Ισορροπία ανάμεσα στη βιωσιμότητα και την καινοτομία
Με μία σαφώς διατυπωμένη επιστολή εντολής προς τον Υπουργό Μετανάστευσης, ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Mark Carney, χάραξε τις δύο βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας τα επόμενα χρόνια: πρώτον, τη μείωση των συνολικών επιπέδων μετανάστευσης σε βιώσιμα όρια· και δεύτερον, την ενίσχυση της στρατηγικής προσέλκυσης παγκόσμιου ταλέντου υψηλής εξειδίκευσης, ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες της οικονομίας.
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ
Η Καναδική κοινωνία βίωσε τα τελευταία χρόνια μια άνευ προηγουμένου αύξηση του μεταναστευτικού της πληθυσμού. Οι αριθμοί ήταν εντυπωσιακοί: πάνω από 1 εκατομμύριο μετανάστες – συμπεριλαμβανομένων προσωρινών εργαζομένων και διεθνών φοιτητών – εισήλθαν στη χώρα μόνο το 2023. Αν και αυτή η αύξηση ενίσχυσε προσωρινά την αγορά εργασίας και την ποικιλομορφία τού κοινωνικού ιστού, δημιούργησε σημαντικές πιέσεις στο στεγαστικό σύστημα, στις δημόσιες υπηρεσίες και στις υποδομές.
Ο Mark Carney, αναλαμβάνοντας την πρωθυπουργία μετά την παραίτηση του Justin Trudeau, έθεσε ως βασική του προτεραιότητα τον εξορθολογισμό τού μεταναστευτικού συστήματος. Στην επιστολή του τόνισε ότι η μεταναστευτική πολιτική του Καναδά πρέπει να στοχεύει στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και κοινωνική συνοχή, όχι μόνο στην κάλυψη άμεσων αναγκών.
Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
Η μείωση του αριθμού των νέων μεταναστών δε σημαίνει κλείσιμο των συνόρων. Αντίθετα, η προσέγγιση Carney στοχεύει στη διατήρηση ενός ισορροπημένου ρυθμού εισδοχής, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες των καναδικών πόλεων, των επαρχιακών κυβερνήσεων και των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Το αυξανόμενο κόστος στέγασης και η πίεση στα εκπαιδευτικά και υγειονομικά ιδρύματα, έχουν προκαλέσει κοινωνική δυσφορία, ιδίως σε μεγάλες αστικές περιοχές όπως το Τορόντο και το Βανκούβερ. Ο Carney αναγνωρίζει ότι η επιτυχία της μετανάστευσης δε μετριέται μόνο σε αριθμούς, αλλά και στην ικανότητα του συστήματος να ενσωματώνει ουσιαστικά τους νεοεισερχόμενους.
ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΤΑΛΕΝΤΟΥ
Το δεύτερο σκέλος της πολιτικής του Carney εστιάζει στην ανάγκη για έναν πιο στοχευμένο μηχανισμό προσέλκυσης υψηλά εξειδικευμένων επαγγελματιών. Το παγκόσμιο ανταγωνιστικό τοπίο της τεχνολογίας, της επιστήμης και της καινοτομίας, απαιτεί από τον Καναδά να γίνει πιο επιλεκτικός αλλά και πιο αποτελεσματικός στην προσέγγιση ταλέντων από χώρες όπως η Ινδία, η Νότια Κορέα, η Γερμανία και το Ισραήλ.
Ο Καναδάς διαθέτει ήδη προγράμματα όπως το Express Entry και το Global Talent Stream, αλλά η κυβέρνηση Carney σχεδιάζει τη μεταρρύθμισή τους ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία και να ευνοηθεί η εγκατάσταση επαγγελματιών που θα ενισχύσουν το οικοσύστημα της καινοτομίας. Ο στόχος είναι να διευκολυνθεί η είσοδος ειδικών, σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ανανεώσιμη ενέργεια, η βιοτεχνολογία και η κυβερνο-ασφάλεια.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Οι δηλώσεις του Carney έρχονται σε μια περίοδο κατά την οποία αυξάνεται η πίεση από πολιτικά κόμματα, τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς. Το Συντηρητικό Κόμμα ζητά σημαντική μείωση της μετανάστευσης, επικαλούμενο τα προβλήματα στέγασης και τη μείωση των μισθών, ενώ τα κόμματα της κεντροαριστεράς προειδοποιούν ότι η περιοριστική πολιτική μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη φήμη του Καναδά ως χώρας υποδοχής και πολυπολιτισμικότητας.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του Angus Reid Institute, το 61% των Καναδών δήλωσε ότι η μετανάστευση πρέπει να περιοριστεί προσωρινά. Ωστόσο, η πλειοψηφία υποστηρίζει παράλληλα τη στοχευμένη εισροή ταλέντου, δείχνοντας ότι υπάρχει αποδοχή της ανάγκης για «ποιοτική» μετανάστευση.
Ο Mark Carney επιχειρεί ένα δύσκολο εγχείρημα: να εξισορροπήσει την ανάγκη για δημογραφική και οικονομική ανανέωση, με την υποχρέωση να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή και η ποιότητα ζωής. Οι δύο άξονες της πολιτικής του – περιορισμός της γενικής μετανάστευσης και ταυτόχρονη προσέλκυση ταλέντου – αποτελούν μια προσέγγιση που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει το μέλλον του Καναδά.
Αυτό που απομένει να φανεί είναι, αν οι προτεινόμενες πολιτικές θα καταφέρουν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά μέσα σε ένα κλίμα έντονων κοινωνικών και πολιτικών πιέσεων, και αν ο Καναδάς μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί πρότυπο μεταναστευτικής πολιτικής και ενσωμάτωσης σε παγκόσμιο επίπεδο.