Ο πρώην Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Μάλκολμ Τέρνμπουλ, χαρακτήρισε πρόσφατα την επίμονη απειλή του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για προσάρτηση του Καναδά ως «ακατανόητη», προκαλώντας έντονες αντιδράσεις τόσο από την πλευρά της Κοινοπολιτείας όσο και από άλλους συμμάχους. Ο Τέρνμπουλ, γνωστός για την εμπειρία του στη διεθνή διπλωματία, εξέφρασε την απορία του για τη στάση του Τραμπ, επισημαίνοντας ότι αυτή η προσέγγιση «εκφοβισμού και τρολαρίσματος» είναι ανησυχητική και ανεξήγητη.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί υπάρχει αυτός ο εκφοβισμός και το τρολάρισμα προς τον Καναδά», δήλωσε ο Τέρνμπουλ. «Νομίζω ότι είναι ακατανόητο για όλους σε όλο τον κόσμο». Οι δηλώσεις του πρώην Πρωθυπουργού έρχονται σε μια στιγμή που οι σχέσεις μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών βρίσκονται σε μια από τις πιο τεταμένες φάσεις τους τις τελευταίες δεκαετίες.
Η «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΛΗ»
ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΑΔΑ
Από τα τέλη του περασμένου έτους, ο Τραμπ έχει επανειλημμένα υπαινιχθεί την πιθανότητα ο Καναδάς να γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ, αναφερόμενος μάλιστα στον Πρωθυπουργό του Καναδά, Τζάστιν Τρουντό, ως «κυβερνήτη». Ο Τρουντό, αφού αρχικά απέρριψε τις δηλώσεις ως παράλογες, τελικά τις περιέγραψε ως μια «πραγματική απειλή». Καναδοί αξιωματούχοι, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την αντιπολίτευση, έχουν αντιδράσει έντονα, καταδικάζοντας τη στάση των ΗΠΑ.
Η επίμονη αυτή στάση του Τραμπ έχει προκαλέσει ανησυχία και εκνευρισμό στον Καναδά, μια χώρα που θεωρείται παραδοσιακά ένας από τους πιο σταθερούς συμμάχους των ΗΠΑ. Ο Τέρνμπουλ, σχολιάζοντας την κατάσταση, είπε: «Θα ήταν αστείο αν δεν ήταν τόσο σοβαρό». Τόνισε επίσης ότι είναι θετικό το γεγονός, πως οι Καναδοί ηγέτες στέκονται αποφασιστικά εναντίον αυτής της απειλής, δείχνοντας δύναμη και ενότητα.
Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ;
Η αδυναμία του Τέρνμπουλ να κατανοήσει την ατζέντα της Ουάσιγκτον δεν είναι ανεξήγητη. Ο πρώην Πρωθυπουργός της Αυστραλίας έχει προσωπική εμπειρία από τις δύσκολες και ακανθώδεις συνομιλίες με τον Τραμπ. Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, οι δύο ηγέτες είχαν μια διαβόητη τηλεφωνική συνομιλία που κατέληξε σε λεκτική αντιπαράθεση. Το ζήτημα τότε αφορούσε μια συμφωνία για ανταλλαγή προσφύγων που είχε υπογραφεί με την προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συζήτησή τους «γελοία», ενώ περιέγραψε μια ξεχωριστή συνομιλία με το Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ως «ευχάριστη».
«Ο κ. Τραμπ έχει σίγουρα έναν εκρηκτικό χαρακτήρα», σχολίασε ο Τέρνμπουλ. Οι εμπειρίες του από τις διαπραγματεύσεις με τον Τραμπ φαίνεται να τον έχουν πείσει ότι η σημερινή προσέγγιση της Ουάσιγκτον προς τον Καναδά δεν είναι απλώς μια ρητορική επίθεση, αλλά αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής πίεσης.
Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΚΑΙ
Η ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΤΕΡΝΜΠΟΥΛ
Εν μέσω των συνεχιζόμενων απειλών για προσάρτηση, οι σύμμαχοι του Καναδά φαίνεται να διστάζουν να λάβουν σαφή θέση. Η απογοήτευση του Τέρνμπουλ ήταν εμφανής όταν αναφέρθηκε στην υποτονική αντίδραση των συμμάχων. «Οι δημοκρατικές χώρες με κοινές αξίες πρέπει να συνεργαστούν περισσότερο», υπογράμμισε. «Πρέπει να βλέπουμε την ασφάλειά μας ως ένα δίκτυο μεταξύ δημοκρατικών χωρών και όχι απλώς μέσω της Ουάσιγκτον».
Ο ΚΑΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ FIVE EYES
Όπως και ο Καναδάς, η Αυστραλία είναι μέλος της Κοινοπολιτείας και του δικτύου ανταλλαγής πληροφοριών Five Eyes, που περιλαμβάνει επίσης το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τη Νέα Ζηλανδία. Πρόσφατα δημοσιεύματα ανέφεραν, ότι ο εμπορικός σύμβουλος του Τραμπ, Πίτερ Ναβάρο, πίεζε για την απομάκρυνση του Καναδά από τη συμμαχία αυτή, κάτι που ο ίδιος αρνήθηκε.
Ο Τέρνμπουλ χαρακτήρισε αυτές τις αναφορές «ακατανόητες».
«Υπάρχει μια ατζέντα στην Ουάσιγκτον που δεν κατανοώ, από την κυβέρνηση Τραμπ, για να εκφοβίσει και να πιέσει τον Καναδά», δήλωσε. «Ο Καναδάς είναι ένας ακλόνητος σύμμαχος».
ΜΙΑ «ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ»
ΚΑΙ Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
Καθώς ο Τραμπ διανύει τη δεύτερη θητεία του, ο Τέρνμπουλ υπογράμμισε ότι ο υπόλοιπος κόσμος πρέπει να προσαρμοστεί σε μια «πολύ διαφορετική Αμερική». Οι προκλητικές δηλώσεις του Τραμπ έχουν δημιουργήσει φόβους, ότι η απειλή προσάρτησης του Καναδά μπορεί να αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο για άλλες χώρες.
Η στρατηγική του Τραμπ να πιέζει παραδοσιακούς συμμάχους φαίνεται να έχει στόχο την αναδιάταξη των γεωπολιτικών ισορροπιών. Η απομάκρυνση του Καναδά από τους Five Eyes θα μπορούσε να υπονομεύσει σημαντικά τις δυνατότητες ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των δημοκρατικών χωρών.
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΗΠΑ-ΚΑΝΑΔΑ
ΚΑΙ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΣΤΑΘΕΙΑ
Ο Τέρνμπουλ έκλεισε τις δηλώσεις του με μια προειδοποίηση, για την αυξανόμενη αστάθεια που προκαλούν οι ενέργειες της Ουάσιγκτον. «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να σταθεί ενωμένη και να απορρίψει οποιαδήποτε μορφή εκφοβισμού, ειδικά όταν αυτή προέρχεται από χώρες με παγκόσμια επιρροή», τόνισε.
Οι αναλυτές συμφωνούν ότι η κατάσταση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις, τόσο για τη Βόρεια Αμερική όσο και για το παγκόσμιο σκηνικό. Με τους συμμάχους να δείχνουν διστακτικοί και τον Καναδά να αγωνίζεται να υπερασπιστεί την κυριαρχία του, οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την κατεύθυνση που θα πάρουν οι διεθνείς σχέσεις.