πολιτική και κοινωνική επαγρύπνηση.
Πολλές ομάδες διαμαρτυρίας εξέφρασαν την ανησυχία ότι η ρητορική διχασμού και ξενοφοβίας που έχει αποκτήσει έδαφος στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί εύκολα να περάσει τα σύνορα και να διεισδύσει στον καναδικό δημόσιο λόγο. Οι διαδηλωτές τονίζουν την ανάγκη για συνεχή υπεράσπιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της πολιτικής ανεξαρτησίας.
Πανκαναδικές κινητοποιήσεις
Μέσα στις τελευταίες 24 ώρες, κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις του Καναδά. Στο Toronto, χιλιάδες πολίτες συμμετείχαν σε ειρηνική πορεία στο κέντρο της πόλης, ενώ στο Vancouver διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το αμερικανικό προξενείο. Στην Ottawa, πολιτικοί σχολιαστές και μη κυβερνητικές οργανώσεις κάλεσαν σε συντονισμένη δράση ενάντια στις πολιτικές Trump.
Η συμμετοχή σε αυτές τις κινητοποιήσεις δείχνει ότι η δυσαρέσκεια των Καναδών δεν είναι περιορισμένη γεωγραφικά ούτε πολιτικά. Από ακτιβιστές έως συνδικαλιστές και από φοιτητικές ενώσεις έως επαγγελματικές ομάδες, το κοινό αίσθημα είναι ότι πρέπει να τεθούν όρια στις επιρροές που διαβρώνουν τη δημοκρατική συνοχή της χώρας.
Πολιτικές αντιδράσεις και κυβερνητικές πρωτοβουλίες
Η καναδική κυβέρνηση, υπό την πίεση της κοινωνικής κατακραυγής, έχει ήδη ανακοινώσει αντίμετρα σε βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα μέτρα περιλαμβάνουν δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, επιπλέον επενδύσεις στην εγχώρια παραγωγή και ενίσχυση των εμπορικών δεσμών με Ευρώπη και Ασία.
Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει εκδώσει νέες ταξιδιωτικές οδηγίες για τους Καναδούς που επισκέπτονται τις ΗΠΑ, προειδοποιώντας για αυξημένους ελέγχους στα σύνορα και πιθανές καθυστερήσεις. Την ίδια στιγμή, διπλωματικοί δίαυλοι παραμένουν ανοιχτοί, με στόχο την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης.
Από τον πολιτικό κόσμο, πολλές φωνές – τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από κυβερνητικά στελέχη – καλούν σε διαφύλαξη της καναδικής κυριαρχίας, πολιτικής αυτονομίας και κοινωνικής συνοχής.
Η αντίδραση του καναδικού λαού απέναντι στους δασμούς του Donald Trump και την εξάπλωση του “Trumpism” αποδεικνύει την έντονη ευαισθησία της κοινωνίας σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, οικονομικής δικαιοσύνης και πολιτισμικών αξιών. Οι διαδηλώσεις σε πόλεις όπως το Montreal στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ο Καναδάς δεν είναι διατεθειμένος να συμβιβαστεί με πολιτικές που υπονομεύουν τις θεμελιώδεις αρχές του.
Η χώρα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η πρόκληση είναι πλέον διπλή: αφενός η προστασία της οικονομίας από εξωτερικές πιέσεις και αφετέρου η διαφύλαξη του δημοκρατικού της χαρακτήρα. Και όπως δείχνουν οι τελευταίες 24 ώρες, η καναδική κοινωνία είναι έτοιμη να δώσει και τις δύο μάχες.
