Γιατί ο Βορράς Δε… Φρενάρει
Η σημαντική πτώση των τιμών του πετρελαίου που παρατηρείται τους πρώτους μήνες του 2025 έχει δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στις δύο πλευρές του 49ου παράλληλου. Ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες η βιομηχανία πετρελαίου φαίνεται να επιβραδύνει, στον Καναδά – έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς παγκοσμίως – η στάση παραμένει περισσότερο σταθερή και συντηρητική.
Από τις αρχές Ιανουαρίου, η τιμή αναφοράς του West Texas Intermediate (WTI) έχει υποχωρήσει από τα 80 δολάρια ΗΠΑ το βαρέλι στα περίπου 60 δολάρια, σηματοδοτώντας πτώση σχεδόν 25%. Αυτή η εξέλιξη συνδέεται, αφενός με τη χαλάρωση της πολιτικής περιορισμού της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ+ και αφετέρου με τις γεωπολιτικές και εμπορικές αβεβαιότητες, που προκύπτουν από τη διοίκηση του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.
ΗΠΑ: Η «ΜΗΧΑΝΗ» ΤΟΥ SHALE OIL
ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΦΡΕΝΑΡΕΙ
Στις ΗΠΑ, η παραγωγή βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα κοιτάσματα σχιστολιθικού πετρελαίου (shale), κυρίως στην περιοχή του Permian Basin στο δυτικό Τέξας και το νοτιοανατολικό Νέο Μεξικό. Η φύση αυτών των γεωτρήσεων απαιτεί συνεχείς νέες επενδύσεις, καθώς η παραγωγή από κάθε πηγάδι εξαντλείται γρήγορα. Αυτό καθιστά τη βιομηχανία ιδιαίτερα ευαίσθητη σε πτώσεις τιμών.
Ο Travis Stice, διευθύνων σύμβουλος της Diamondback Energy, αναφέρει σε επιστολή του προς τους μετόχους, ότι «η παραγωγή πετρελαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες πιθανώς έχει φτάσει στο ανώτατο σημείο της και θα αρχίσει να μειώνεται αυτό το τρίμηνο».
Η εταιρεία ήδη προχωρά στην απόσυρση τριών γεωτρύπανων και ενός συνεργείου. «Για να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα των οδηγών, παίρνουμε το πόδι από το γκάζι, καθώς πλησιάζουμε το κόκκινο φανάρι», προσθέτει.
Η ConocoPhillips, μία από τις μεγαλύτερες αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες, ανακοίνωσε μείωση στον επενδυτικό της προϋπολογισμό, από 12,9 δισ. δολάρια σε εύρος μεταξύ 12,3 και 12,6 δισ. δολαρίων, επικαλούμενη «οικονομική αστάθεια». Η απόφαση αυτή υπογραμμίζει το γεγονός ότι η αγορά πετρελαίου στις ΗΠΑ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και τις προσδοκίες ζήτησης.
Ο Max Pyziur, διευθυντής έρευνας στο Energy Policy Research Foundation, τονίζει πως η αβεβαιότητα που προκαλείται από τις εμπορικές πολιτικές του Λευκού Οίκου έχει επηρεάσει αρνητικά τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα. «Είναι παντού», λέει. «Εταιρείες όπως η FedEx και η Kellogg έχουν μειώσει τις προβλέψεις τους, γεγονός που αποτυπώνει τον ευρύτερο φόβο για ύφεση και μείωση της ζήτησης ενέργειας».
ΚΑΝΑΔΑΣ: ΕΠΙΒΙΩΣΗ
ΜΕΣΩ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ
Αντιστρόφως, ο καναδικός τομέας πετρελαίου επιδεικνύει αξιοσημείωτη σταθερότητα. Ο Καναδάς διαθέτει τα τρίτα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο και είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός διεθνώς.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η παραγωγή βασίζεται κυρίως στις πετρελαιοάμους της Alberta, που παρουσιάζουν πολύ βραδύτερη φθορά παραγωγής και δεν απαιτούν συνεχή γεωτρήσεις.
Οι πετρελαιοάμμοι, αν και απαιτούν τεράστια αρχική επένδυση, μπορούν να διατηρούν υψηλά επίπεδα παραγωγής για δεκαετίες, χωρίς την ανάγκη συνεχών νέων γεωτρήσεων. Έτσι, ακόμα και όταν οι τιμές μειώνονται, η παραγωγή συνεχίζεται χωρίς δραστικές περικοπές.
Ο Brian Schmidt, CEO της Tamarack Valley Energy, σημειώνει ότι η στρατηγική τους είναι μακροπρόθεσμη και βασίζεται στην ανθεκτικότητα. «Είχαμε ήδη προσαρμοστεί σε μια αμυντική στάση πριν καν ξεκινήσει η πτώση. Η εταιρεία μας παραμένει επικερδής ακόμη και με τις σημερινές τιμές».
ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
ΚΟΣΤΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΝΑΔΑ
Σύμφωνα με έρευνα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Ντάλας, το κόστος εξόρυξης για πολλές εταιρείες του Τέξας ανέρχεται περίπου στα 65 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ η τρέχουσα τιμή του WTI κυμαίνεται στα 59 δολάρια – κάτω από το σημείο ισοσκέλισης. Αντίθετα, πολλές καναδικές εταιρείες έχουν κόστος ισοσκέλισης μεταξύ 50 και 55 δολαρίων, ενώ οι πετρελαιοάμμοι μπορούν να αντέξουν ακόμη και τιμές στα χαμηλά 40 δολάρια.
Ο Randy Ollenberger από την BMO Capital Markets δηλώνει: «Οι μεγάλες εταιρείες στον Καναδά έχουν από τις καλύτερες δομές κόστους παγκοσμίως. Μπορούν να αντέξουν τιμές στα 40 δολάρια και να συνεχίζουν να αποδίδουν κέρδη».
Η Canadian Natural Resources, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον Καναδά, επιβεβαίωσε πως μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία της ακόμα και με τιμές στα 43 δολάρια ανά βαρέλι, συμπεριλαμβανομένων των μερισμάτων προς τους μετόχους και των εξόδων συντήρησης.
ΣΥΓΚΡΑΤΗΜΕΝΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ
Σε αντίθεση με τις παλαιότερες πετρελαϊκές «φούσκες», η καναδική προσέγγιση σήμερα είναι προσεκτική. Οι εταιρείες επικεντρώνονται στην αποπληρωμή χρεών, στην επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους και όχι σε ριψοκίνδυνες επεκτάσεις.
Αυτή η στρατηγική μπορεί να φανεί χρήσιμη, σε έναν κόσμο όπου οι διακυμάνσεις των τιμών γίνονται όλο και πιο απρόβλεπτες. Όπως επισημαίνει ο Pyziur, οι εταιρείες θα πρέπει να περιμένουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις τιμές, τουλάχιστον μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα, η μείωση της αμερικανικής παραγωγής ίσως δημιουργήσει κενό στην παγκόσμια αγορά, το οποίο μπορούν να εκμεταλλευτούν οι καναδοί παραγωγοί. «Αυτό είναι μια ευκαιρία για τους καναδούς upstream παραγωγούς να αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά», υπογραμμίζει.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει εκτεταμένες επιπτώσεις και δημιουργεί ένα νέο δυναμικό τοπίο στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Ενώ οι ΗΠΑ δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης στην παραγωγή και επενδυτική διστακτικότητα, ο Καναδάς φαίνεται να ποντάρει στη σταθερότητα, την ανθεκτικότητα και το μακροπρόθεσμο όραμα. Με τη δυνατότητα να παραμείνει κερδοφόρος ακόμη και σε δυσμενείς συνθήκες, η χώρα ίσως ενισχύσει τη θέση της ως ενεργειακή δύναμη – όχι μέσα από επιθετική επέκταση, αλλά μέσω στρατηγικής αντοχής.