Η πόλη του Μόντρεαλ, παρά την πολιτιστική της ακμή και τη διεθνή της φήμη ως κέντρο πολυπολιτισμικότητας και καινοτομίας, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια από τις μεγαλύτερες κοινωνικές κρίσεις της πρόσφατης ιστορίας της: την κρίση στέγασης. Η κατάσταση επιδεινώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς, δημιουργώντας κύματα ανασφάλειας στους κατοίκους της, ιδιαίτερα στους πιο ευάλωτους.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του FRAPRU, μιας οργάνωσης που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των ενοικιαστών, το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε κατάσταση αστέγων στο Μόντρεαλ αυξήθηκε κατά 18% μόνο μέσα στον τελευταίο χρόνο. Ο αριθμός αυτός, σοκαριστικός από μόνος του, αντανακλά μια βαθύτερη απορρύθμιση της αγοράς στέγασης και της κοινωνικής προστασίας.
ΕΚΡΗΚΤΙΚΗ ΑΝΟΔΟΣ ΤΙΜΩΝ
Η μέση τιμή πώλησης κατοικιών στο Μόντρεαλ ανήλθε το Μάρτιο του 2025 στα 625.026 δολάρια, καταγράφοντας αύξηση 5% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρσι. Οι μονοκατοικίες φτάνουν πλέον σε μέση τιμή 610.000 δολάρια, ενώ τα πολυκατοικιακά ακίνητα (plexes) άγγιξαν τα 830.000 δολάρια, σημειώνοντας εντυπωσιακή αύξηση 10,7%. Η αναλογία πωλήσεων προς νέες καταχωρίσεις (SNLR) βρίσκεται στο 63%, καταδεικνύοντας πως η αγορά εξακολουθεί να ευνοεί τους πωλητές και όχι τους αγοραστές.
Αυτή η εκρηκτική αύξηση έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τον αποκλεισμό μεγάλου μέρους του πληθυσμού από την αγορά κατοικίας, ειδικά των νέων οικογενειών και των ατόμων με χαμηλά ή μέτρια εισοδήματα.
ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΕΣ ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στην αγορά ενοικίασης. Η αναμενόμενη αύξηση των ενοικίων κατά 5,9% για το 2025, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα των μισθών και την αύξηση του κόστους ζωής, έχει προκαλέσει πανικό σε πολλές οικογένειες που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τα βασικά: ένα ασφαλές και αξιοπρεπές σπίτι.
Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης εκδήλωσης για την Ημέρα των Ενοικιαστών στο Κεμπέκ, ακτιβιστές όπως η Catherine Lussier από το FRAPRU τόνισαν ότι «η στέγαση είναι ανθρώπινο δικαίωμα και όχι προνόμιο». Κάλεσαν την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα να δράσουν άμεσα, υπογραμμίζοντας ότι οι ενοικιαστές έχουν παραμεληθεί σε όλα τα επίπεδα χάραξης πολιτικής.
Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΣΤΕΓΑΣΗΣ
ΚΑΙ Η ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Ίσως η πιο τραγική συνέπεια της κρίσης είναι η εκρηκτική αύξηση της έλλειψης στέγασης. Κοινωνικοί λειτουργοί περιγράφουν μια απελπιστική εικόνα: άνθρωποι να ζουν σε σκηνές ακόμη και τους χειμερινούς μήνες, εκτεθειμένοι σε κακουχίες και κινδύνους.
Οι δομές φιλοξενίας βρίσκονται σε υπερφόρτωση, οι τράπεζες τροφίμων αδυνατούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση και η γραφειοκρατία συνεχίζει να καθυστερεί τις διαδικασίες παροχής βοήθειας. «Νιώθουμε ανίσχυροι απέναντι στην κατάσταση», δήλωσαν κοινωνικοί λειτουργοί σε πρόσφατα ρεπορτάζ ΜΜΕ.
ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ:
ΦΩΣ ή ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ;
Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, η κυβέρνηση του Καναδά, η κυβέρνηση του Κεμπέκ και η πόλη του Μόντρεαλ, ανακοίνωσαν την κατασκευή 889 νέων μονάδων προσιτής στέγασης, επένδυση που ανέρχεται σχεδόν στα 303,5 εκατομμύρια δολάρια.
Από αυτές, το 75% των νοικοκυριών θα επωφεληθεί από προγράμματα επιδότησης ενοικίου, ενώ ειδικές πρόνοιες έχουν γίνει για οικογένειες, άτομα με αναπηρίες και ηλικιωμένους.
Ωστόσο, πολλοί κοινωνικοί φορείς εκφράζουν σκεπτικισμό: με περισσότερους από 23.000 ανθρώπους σε λίστες αναμονής για κοινωνική στέγαση στο Μόντρεαλ, αυτές οι νέες μονάδες μοιάζουν σταγόνα στον ωκεανό.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ: ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ
ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΕΣ
Η πρόσφατη παρουσίαση του Νομοσχεδίου 31 από την Υπουργό Στέγασης του Κεμπέκ, France-Élaine Duranceau, έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις. Το νομοσχέδιο προτείνει την κατάργηση του δικαιώματος μεταβίβασης μίσθωσης, στερώντας από τους ενοικιαστές ένα σημαντικό εργαλείο για τη διατήρηση χαμηλότερων ενοικίων.
Επικριτές του νομοσχεδίου επισημαίνουν και ενδεχόμενες συγκρούσεις συμφερόντων, καθώς η Υπουργός διατηρεί δεσμούς με τον κλάδο ακινήτων.
ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ
ΥΠΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ
Σε μια άλλη προσπάθεια αποσυμφόρησης της αγοράς, το δημοτικό συμβούλιο του Μόντρεαλ ανακοίνωσε περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb: επιτρέπονται μόνο από τις 10 Ιουνίου έως τις 10 Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην αποτροπή της μετατροπής πολυκατοικιών σε ξενοδοχειακές μονάδες και στην επαναφορά κατοικιών στην παραδοσιακή αγορά ενοικίασης.
Η κρίση στέγασης στο Μόντρεαλ είναι ένα βαθύτατα κοινωνικό πρόβλημα, που απαιτεί συντονισμένες και αποφασιστικές ενέργειες. Χωρίς δραστικές παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτικής, κινδυνεύει να μετατραπεί σε μια κρίση ανθρωπιστικών διαστάσεων.
