Η Κύπρος, λόγω της σημαντικής γεωστρατηγικής της θέσης (βρίσκεται στη μέση της Ανατολικής Μεσογείου και ενώνει τρεις Ηπείρους, Ευρώπη, Ασία και Αφρική), υπήρξε πάντοτε πόλος έλξης διαφόρων κατακτητών. Παρόλο που ο κυπριακός ελληνισμός δεν παρέμεινε ποτέ αδρανής, απέναντι στους διάφορους αυτούς κατακτητές, συχνά η αντίδραση του καταπνίγονταν στο αίμα.
Γράφει η Τέρψα Αγαθοκλέους – Παπακώστα*
Ο τελευταίος κατακτητής της Κύπρου ήταν η Βρετανία, η οποία με διάφορες ενέργειες και ελιγμούς κατάφερε (μετά το τέλος του Ρωσο-τουρκικού πολέμου το 1877-78 και την ήττα της Τουρκίας από τους Ρώσους), να αποσπάσει το νησί από τους Τούρκους με τη Συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως και να το εγγράψει στο μακροσκελή κατάλογο των αποικιών της, το 1878.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της βρετανικής κατοχής, οι ελληνοκύπριοι απαιτούσαν την ελευθερία τους και την Ένωση με την Ελλάδα, διότι θεωρούσαν πως το νησί ήταν ιστορικά ελληνικό και η Ένωση με την Ελλάδα, φυσικό και ηθικό δικαίωμα.
Όμως! Όσον και αν οι ελληνοκύπριοι διαμαρτύρονταν και διαρκώς αγωνίζονταν με διάφορους τρόπους για την ανεξαρτησία τους, τόσο τα βρετανικά στρατεύματα εκδήλωναν τις άγριες προθέσεις τους εναντίον του άμαχου πληθυσμού και της μαθητιώσας νεολαίας.
Απτό παράδειγμα, τα «Οκτωβριανά» του 1931, όπου οι βρετανοί στρατιώτες άνοιγαν πυρ εναντίον διαδηλωτών, φυλάκιζαν και εκτελούσαν πολίτες, ώσπου κατάφεραν να πνίξουν την εξέγερση στο αίμα.
Παρόλη την αντίδραση των Άγγλων, οι ελληνοκύπριοι συνέχισαν τον αγώνα τους, με στόχο την απελευθέρωση και Ένωση με την Ελλάδα. Τον Ιανουάριο του 1950, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου, οργάνωσε Ενωτικό Δημοψήφισμα, όπου δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο οι ελληνοκύπριοι. Το αποτέλεσμα υπήρξε συντριπτικό. Το 98% ψήφισε υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα. Το δημοψήφισμα αυτό επαναλήφθηκε το 1952 και πάλι το αποτέλεσμα ήταν συντριπτικό. Οι Άγγλοι όμως, ήταν ανένδοτοι εις το να επιτρέψουν να συμβεί ένα τέτοιο γεγονός, τόσο για τα δικά τους συμφέροντα, όσον και για των Τούρκων.
Οι ελληνοκύπριοι, μη έχοντας άλλη εκλογή, αποφάσισαν να καταφύγουν σε ένοπλο αγώνα, εναντίον των Άγγλων αποικιοκρατών. Πρωτεργάτες στον ένοπλο αυτό αγώνα, ήταν ο κύπριος στην καταγωγή Γεώργιος Γρίβας – Διγενής και ο Αρχιεπίσκοπος της Κύπρου Μακάριος Γ΄.
Το 1954, ιδρύεται η Ε.Ο.Κ.Α. [Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών], η οποία και ξεκίνησε τον αγώνα της, την 1η Απριλίου 1955, με στόχο την ανεξαρτησία και την Ένωση με την Ελλάδα. Ο άνισος εκείνος αγώνας, κράτησε από το 1955 έως το 1959.
Η αυτοθυσία και το θάρρος των ελληνοκυπρίων, υπήρξε παραδειγματική αυτά τα τέσσερα χρόνια, θυμίζοντας το ελληνικό έπος του 1821 και του 1940. Ακόμη και βρετανοί βουλευτές αντέδρασαν, ζητώντας από την κυβέρνηση τους να παραχωρήσει στους κυπρίους, αυτοδιάθεση.
Κατά την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. η Αγγλία με τη χαρακτηριστική της πολιτική τού «διαίρει και βασίλευε», έστρεψε τους Τουρκοκύπριους εναντίων των ελληνοκυπρίων και κυρίως εναντίων της μαθητιώσας νεολαίας, η οποία έπαιζε τότε, ένα σημαντικό ρόλο στον όλο αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α.
Κάποτε η Βρετανία, ζυγίζοντας τη δυναμικότητα του αντιαποικιακού εκείνου αγώνα, αναγκάστηκε να καταφύγει σε μια οποιαδήποτε… λύση, για να αποφύγει περεταίρω απώλειες, εξευτελισμούς και παγκόσμιες αντιδράσεις.
ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΗΣ ΖΥΡΙΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ
Το Φεβρουάριο του 1959, υπεγράφησαν οι Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, οι οποίες έθεσαν τέρμα στη βρετανική κατοχή στο νησί. Στην πραγματικότητα όμως, οι ως άνω συμφωνίες, έδωσαν στην Κύπρο μια «κολοβή» ή αλλιώς «εξαρτημένη», όπως ονομάστηκε από τους αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α., ανεξαρτησία.
Η βασική διάρθρωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και ιδιαίτερα το Σύνταγμα, παρουσίαζαν σοβαρές ασάφειες και ελαττωματικές διαρθρώσεις. Πάνω απ΄ όλα όμως, έδιναν τη δυνατότητα στις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις διά της Συνθήκης Εγγυήσεως, να επέμβουν στο νησί, όποτε αυτές έκριναν αναγκαίο.
Το δικαίωμα ΑΥΤΟ χρησιμοποίησε η Τουρκία, για να εισβάλει στο νησί και να καταλάβει το 37% του κυπριακού εδάφους, να θρονιαστεί με τα ερευνητικά της πλοία και γεωτρύπανα στην κυπριακή ΑΟΖ και να απειλεί και να φοβερίζει καθημερινά δίχως ίχνος ντροπής και αξιοπρέπειας, ένα μικρό λαό, που ανέλαβε την ευθύνη να προστατεύει και να εγγυάται.
Ένα λαό που φυλάει προμαχώνες εκεί κάτω στην Ανατολική Μεσόγειο και αγωνίζεται για να μην αφανιστεί. Ένα λαό, ο οποίος βγαίνει στις αυλές του και χειροκροτεί με δακρυσμένα μάτια τα ελληνικά Μιράζ, που υπερίπτανται στον κυπριακό ουρανό. Ένα λαό που υποκλίνεται και νοιώθει υποχρέωση και ευγνωμοσύνη απέναντι στην Κυρία Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, που θέλησε να τον επισκεφτεί, αμέσως μετά το συμβολικό Καστελόριζο.
Ένα λαό πέρα για πέρα ελληνικό, που δε σε φοβάται Κύριε Ερντογάν και είναι αποφασισμένος να σε αντιμετωπίσει, με οποιοδήποτε τίμημα. Η εποχή της χούντας, έχει περάσει αναφανδόν.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να θυμίσω, τι είπε ο Νομπελίστας ποιητής μας Γεώργιος Σεφέρης, για την Κύπρο.
«Οι Κύπριοι είναι Έλληνες, καθαρά και τίμια. Γράφουν στους τοίχους των χωριών τους. Θέλομεν την Ελλάδαν μας και ας τρώγομεν πέτρες».
Θεωρώ ότι, όποιοι «βαρέθηκαν» πλέον να ακούνε για κυπριακό πρόβλημα, να ανοίξουν τα χαρτιά του κάθε Σεφέρη, να φρεσκάρουν τη μνήμη τους και να ξεκαθαρίσουν μέσα τους ότι: Η μάνα ΠΟΤΕ δεν εγκαταλείπει το παιδί της. Και οι σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου, είναι αδιαμφισβήτητα σχέσεις μάνας και κόρης. ΠΟΤΕ μην το ξεχνάμε αυτό!
*Η Τέρψα Αγαθοκλέους – Παπακώστα γεννήθηκε στην Κύπρο το 1944. Είναι εκπαιδευτικός και ζει και εργάζεται στην Άρτα. Σπούδασε στην Ελλάδα, στην Αγγλία και στον Καναδά. Έλαβε μέρος στον Απελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. του 1955-59 εναντίον των Άγγλων κατακτητών σε ηλικία μόλις 13 ετών.
Η Τέρψα Αγαθοκλέους – Παπακώστα αρθρογραφεί επί μακρόν σε διάφορες εφημερίδες με μόνο στόχο την προβολή της Κύπρου και του κοινωνικοπολιτικού της προβλήματος.
«Κλεισμένη βαθιά μέσα της η Κύπρος που την ακολουθεί, πάντα και παντού ο νους και η καρδιά εκεί βρίσκονται», όπως αναφέρει κάποιος δημοσιογράφος σε τοπική εφημερίδα.
Η Κύπρος γιορτάζει την επέτειο της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της με στρατιωτική παρέλαση
ΚΥΠΕ, ΚΑΤΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
