Ένα σοκ διαρκείας διαπερνά τον εκπαιδευτικό ιστό του Κεμπέκ: η κυβέρνηση Legault επιβάλλει πρωτοφανείς περιορισμούς στη δημόσια παιδεία που φτάνουν – και πιθανόν ξεπερνούν – τα 900 εκατομμύρια δολάρια. Αν και η επίσημη ανακοίνωση περιορίζεται σε «συγκράτηση δαπανών» ύψους 510 εκατ., νεότερα στοιχεία αποκαλύπτουν, πως το πραγματικό εύρος των περικοπών ενδέχεται να εκτοξευτεί με επιπλέον 400 εκατ. μέχρι το 2026.
Η εκπαιδευτική κοινότητα και οι πολιτικοί αντίπαλοι κάνουν λόγο για καμουφλαρισμένη λιτότητα που επιβάλλεται εσπευσμένα, χωρίς καμία διαβούλευση και με τιμωρητική αυταρχικότητα. Οι συνέπειες αυτής της πολιτικής ήδη διαφαίνονται στα σχολεία: παγωμένες προσλήψεις, περικοπές ειδικού προσωπικού, αναβολή επισκευών και κατάργηση υπηρεσιών πρώτης ανάγκης, όπως η στήριξη μαθητών με δυσκολίες.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΑΠΑΞΙΩΣΗΣ
Η κυβέρνηση επικαλείται «αναγκαία προσαρμογή του ρυθμού αύξησης» και αρνείται ότι πρόκειται για περικοπές. Ωστόσο, η αύξηση μόλις 2,2% στον εκπαιδευτικό προϋπολογισμό για το 2025–2026 δεν καλύπτει ούτε τον πληθωρισμό, πόσο μάλλον την αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες σε τάξεις με περισσότερους μαθητές, γονείς με οικονομικές δυσκολίες και ανανεούμενες υποχρεώσεις υποδομής.
Όπως τόνισε ο Joe Ortona, πρόεδρος της Ένωσης Αγγλόφωνων Σχολικών Επιτροπών του Κεμπέκ (QESBA): «Πρόκειται για μια εντελώς απερίσκεπτη, άστοχη και καταστροφική απόφαση. Χωρίς διαβούλευση, χωρίς περιθώριο αντίδρασης. Είναι μια επίθεση στα παιδιά μας. Όχι λιγότερο…».
Και είναι πράγματι επίθεση – με την αληθινή έννοια της λέξης. Οι σχολικές επιτροπές έλαβαν μία ή δύο ημέρες διορία για να απαντήσουν στα σχέδια του υπουργείου. Κάθε χρήση πλεονασμάτων απαγορεύτηκε. Καμία εξαίρεση. Η εντολή ήταν σαφής: «Κόψτε τώρα ή αναλάβετε τις πολιτικές συνέπειες».
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
ΠΟΥ ΕΚΘΕΤΟΥΝ
Ο Υπουργός Παιδείας, Bernard Drainville, προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, δηλώνοντας πως οι περικοπές ισοδυναμούν «μόλις με το 1% του συνολικού προϋπολογισμού». Η τοποθέτηση προκάλεσε οργή. Στο Κοινοβούλιο, ο βουλευτής του Québec solidaire, Sol Zanetti, ήταν ξεκάθαρος: «Η κυβέρνηση κόβει από τα σχολεία και χαρίζει εκατομμύρια σε φίλιες εκλογικές περιφέρειες. Πρόκειται για κραυγαλέα πολιτική χειραγώγηση. Και το τίμημα το πληρώνουν τα παιδιά».
Ο Zanetti αποκάλυψε ότι σε περιφέρειες που ελέγχει το κυβερνών κόμμα CAQ, η χρηματοδότηση ανά μαθητή έφτασε τα 4.189 δολάρια, ενώ αλλού παρέμεινε στα 1.045 δολάρια. Τυχαίο; Δύσκολα πείθει.
ΑΦΑΝΕΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ,
ΑΦΑΝΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΡΟΙ
Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι υπηρεσίες δε θα επηρεαστούν, μα η πραγματικότητα είναι άλλη. Ήδη, πολλές σχολικές διευθύνσεις έχουν αναφέρει:
-αναβολές επισκευών σε παλαιά κτίρια,
-μείωση ή κατάργηση υποστήριξης σε παιδιά με ειδικές ανάγκες,
-ακύρωση μουσικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων,
-πάγωμα των προσλήψεων ψυχολόγων και συμβούλων.
Και όλα αυτά, τη στιγμή που ο τομέας της παιδείας εξακολουθεί να δέχεται πιέσεις, λόγω των μεταπανδημικών αναγκών και της αύξησης του αριθμού μαθητών.
ΟΥΤΕ ΣΧΕΔΙΟ, ΟΥΤΕ ΝΤΡΟΠΗ
Η FPSS-CSQ, ένωση υπαλλήλων στήριξης σχολείων, αποκάλυψε ότι το σύνολο των περιορισμών από το καλοκαίρι του 2024 αγγίζει το 1,6 δισ. CAD. Η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε διαχειρίσιμη λογική και πλέον μιλάμε για πολιτική εγκατάλειψη του δημόσιου σχολείου.
Η κυβέρνηση Legault δεν έχει παρουσιάσει σχέδιο. Δεν έχει εξηγήσει πώς θα εξασφαλίσει ποιότητα, ισότητα και προσβασιμότητα με τόσες περικοπές. Δεν έχει ανοίξει διάλογο με τους γονείς. Το μόνο που έχει προσφέρει είναι σιγή, αυταρχισμό και αριθμούς που δεν πείθουν κανέναν.
Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΗ ΑΠΩΛΕΙΑ
Το μεγαλύτερο τίμημα αυτής της στρατηγικής δεν είναι οι ακυρωμένες προσλήψεις ή οι ασυντήρητες στέγες. Είναι η βαθιά απαξίωση του δημόσιου σχολείου ως θεσμού. Όταν ένα κράτος στέλνει το μήνυμα ότι η εκπαίδευση είναι απλώς άλλη μια γραμμή εξόδων, τότε το κοινωνικό συμβόλαιο διαλύεται.
Η παιδεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι η βάση του πολιτισμού, της δημοκρατίας και της κοινωνικής κινητικότητας. Και το να την μετατρέπεις σε λογιστικό πρόβλημα, ισοδυναμεί με θεσμικό βανδαλισμό.
