Ο Καναδάς παρακολουθεί την κατάσταση στη Ρωσία, μετά από μια σύντομη ένοπλη εξέγερση από έναν ηγέτη μισθοφόρων το Σαββατοκύριακο 24-25/6, δήλωσε τη Δευτέρα 26 Ιουνίου ο πρωθυπουργός Justin Trudeau, προσθέτοντας ότι απαιτείται προσεκτική προσέγγιση για να αποφευχθεί η υποκίνηση της ρωσικής προπαγάνδας.
Η εξέγερση που οργανώθηκε το Σάββατο 24/6 από τον Yevgeny Prigozhin, ηγέτη της μισθοφόρου παραστρατιωτικής οργάνωσης που είναι γνωστή ως Wagner Group, είχε μεγάλη επίδραση στη διήμερη συνάντηση των ηγετών των Νορβηγικών χωρών στην Ισλανδία, στην οποία ο Trudeau παρευρέθη ως καλεσμένος.
Τα γεγονότα στη Ρωσία έθεσαν την ασφάλεια στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης, η οποία οργανώθηκε γύρω από το θέμα της «κοινωνικής ανθεκτικότητας» στην τοποθεσία μιας ηφαιστειακής έκρηξης του 1973.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους τη Δευτέρα 26/6, ο Trudeau είπε ότι οι πρόσφατες ταραχές κατά τη διάρκεια της θητείας του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν «εσωτερικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Ρωσία» και διαβεβαίωσε τη συνεχή υποστήριξή του στην Ουκρανία. Αργότερα, εξήγησε γιατί ακολούθησε αυτή την προσεκτική προσέγγιση.
«Φυσικά παρακολουθούμε και εξετάζουμε προσεκτικά ποιες θα μπορούσαν να είναι οι επιπτώσεις, είτε στην Ουκρανία είτε αλλού στην ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Λετονίας, όπου τα Καναδικά στρατεύματα βρίσκονται αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Trudeau στους δημοσιογράφους.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δε διευκολύνουμε την ελεύθερη χρήση προπαγάνδας και πληροφοριών παραπληροφόρησης, που γνωρίζουμε ότι οι Ρώσοι τείνουν να κάνουν». Ο Πούτιν κυκλοφόρησε ένα βίντεο τη Δευτέρα 26/6 κατηγορώντας τους «εχθρούς της Ρωσίας» για τα συμβάντα. Ο Πριγκόζιν, ο οποίος βρίσκεται σε διαμάχη με τους ανώτερους στρατηγούς της Ρωσίας, οδήγησε τα στρατεύματά του μέσα από αρκετές ρωσικές πόλεις κατευθυνόμενος προς τη Μόσχα το Σάββατο 24/6, αλλά άλλαξε γνώμη μετά από μια υποτιθέμενη συμφωνία με τον Πούτιν που τον εξόρισε στη Λευκορωσία.
Ο Trudeau επέμεινε ότι η παρακολούθηση της κατάστασης – αλλά όχι η εμπλοκή – είναι το σωστό πράγμα που πρέπει να γίνει. Συνομίλησε τόσο με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν όσο και με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Κυριακή 25/6.
Ο Μπάιντεν δήλωσε τη Δευτέρα 26/6 ότι ήταν προσεκτικός στο να μιλά δημοσίως, γιατί δεν ήθελε να δώσει στον Πούτιν δικαιολογία να κατηγορήσει για την εξέγερση τη Δύση και το NATO, και επέμεινε ότι οι ΗΠΑ και η συμμαχία δεν ήταν εμπλεκόμενοι.
Η συγκέντρωση των ηγετών των Βορείων χωρών πραγματοποιείται μόλις λίγες εβδομάδες πριν από την επίσκεψη των συμμάχων του NATO στη Λιθουανία για μια σύνοδο κορυφής, την οποία ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας, Γιόνας Γκαρ Στόρε, χαρακτήρισε «ιστορική».
Ο Trudeau είπε, ότι ο Καναδάς θέλει η Σουηδία να γίνει επίσημα αποδεκτή στη συμμαχία πριν από την έναρξη της συνάντησης στις 10 Ιουλίου. Το NATO απαιτεί την ομόφωνη έγκριση των μελών για τη διεύρυνση. Η Τουρκία κατηγορεί τη Σουηδία ότι είναι υπερβολικά επιεικής έναντι ομάδων αντικαθεστωτικής αντίστασης.
Ο Γενικός Γραμματέας του NATO, Γιενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε τη Δευτέρα 26/6, ότι θα συγκαλέσει μια έκτακτη συνάντηση τις επόμενες ημέρες για να προσπαθήσει να ξεπεράσει τις τουρκικές αντιρρήσεις.
Κατά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον στα περιθώρια της διήμερης Νορβηγικής συνάντησης, ο Trudeau είπε ότι ήταν «πηγή υπερηφάνειας» το γεγονός ότι ο Καναδάς ήταν ο πρώτος που επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στο NATO. Ο Καναδάς ήταν επίσης ο πρώτος που υποστήριξε τη Φινλανδία, η οποία εντάχθηκε επίσημα τον Απρίλιο.
Μια άλλη κρίση που κυριάρχησε στην ατζέντα ήταν η κλιματική αλλαγή και η προστασία του πάγου και των ωκεανών του Αρκτικού. Ο Trudeau και οι ηγέτες αποχώρησαν από τη συνάντηση δεσμευόμενοι σε ενισχυμένη συνεργασία σε μια σειρά θεμάτων, με την κλιματική δράση να βρίσκεται στην κορυφή.
Οι επιστήμονες λένε ότι ο Αρκτικός βιώνει μερικά από τα πιο προφανή αποτελέσματα ενός πλανήτη που θερμαίνεται, ενώ οι ειδικοί σε θέματα άμυνας προσθέτουν, ότι η τήξη του πάγου ανοίγει νέες προσβάσεις στην περιοχή, ενώ επιθετικές δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Κίνα παρακολουθούν.
Μια κοινοβουλευτική επιτροπή που μελετά τον Αρκτικό επίσης άκουσε από ειδικούς που λένε, ότι ο Καναδάς πρέπει να διατηρήσει ανοιχτά διπλωματικά κανάλια με τη Ρωσία για συγκεκριμένα θέματα όπως η κλιματική αλλαγή. «Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να το κάνουμε αυτό, ενώ συνεχίζουν να στέλνουν πυραύλους και βόμβες στο Κίεβο, ενώ συνεχίζουν να σκοτώνουν αθώους Ουκρανούς, ενώ συνεχίζουν να διαπράττουν πολεμικά εγκλήματα στην Ουκρανία» είπε ο Τρουντώ.
