[Οδυσσέας Ελύτης]
Παρακολουθώ με ενδιαφέρον τη διαδρομή των ανά τον κόσμο ελληνικών παροικιών και μέσα από την ερευνητική μου αυτή προσπάθεια διαπιστώνω – δυστυχώς – τη σταδιακή αλλά σταθερή συρρίκνωση της ελληνικής ομογένειας.
Με το σημερινό αφομοιωτικό ρυθμό, αναρωτιέται κανείς που οδηγούμεθα εν τέλει. Ζωντανό παράδειγμα οι Έλληνες της Αμερικής. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής των ΗΠΑ, οι ομιλούντες την ελληνική στο σπίτι είναι 312.000, μόλις το 0,116% του πληθυσμού, ενώ δήλωσαν ως ελληνικής καταγωγής περίπου ένα εκατομμύριο πολίτες.
Σε σύγκριση με την προηγούμενη απογραφή, ο αριθμός των ομιλούντων την ελληνική στο σπίτι μειώθηκε αισθητά και θεωρείται η μεγαλύτερη μείωση, σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη εθνική ομάδα στη γείτονα χώρα.
Και εκεί είναι το μεγάλο πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια, τέσσερα ελληνικά ημερήσια σχολεία στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Υόρκης, όπου και ο μεγαλύτερος αριθμός ομογενών, έκλεισαν. Αλλά και σε άλλες δραστήριες πολιτείες, σχολεία και νηπιαγωγεία σχεδόν εξαφανίστηκαν…
Εν τω μεταξύ, τα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής του Καναδά δε διαφέρουν κατά πολύ. Πολύ φοβάμαι πως εάν δε λάβουμε εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα, το ίδιο μάλλον θα συμβεί και εδώ.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι «πρέπει» να μιλάμε μόνο ελληνικά με τα παιδιά στο σπίτι. Συμφωνώ, όμως ο σημερινός τρόπος ζωής και οι διαμορφωθείσες ανάγκες σίγουρα δεν ευνοούν. Παλιότερα, τα γλωσσικά καθήκοντα αναλάμβαναν η γιαγιά και ο παππούς, μετανάστες πρώτης γενιάς. Οι τωρινές γενιές ελληνοκαναδών δε μιλούν καν τα ελληνικά και σπάνια θ’ ακούσετε γονείς, που φοίτησαν σε ελληνόφωνα σχολεία, να μιλάνε στα παιδιά τους ελληνικά, έστω και σπασμένα…
Πιστεύουμε ακόμη ότι πηγαίνοντας τα παιδιά μας στις εκκλησίες παραμένουν Έλληνες. Μα, στις περισσότερες εκκλησίες, η λειτουργία γίνεται πλέον στην Αγγλική. Μπορεί μεν να είναι ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί στο θρήσκευμα, όχι όμως ελληνόφωνοι Έλληνες.
Το ίδιο συμβαίνει και στα σχολεία μας, τα οποία, αν και στην ουσία γαλλικά, για κάποιους λόγους επιμένουμε να τα ονομάζουμε ελληνικά. Ακόμη και σ’ αυτά, τα παιδιά μεταξύ τους μιλάνε αγγλικά, παρουσία μάλιστα των δασκάλων τους και συχνά κατά την ώρα διδασκαλίας των ελληνικών…
Λέγεται πως ως λαός δημιουργούμε μύθους για να καλύπτουμε τις παραλείψεις μας. Και πάντα έχουμε έτοιμες δικαιολογίες αρνούμενοι να δούμε την ωμή πραγματικότητα, να την εξετάσουμε και να βρούμε λύσεις στα υπαρκτά προβλήματα.
Σύμφωνα με τον καθηγητή – γλωσσολόγο Γιώργο Μπαμπινιώτη, η ελληνική γλώσσα αποτελεί το μεγαλύτερο κεφάλαιο που διαθέτει ο ελληνισμός και αδιαμφισβήτητα συνέβαλε στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου άλλων γλωσσών.
Η δύναμη του Έλληνα είναι η γλώσσα του και ο ρόλος των ελληνικών οργανώσεων στο σοβαρό αυτό θέμα, θα πρέπει να είναι ενεργός και ουσιαστικός.
Η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του Διονυσίου Σολωμού, καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής γλώσσας, για να αναδείξει το θεμελιώδη ρόλο που διαδραμάτισε η γλώσσα μας ανά τους αιώνες.
Ας φροντίσουμε να τη διαφυλάξουμε…