Κατακραυγή για τα χειροκροτήματα για πρώην ναζί

Παραιτήθηκε, μετά τις αντιδράσεις, ο πρόεδρος της Βουλής, Άντονι Ρότα

Ένα πρόσφατο γεγονός στον Καναδά αναστάτωσε την κοινή γνώμη και προκάλεσε διεθνή οργή, καθώς ο Ουκρανός Έφεδρος Πολεμιστής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, Γιαρόσλαβ Χούνκα (98 ετών σήμερα), τιμήθηκε κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Καναδά.

Το συμβάν, κατά το οποίο ο Χούνκα έλαβε χειροκροτήματα από τους καναδούς βουλευτές, προκάλεσε κατακραυγή από τη Ρωσία και οργανώσεις δικαιωμάτων των Εβραίων. Η προσοχή επικεντρώνεται στην πολεμική ιστορία του Χούνκα, καθώς υπηρέτησε σε μία από τις μονάδες Waffen SS του Άντολφ Χίτλερ κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Κρεμλίνο, υπό την ηγεσία του εκπροσώπου του Δημητρίου Πέσκοβ, καταδίκασε τον Καναδά γι’ αυτό που θεώρησε απρόσεχτη παράβλεψη της ιστορικής αλήθειας και της μνήμης των εγκλημάτων των Ναζί.

Η ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΥΠΟΔΟΧΗ

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Προέδρου Ζελένσκι στον Καναδά, ο Πρόεδρος της Βουλής του Καναδά, Άντονι Ρότα, παρουσίασε τον Υαρόσλαβ Χούνκα ως «έναν Ουκρανό – Καναδό πολεμιστή από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που πολέμησε για την ουκρανική ανεξαρτησία ενάντια στους Ρώσους» και «έναν Ουκρανό – Καναδό ήρωα πολέμου». Αυτές οι επαινετικές δηλώσεις συναντήθηκαν με χειροκροτήματα από τους καναδούς βουλευτές. Ωστόσο, η γιορτή της πολεμικής υπηρεσίας του Χούνκα ήρθε σύντομα υπό το φως της επικριτικής αξιολόγησης.

Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΟΥΝΚΑ

Η πολεμική παρελθούσα του Υαρόσλαβ Χούνκα αποτελεί τον πυρήνα της αντιπαράθεσης. Σύμφωνα με το Κέντρο Φίλων του Σάιμον Βίζενθαλ, μια εβραϊκή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Χούνκα υπηρέτησε στη 14^η Waffen Grenadier Division των SS κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή η μονάδα ανήκε στο γερμανικό ναζιστικό μηχανισμό, υπεύθυνο για πολλά εγκλήματα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ενώ είναι αληθές, ότι μερικοί ουκρανοί εθνικιστές εντάχθηκαν σε ναζιστικές μονάδες κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βλέποντας τους Γερμανούς ως απελευθερωτές από τη σοβιετική καταπίεση, οι πράξεις αυτών των μονάδων παραμένουν βαθύτατα αμφιλεγόμενες και θεωρούνται ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία.

Η ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ

Μετά την αυξανόμενη κριτική και τις αποκαλύψεις σχετικά με την πολεμική ιστορία του Χούνκα, ο Πρόεδρος της Βουλής του Καναδά, Άντονι Ρότα, εξέδωσε μια απολογία, δηλώνοντας τα εξής: «Έχω στη συνέχεια ενημερωθεί για περισσότερες πληροφορίες που με κάνουν να μετανιώνω για την απόφασή μου [να τιμήσω τον Χούνκα]. Θέλω να διευκρινίσω ότι κανείς, συμπεριλαμβανομένων των συναδέλφων βουλευτών και της αντιπροσωπείας της Ουκρανίας, δε γνώριζε την πρόθεσή μου ή τις δηλώσεις μου πριν τις κάνω».

Ο Ρότα πρόσθεσε επίσης την πιο ειλικρινή του συγνώμη προς τις εβραϊκές κοινότητες στον Καναδά και σε όλο τον κόσμο.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ
Παρόλα αυτά, μετά τη συγνώμη και υπό το βάρος των πιέσεων, ήρθε και η παραίτηση. Ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων του Καναδά, Άντονι Ρότα, αναγκάστηκε (τελικά) την Τρίτη 26/9 να παραιτηθεί. Μία ημέρα νωρίτερα (Δευτέρα 25/9) ο Τρουντό χαρακτήρισε «απαράδεκτο και στενάχωρο» το γεγονός. Όπως αναφέρει το BBC, έπειτα από συνάντηση με στελέχη του κόμματος, ο Ρότα δήλωσε ότι πρέπει να παραιτηθεί και εξέφρασε τη βαθιά του λύπη για το περιστατικό. Η πίεση εναντίον του αυξανόταν, με την υπουργό Εξωτερικών, Μελανί Ζολί, να ζητά ευθέως την αποχώρησή του. Να σημειωθεί ότι νωρίτερα, η Πολωνία ζήτησε την έκδοση(!) τού βετεράνου των SS, Yaroslav Hunka, από τον Καναδά.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η πολεμική γύρω από την υποδοχή του Χούνκα εντάσσεται στο μεγαλύτερο σενάριο που προωθεί ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η στρατιωτική του επέμβαση στην Ουκρανία στοχεύει στο να «αποστρατικοποιήσει και να εκ-Ναζιστοποιήσει» τη χώρα.

Η Ρωσία, μέσω του εκπροσώπου της Δημητρίου Πέσκοβ, καταδίκασε τον Καναδά γι’ αυτό που χαρακτήρισε παράβλεψη της ιστορικής αλήθειας, επισημαίνοντας τη σημασία της διατήρησης της μνήμης των εγκλημάτων των Ναζί. Η προκλητική υποδοχή του Υαρόσλαβ Χούνκα στη Βουλή του Καναδά έχει προκαλέσει διεθνή οργή, με τη Ρωσία και οργανώσεις δικαιωμάτων των Εβραίων να καταδικάζουν το γεγονός. Το περιστατικό αυτό υπενθυμίζει την πολυπλοκότητα της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ειδικά όσον αφορά τις πράξεις ορισμένων ουκρανικών εθνικιστών που εντάχθηκαν σε ναζιστικές μονάδες κατά τον πόλεμο. Επισημαίνει επίσης τη σημασία της υπεύθυνης ιστορικής αναγνώρισης και της ανάγκης να αποφεύγεται η αθέτηση απόρριψης ατόμων με αμφιλεγόμενο πολεμικό παρελθόν.

Τελικά, αυτό το περιστατικό αναδεικνύει τις ευρείες συνέπειες της ιστορικής ευαισθητοποίησης και της ανάγκης να αποφεύγεται η ακούσια δοξασία ατόμων με πολεμικά παρελθόντα που προκαλούν διαφωνίες. Επίσης, αυτό το περιστατικό υπογραμμίζει τις ευρείες επιπτώσεις της ιστορικής ευαισθητοποίησης και αναγνώρισης στο σύγχρονο κόσμο, ιδίως στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων.

Να αναφερθεί για την ιστορία, ότι το 1985 ο τότε συντηρητικός πρωθυπουργός Brian Mulroney ζήτησε ειδική επιτροπή να εξετάσει, αν ο Καναδάς έγινε καταφύγιο χώρα για τους εγκληματίες πολέμου, όπως και έγινε. Η επιτροπή του δικαστή Deschênes αποκάλυψε, ότι στον Καναδά ζούσαν τότε (1985) τουλάχιστον 600 μέλη των Waffen-SS Galicia Division!