Με αφορμή τις δημοσκοπήσεις για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες σκέψεις μου γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Βέβαια, μέχρι την παρούσα χρονική στιγμή που γράφεται το άρθρο, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, δεν αναδεικνύεται καθαρός νικητής. Ελάχιστο προβάδισμα έχει η υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις έναντι του πρώην Ρεπουμπλικάνου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Οι δημοσκοπήσεις πάντως αυτές δεν αποκλείεται να διαψευστούν τελικά.
Αλήθεια, ποιοί άραγε είναι οι λόγοι για τους οποίους οι δημοσκοπήσεις τα τελευταία χρόνια δεν μπορούν να καταγράψουν επαρκώς την εκλογική συμπεριφορά των πολιτών; Γεγονός είναι ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των ερωτηθέντων δεν απαντούν, αποφεύγοντας συστηματικά να πουν τι και ποιους θα ψηφίσουν. Επομένως, το εκάστοτε δείγμα σε καμία περίπτωση δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Εξάλλου, πολλοί από αυτούς που απαντούν δηλώνουν αναποφάσιστοι, προφανώς για να αποφύγουν να απαντήσουν.
Ένας άλλος βασικός λόγος είναι ότι οι περισσότερες δημοσκοπήσεις είναι τηλεφωνικές και μάλιστα τα τηλεφωνήματα που γίνονται από τις εταιρίες είναι σε σταθερά. Όμως, πόσοι σήμερα βρίσκονται δίπλα σε σταθερά τηλέφωνα, τα οποία τείνουν τα εκλείψουν, για να απαντήσουν στους δημοσκόπους; Μάλλον ελάχιστοι, και αυτοί είναι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, που σημαίνει ότι η νεανική άποψη ακούγεται στο ελάχιστο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που το μεγαλύτερο ποσοστό των αναποφάσιστων προέρχεται από τις μικρές ηλικίες των ψηφοφόρων. Επίσης, πόσο σαφείς είναι οι ερωτήσεις που τίθενται και ακόμη πόσο ειλικρινείς είναι οι απαντήσεις που δίδονται;
Θα πρέπει ακόμη να ληφθεί υπόψη, ότι οι δημοσκοπήσεις αδυνατούν να σφυγμομετρήσουν τη γνώμη ορισμένων μειονοτικών ομάδων, όπως στην προκειμένη περίπτωση των Αφρικανών και Λατίνων, οι οποίοι θεωρούν ότι αποτελούν στόχο, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν να λάβουν μέρος. Εν τω μεταξύ, πολλοί πολίτες δεν απαντούν, φοβούμενοι μήπως καταγράφεται η προτίμησή τους σε σχέση με το τηλέφωνό τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2020, μόλις το 66% των Αμερικανών ψηφοφόρων προσήλθαν στις κάλπες. Όπως και να έχει, οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν την εικόνα μιας δεδομένης στιγμής και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν πρόβλεψη του εκλογικού αποτελέσματος. Περαιτέρω, θα πρέπει να επισημανθεί και η σημασία του στατιστικού λάθους, που κυμαίνεται ανάμεσα στους 3 έως και 5 βαθμούς και το ότι κατά πόσο θα ισχύσει εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Κανείς πάντως δεν μπορεί να είναι βέβαιος, για το εάν τελικά τα συμπεράσματα που εξάγονται από τις δημοσκοπήσεις θα αποτυπωθούν πραγματικά και στις κάλπες ή θα έχουμε εκπλήξεις…
Συνεπώς, εάν οι εταιρίες δημοσκοπήσεων δεν εφαρμόσουν νέες μεθόδους για να λαμβάνουν τα δείγματά τους, δεν πρόκειται ποτέ να ανακτήσουν την αξιοπιστία τους και μονίμως θα πέφτουν έξω. Ζωντανό παράδειγμα οι δημοσκοπήσεις για την πρόθεση ψήφου στις ευρωεκλογές του Ιουνίου που έπεσαν παταγωδώς έξω.
Περιμένουμε λοιπόν να δούμε, πόσο οι δημοσκοπήσεις που διενεργούνται για τις Αμερικανικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου θα διαψευστούν…
