Το ποσοστό των κενών γραφείων αυξήθηκε στο 16% λόγω τηλε–εργασίας
Το Μόντρεαλ άκμασε για χρόνια ως πολυσύχναστη αγορά ακινήτων, hotspot εταιρειών τεχνολογίας και καλλιτεχνικό κέντρο, με νέους ουρανοξύστες γραφείων και διαμερισμάτων να υψώνονται όσο ποτέ άλλοτε για να συμβαδίζουν με τη ζήτηση.
Καθώς μεγάλο μέρος του κόσμου επιστρέφει στην κανονικότητα μετά την COVID-19, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Καναδά αγωνίζεται να ανακάμψει. Το ποσοστό των κενών γραφείων του έχει εκτοξευθεί στο 16%, σύμφωνα με την CBRE Group Inc., με μόνο το Κάλγκαρι να τα πηγαίνει χειρότερα, μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων μητροπολιτικών περιοχών της χώρας.
Περισσότερη προσφορά έρχεται φέτος, καθώς η Εθνική Τράπεζα του Καναδά ανοίγει μια έδρα 40 ορόφων, το ψηλότερο νέο κτίριο του Μόντρεαλ από τη δεκαετία του 1990.
Ενώ οι πολιτικές ευέλικτης εργασίας αναδιαμορφώνουν τα κέντρα σε όλο τον κόσμο, το Μόντρεαλ έχει τις δικές του ειδικές συνθήκες. Η επαρχία του Κεμπέκ ανάγκασε τους κατοίκους να μένουν σπίτι περισσότερο από οπουδήποτε σχεδόν στη Βόρεια Αμερική – επιβάλλοντας ακόμη και απαγόρευση κυκλοφορίας που διήρκεσε για μήνες, κατά τη διάρκεια των χειρότερων εποχών του COVID. Πολλοί εργαζόμενοι απλώς δε θέλουν να επιστρέψουν στην παλιά τους ρουτίνα, μια κατάσταση που επιδεινώθηκε από τεράστια κατασκευαστικά έργα που συνωστίζουν τους δρόμους του Μόντρεαλ και δυσκολεύουν τις μετακινήσεις προς τη νησιωτική πόλη.
Η στροφή στην υβριδική εργασία σημαίνει ότι εταιρείες όπως η Cossette, μια εταιρεία μάρκετινγκ με σχεδόν 300 υπαλλήλους, να μη χρειάζονται πλέον τόσο χώρο. Όταν ολοκληρώθηκε η μίσθωση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η εταιρεία μείωσε το εμβαδόν των γραφείων της κατά περισσότερο από 60 τοις εκατό και μετέφερε το προσωπικό σε μια τοποθεσία WeWork στην οδό Sainte-Catherine, στην καρδιά του κέντρου της πόλης.
«Αντί να επιλέγουμε μόνιμα γραφεία και να επενδύουμε σημαντικά ποσά σε κεφάλαια, αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε αυτούς τους χώρους του WeWork – ήδη πλήρως εξοπλισμένους – για να εγκατασταθούμε γρήγορα, να δούμε τι λειτουργεί και να μάθουμε», δήλωσε ο Louis Duchesne, πρόεδρος του τμήματος της Cossette στο Κεμπέκ και τον Ανατολικό Καναδά. «Σίγουρα δε μετανιώνουμε που μειώσαμε τους χώρους μας».
Οι περισσότεροι από τους μεγαλύτερους εργοδότες του Μόντρεαλ έχουν πολιτικές ευέλικτης εργασίας. Μεταξύ αυτών, η Canadian National Railway Co., η μεγαλύτερη εταιρεία της πόλης σε χρηματιστηριακή αξία, νοικιάζει τώρα το 20 τοις εκατό του κτιρίου της σε άλλους ενοικιαστές. Το Caisse de Depot et Placement du Quebec, το δεύτερο μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο του Καναδά, θέλει οι περισσότεροι υπάλληλοι να είναι στο γραφείο, αλλά ακόμη και αυτό είναι μόνο για τρεις ημέρες την εβδομάδα.
Είναι βάρος για την πόλη. Η επιβατική κίνηση στους κεντρικούς σταθμούς του μετρό είναι μόνο το 70 τοις εκατό του επιπέδου πριν από τρία χρόνια, σύμφωνα με την υπηρεσία δημόσιας συγκοινωνίας του Μόντρεαλ. Η Groupe Mach, η οποία κατέχει κορυφαία ακίνητα στο κέντρο της πόλης, όπως το Sun Life Building, παρατηρεί τυπικές πληρότητες κτιρίων 45 τοις εκατό και μόνο 20 τοις εκατό τη Δευτέρα και την Παρασκευή, δήλωσε ο πρόεδρος της Vincent Chiara.
Μια προσπάθεια να προσελκύσει τους ανθρώπους στο κέντρο της πόλης, ένα ατσάλινο δαχτυλίδι 50.000 λιβρών που στήθηκε ως εγκατάσταση τέχνης, έχει κάνει ελάχιστα για να προσελκύσει εργαζόμενους και στην πραγματικότητα έχει οδηγήσει σε κάποιο χλευασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τα έργα υποδομής δυσχεραίνουν τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο. Η σήραγγα Louis-Hippolyte Lafontaine, η οποία συνδέει τον πυρήνα με τα προάστια στα ανατολικά και νότια, είναι κλειστή για επισκευές και πολλοί δρόμοι στο κέντρο της πόλης έχουν αποκλειστεί για κατασκευή του REM. Οι πορτοκαλί κώνοι κυκλοφορίας είναι τόσο πια διαδεδομένοι, που τα καταστήματα με σουβενίρ πωλούν μικρά αντίγραφα στους τουρίστες. Το περασμένο φθινόπωρο, το ένα τρίτο των μεγάλων δρόμων στο κέντρο της πόλης ήταν μερικώς ή πλήρως κλειστό, σύμφωνα με το Εμπορικό Επιμελητήριο του Μητροπολιτικού Μόντρεαλ.
Ο χρόνος των έργων είναι δύσκολος, αλλά τελικά θα κάνουν το Μόντρεαλ πιο ελκυστικό για τους επισκέπτες και τις επιχειρήσεις, δήλωσε ο Michel Leblanc, διευθύνων σύμβουλος του επιμελητηρίου. Ωστόσο, εξέφρασε την απογοήτευσή του που οι εταιρείες δεν κάνουν περισσότερα για να επαναφέρουν το προσωπικό. «Φαίνεται να υπάρχει, μερικές φορές, μια παρανόηση της δυναμικής των κεντρικών γραφείων», είπε. «Αν θέλετε να έχετε μια επιχείρηση λήψης αποφάσεων, πρέπει να έχετε τους εργαζόμενους τον έναν απέναντι στον άλλον».
Το ποσοστό κενών θέσεων γραφείων του Μόντρεαλ έχει διπλασιαστεί από το 2019, με περισσότερα από 7,4 εκατομμύρια τετραγωνικά πόδια (687.000 τετραγωνικά μέτρα) διαθέσιμα προς ενοικίαση, δηλαδή το ισοδύναμο με δύο πύργους One World Trade Center του Μανχάταν.
Μέρος αυτής της νέας προσφοράς συνδέεται με τα νέα κεντρικά γραφεία ενός εκατομμυρίου ποδιών για την Εθνική Τράπεζα του Καναδά. Η τράπεζα θα ενοποιήσει χώρο από έξι τοποθεσίες, σε ένα έργο που ξεκίνησε το 2018. Μεταξύ των ακινήτων που θα αφήσει είναι ένας ουρανοξύστης 700.000 τετραγωνικών ποδιών όπου είναι ο κύριος ενοικιαστής.
Τέτοιοι ουρανοξύστες μπορεί να είναι οι τελευταίοι σε κατασκευή για λίγο, δήλωσε ο Roger Plamondon, πρόεδρος του ομίλου ακινήτων της Broccolini Construction Inc., του κατασκευαστή του ουρανοξύστη της Εθνικής Τράπεζας. «Η δημιουργία ενός νέου πύργου γραφείων βραχυπρόθεσμα, δεν το βλέπω να συμβαίνει», είπε. «Με την υβριδική εργασία, μπορεί να υπάρχουν ευκαιρίες για την ανάπλαση των υφιστάμενων παλαιότερων κτιρίων γραφείων με διαφορετική χρήση».
Πηγή: Bloomberg News