Η συνέχεια της οικονομικής ανάλυσης για τον Καναδά από τον διακεκριμένο οικονομολόγο David A. Dodge
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΛΟΙΠΟΝ;
Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από την εγχώρια προσαρμογή μας στην COVID και από τις αλλαγές που προκαλούνται από την COVID στην παγκόσμια ζήτηση, για να επαναφέρουμε τις στρατηγικές μας για την ενίσχυση των τομέων προστιθέμενης αξίας της εγχώριας παραγωγής μας και αυξάνοντας την παραγωγικότητα. Αυτό θα απαιτήσει από τον Καναδά να κινηθεί γρήγορα και με αποφασιστικότητα, να βελτιώσει την ψηφιοποίηση των εγχώριων παραγωγικών διαδικασιών μας, τόσο για αγαθά όσο και για υπηρεσίες. Και πρέπει να κινηθούμε εξίσου γρήγορα, για να αυξήσουμε δραματικά τις επενδύσεις σε ανθρώπινο, φυσικό και πνευματικό κεφάλαιο, που θα διευκολύνουν το γρήγορο μετασχηματισμό των διαδικασιών παραγωγής, καθώς και τη σύνθεση των αγαθών και των υπηρεσιών που παράγουμε.
Υπάρχουν πέντε βασικές προτεραιότητες που πρέπει να επιτύχουμε, προκειμένου να αυξήσουμε τον ετήσιο ρυθμό αύξησης του δυνητικού ΑΕΠ σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από το 1,8% της πορείας πριν από την COVID. Θα περιλαμβάνει μια συνδυασμένη προσπάθεια κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και νοικοκυριών:
- Ενίσχυση της ψηφιοποίησης της παραγωγής αγαθών και ιδίως υπηρεσιών.
- Επέκταση της ζωής ενός καθαρότερου τομέα πόρων και διευκόλυνση μιας σύνθεσης υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
- Μεγιστοποίηση συμμετοχής και την προσαρμογή του εργατικού δυναμικού.
- Βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δημόσιων υπηρεσιών.
- Και, φυσικά, αποκατάσταση εμπιστοσύνης στη δημοσιονομική σταθερότητα, η οποία θα αποτελέσει και το τελευταίο μέρος αυτού του εγγράφου.
ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η αύξηση της παραγωγικότητας στον Καναδά ήταν πολύ πίσω από αυτήν των Ηνωμένων Πολιτειών (και αρκετών άλλων χωρών του ΟΟΣΑ) κατά το πρώτο μισό αυτού του αιώνα. Έχει σχεδόν ταιριάξει με ένα αδύναμο πρότυπο των ΗΠΑ από τη Μεγάλη Οικονομική Κρίση. Έχοντας βιώσει τη δύναμη των ψηφιακών εξελίξεων σε σχεδόν κάθε πτυχή της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής, η κρίση COVID μας υπενθυμίζει την απόλυτη ανάγκη να επενδύσουμε για να γίνουμε ψηφιακός ηγέτης. Αν και είναι δύσκολο να μετρηθεί ακριβώς πού βρίσκεται ο Καναδάς, όσον αφορά τις επενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίες, μπορούμε να δούμε ότι ο Καναδάς υστερεί σε σχέση με τις ΗΠΑ, όσον αφορά τις δαπάνες για το κρίσιμο στοιχείο του λογισμικού. Μεταξύ 2010 και 2019, οι πραγματικές επιχειρηματικές επενδύσεις σε λογισμικό αυξήθηκαν τέσσερις φορές πιο γρήγορα στις ΗΠΑ από ότι στον Καναδά (βλέπε σχήματα 5 και 6).
Ακριβώς όπως καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια μέχρι τη δεκαετία του 1940 για να διασφαλιστεί ότι όλοι οι Καναδοί είχαν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα, έτσι είναι απαραίτητο να κάνουμε το ίδιο σήμερα με Internet υψηλής ταχύτητας. Πρέπει να κάνουμε το άλμα προς τα εμπρός σε έναν κόσμο 5G και να διασφαλίσουμε ότι όλοι θα έχουν την ευκαιρία να ακολουθήσουν αυτή τη διαδρομή. Οι Καναδοί παραγωγοί καθυστέρησαν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που παρέχονται από τις εφαρμογές τέτοιων ψηφιακών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τους μεγάλους όγκους δεδομένων. Έχουμε καθυστερήσει στη συλλογή, παραγωγή και αποθήκευση δεδομένων. Παρά τον ηγετικό ρόλο της έρευνας για την τεχνητή νοημοσύνη στον Καναδά, οι εταιρείες και τα ιδρύματά μας είναι γενικά πίσω από τους Αμερικανούς που εφαρμόζουν αυτές τις νέες τεχνικές.
Οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών μας πρέπει να επεκτείνουν την ποιότητα και τη γεωγραφική γκάμα ευρυζωνικών υπηρεσιών υψηλής ταχύτητας. Οι εταιρείες, ειδικά οι μικρές επιχειρήσεις, πρέπει να αναβαθμιστούν για να είναι εφάμιλλες με αυτές σε άλλα έθνη, για την παροχή διαδικτυακής παράδοσης αγαθών και υπηρεσιών. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει επίσης να προχωρήσουν μπροστά σε υπηρεσίες πραγματικού χρόνου. Ο αντίκτυπος της COVID έχει καταδείξει πολύ ξεκάθαρα, πόσο αδύνατος σε σχέση με το δυναμικό ήταν η προσπάθειά μας να παρέχουμε υπηρεσίες ουσιαστικά, και πώς οι Καναδοί καταναλωτές και επιχειρήσεις απέτυχαν να επιμείνουν στην παροχή αυτών των υπηρεσιών ουσιαστικά και εγκαίρως.
Τέλος, και πολύ σημαντικό, είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί το γεγονός, ότι οι καναδικές επιχειρήσεις έχουν μείνει πολύ πίσω από τους ομολόγους τους στις Η.Π.Α. στις απονομές διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και τη δημιουργία εσόδων από την ίδρυση IP, ειδικά στην καταγραφή των αποτελεσμάτων των ερευνητικών προσπαθειών. Αποτυγχάνοντας να επενδύσουν στη διοίκηση των δικών τους IP (συχνά για προϊόντα και διαδικασίες που έχουν εργαστεί σκληρά για να αναπτυχθούν), οι καναδικές επιχειρήσεις ήταν ουσιαστικά πρόθυμες να παραιτηθούν από σημαντικές ροές δυνητικών εσόδων από μια νέα άυλη οικονομία, στην οποία τα πνευματικά περιουσιακά στοιχεία ξεπερνούν τα φυσικά όπως οι παραγωγές πλούτου.
Ως αποτέλεσμα, ο Καναδάς είχε ένα καθαρό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και τα δικαιώματα που καταβλήθηκαν για τη χρήση της πνευματικής ιδιοκτησίας ανήλθαν σε σχεδόν 9 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μεταξύ του 2015 και του 2018.
ΜΕΧΡΙ ΕΔΩ
ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΠΕΡΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΠΕΙ
Σε έναν κόσμο μετά την COVID, όπου ο Καναδάς επιστρέφει από την εκμετάλλευση του φυσικού μας κεφαλαίου (φυσικοί πόροι) και είναι πιθανό να μειωθεί προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου, είναι επιτακτική ανάγκη να επικεντρωθούμε στην οικοδόμηση του πνευματικού κεφαλαίου από το οποίο μπορούμε να κερδίσουμε εισόδημα αντικατάστασης. Ακριβώς όπως ο Καναδάς έχει μείνει πίσω από άλλες χώρες στην εμπορευματοποίηση των ερευνητικών μας προσπαθειών, τώρα έχουμε μείνει πίσω στη δημιουργία ενοικίων IP από τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης.
Η εμπειρία μας στην αντιμετώπιση της COVID τους τελευταίους έξι μήνες έχει δώσει έντονη εικόνα σε καναδικά νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις, της μεγάλης σημασίας της βελτίωσης της ικανότητάς μας να παρέχουμε και να έχουμε πρόσβαση σε διαδικτυακές και εικονικές υπηρεσίες, εξασφάλιση πρόσβασης σε δεδομένα και στα εργαλεία για τη χρήση αυτών των δεδομένων, δημιουργία και εκμετάλλευση IP (ειδικά ιατρική IP) και επενδύοντας στην επέκταση των ευρυζωνικών υπηρεσιών.
Αυτή η εμπειρία έχει επίσης καταδείξει σε όλους μας – εργοδότες, εργαζόμενους, φοιτητές και αυτοαπασχολούμενους – τη σημασία της αναβάθμισης των ψηφιακών δεξιοτήτων μας, προκειμένου να συγκεντρώσουμε την ατομική και συλλογική ικανότητα παραγωγής και ανταγωνισμού αποτελεσματικά στη δεκαετία του 2020.
Τα κέρδη που πρέπει να εξαχθούν από ιδιώτες, μικρές επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες και σχεδόν όλους τους άλλους από μια πλήρη ψηφιακή μετατροπή, απεικονίζονται καλά από το γεγονός ότι το Shopify, η πιο επιτυχημένη εταιρεία μας από το Research in Motion, ξεπέρασε τη Royal Bank of Canada στην κεφαλαιοποίηση της αγοράς στις αρχές της πανδημίας (και τέτοιες υπηρεσίες δε διασχίζουν τα φυσικά σύνορα σε φορτηγά ή κουτιά, όπως το canola και το αλουμίνιο, καθιστώντας τα λιγότερο υποκείμενα σε προφανή προστατευτισμό). Η ψηφιακή οικονομία είναι παντού και επομένως πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να αποκομίσουν τα οφέλη εντείνοντας την ψηφιοποίηση όλων των βιομηχανιών μας – παλαιών και νέων, τεχνολογίας και όχι.
Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ
Ο Τομέας Πόρων του Καναδά βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην εξαγωγή φυσικών πόρων – ειδικά στο πετρέλαιο – για να καλύψει το κόστος εισαγωγής αγαθών και υπηρεσιών. Από το 2010 έως το 2015, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο συνέβαλαν δυσανάλογα στην απομάκρυνσή μας από την οικονομική καύση της Μεγάλης Χρηματοπιστωτικής Κρίσης. Η επένδυση στο πετρέλαιο και η προστιθέμενη παραγωγή, επέτρεψαν στον Καναδά να δραπετεύσει σχετικά χωρίς τραυματισμό και να επιστρέψει γρήγορα. Ακόμα και το 2019, μόνο το πετρέλαιο δημιούργησε καθαρά κέρδη από τις εξαγωγές (αφού κάλυψε το κόστος εισαγόμενου ξένου πετρελαίου για τα ανατολικά μέρη της χώρας) 62 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τη μεγαλύτερη ενιαία κατηγορία μας και αρκετά για να καλύψει σε μεγάλο βαθμό το καθαρό κόστος εισαγωγής καταναλωτικών αγαθών και ταξιδιωτικών υπηρεσιών. Αυτό θα αποτελέσει μια μεγάλη πρόκληση, δεδομένου ότι η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη πτωτική πορεία και η τιμή του αργού πετρελαίου είναι πιθανό να παραμείνει πολύ κάτω από τα επίπεδα 2010-2015.
Για τη δημιουργία συνεχιζόμενων εσόδων από εξαγωγές, η ενεργειακή βιομηχανία του Καναδά θα πρέπει να επενδύσει σε εξοπλισμό και τεχνολογία, που μειώνει τόσο το κόστος όσο και τις εκπομπές άνθρακα, καθώς και διασφαλίζοντας ότι έχουμε επαρκή ικανότητα μεταφοράς προϊόντων σε πολλές αγορές. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ακολουθήσουν πολιτικές που διευκολύνουν τέτοιες ιδιωτικές επενδύσεις (ή τουλάχιστον να μην την απογοητεύσουν).
Εάν ο τομέας αποτύχει να δημιουργήσει ισχυρά κέρδη από τις εξαγωγές και να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις, αυτό θα δημιουργήσει πτωτική πίεση στο δολάριο του Καναδά, μεταφράζοντας σε υψηλότερες τιμές για όλα τα άλλα αγαθά και υπηρεσίες που αγοράζουν οι Καναδοί. Η διάρκεια ζωής του πετρελαίου πρέπει να τεντωθεί – ενώ προσαρμόζεται για τις αρνητικές επιπτώσεις των εκπομπών – έως ότου έχουμε αναπτύξει αντικαταστάσεις για τα χαμένα έσοδα από τις εξαγωγές. Οι αντίπαλοι ενός ισχυρού τομέα εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου αδυνατούν να αναγνωρίσουν ότι αυτά τα κέρδη είναι απαραίτητα για να πληρώσουν για το πράσινο σκέλος του ενεργειακού εφοδιασμού μας. Ταυτόχρονα, είναι απαραίτητο να εκσυγχρονιστεί η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, για να βρει τρόπους για τη δημιουργία εσόδων από τις επενδύσεις που έγιναν για την επινόηση βελτιωμένης τεχνολογίας – εξάγοντας τις τεχνικές μας υπηρεσίες και, πολύ σημαντικό, δημιουργώντας τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που δημιουργούμε εδώ στον Καναδά.
Πρέπει επίσης να ανεβάσουμε την αλυσίδα αξίας. Ο Καναδάς μπορεί να αξιοποιήσει περισσότερο την οικονομική αξία της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, μέσω αυξημένων επενδύσεων σε τεχνολογικά προηγμένη μετατροπή υδρογονανθράκων σε πετροχημικά, υδρογόνο και άλλα παράγωγα προϊόντα. Ο στόχος είναι να αξιοποιήσουμε το τρέχον πλεονέκτημά μας, τόσο των φυσικών όσο και των ανθρώπινων πόρων, για να διαιωνίσουμε και να αυξήσουμε την αξία των παγκόσμιων πωλήσεων που προέρχονται από αυτούς τους πόρους, απομακρυνόμενοι από την εκπομπή άνθρακα, παράλληλα μετατρέποντας μια εξασθενημένη βιομηχανία σε μια ανανεωμένη μονάδα παραγωγής ενέργειας. Αυτός είναι ένας τομέας που δε μπορεί να εγκαταλειφθεί αλλά πρέπει να μετασχηματιστεί και πρέπει να δοθούν κατάλληλα φορολογικά κίνητρα για τη χρηματοδότηση της καθαρής μετατροπής του.
Συνεχίζεται…
